Πολιτική

«Η Ειδομένη είναι σύμπτωμα μιας ευρωπαϊκής ασθένειας»

Mε αυτά τα λόγια περιγράφει τη σημερινή, έκρυθμη κατάσταση στην Ειδομένη ο αν. διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ευρώπη Γκ. βαν Γκούλικ. Ρεπορτάζ της DW από τα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ.

Πρόσφυγες και μετανάστες μπροστά από ένα οδόφραγμα στην Ειδομένη, στο συνοριακό πέρασμα από την Ελλάδα στην ΠΓΔΜ. Πλακάτ με ειρηνικά σλόγκαν από την πλευρά των προσφύγων και μεταναστών, ειδικά εξοπλισμένοι έλληνες αστυνομικοί, λεωφορεία της αστυνομίας, έξτρα προσωπικό στις παρυφές της συνοριακής γραμμής. Κι ενώ τις πρώτες πρωινές ώρες τα πράγματα κυλούσαν ειρηνικά, σύντομα τα πράγματα άρχισαν να περιπλέκονται.

Eμπόλεμη ζώνη θύμιζε σήμερα το απόγευμα η Ειδομένη

«Δεν είμαστε εμείς αυτοί που κρατάμε κλειστά τα σύνορα» είπε από την πλευρά του στη DW ένας αστυνομικός από την ΠΓΔΜ, με τη βοήθεια άγγλου διερμηνέα. «Ακολουθούμε ευρωπαϊκές οδηγίες. Σας παρακαλούμε, μείνετε ήρεμοι και μην προσπαθείτε να σπάσετε τον φράχτη». Η απάντηση εκπροσώπου των προσφύγων και μεταναστών που βρέθηκε εκεί για να «διαπραγματευτεί» με τους αστυνομικούς της ΠΓΔΜ ήταν χαρακτηριστική: «Θέλουμε να παραμείνουμε ειρηνικοί. Αλλά πίσω μου βρίσκονται άλλοι 10.000 άνθρωποι, πρόσφυγες που ξέφυγαν από τον πόλεμο οι οποίοι βρίσκονται εδώ για μήνες. Θέλουμε λύση!»

«Ανοίξτε τα σύνορα!»

Σύντομα η κατάσταση άρχισε να εκτραχύνεται. Εκατοντάδες πρόσφυγες πλησίασαν τον φράχτη στα σύνορα με την ΠΓΔΜ. Δεν άργησε να ακολουθήσει η ρίψη δακρυγόνων από αστυνομικούς της γειτονικής χώρας προς πρόσφυγες και μετανάστες, προκειμένου να εμποδιστεί η προσέγγιση του φράχτη. Μάλιστα κάποια από τα δακρυγόνα και χημικά στόχευαν απευθείας το συγκεντρωμένο πλήθος. Αμέσως η ατμόσφαιρα στην Ειδομένη έγινε αποπνικτική, με τους πρόσφυγες να μην μπορούν να αναπνεύσουν. Ακτιβιστές έσπευσαν αμέσως προσφέροντας πρώτες βοήθειες. «Η κατάσταση εδώ θυμίζει τη Γάζα στην Παλαιστίνη», είπε ένας πρόσφυγας που έβλεπε από απόσταση όσα εκτυλίσσονταν.

«Η αστυνομία της ΠΓΔΜ ήρθε και μας είπε ότι αν είμαστε πάνω από 5000 θα μας ανοίξουν τις πόρτες»

Οι αστυνομικές αρχές συνέχισαν να ρίχνουν δακρυγόνα για πάνω από δύο ώρες, όπως και πέτρες, ενώ στη συνέχεια έκαναν χρήση κανονιών νερού και πλαστικών σφαιρών. Πολλοί λιποθυμούσαν, ενώ σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα υπάρχουν περίπου 300 τραυματίες.

Από την πλευρά του ο αν. διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη Γκαουρί βαν Γκούλικ ανέφερε γλαφυρά στη DW: «Συγκρούσεις, δακρυγόνα, απογοήτευση στην Ειδομένη. Όλα αυτά είναι συμπτώματα μιας ασθένειας της ΕΕ, που την καθισυά ανήμπορη να αντιμετωπίσει το προσφυγικό». Ο ίδιος συνέχισε λέγοντας: «Όσο δεν προσφέρεται λύση στους ανθρώπους αυτούς, ένας δρόμος προς την ασφάλεια και όσο υποχρεούνται να κοιμούνται στις λάσπες τα πράγματα θα γίνουν μόνο χειρότερα. Η Ευρώπη πρέπει να προσφέρει άμεσα μετεγκατάσταση στους πρόσφυγες, οι οποίοι πρέπει να μείνουν στο μεσοδιάστημα σε αξιοπρεπή καταλύματα».

Γεγονός πάντως είναι ότι όσο η Ελλάδα και η ΕΕ εστιάζει στην επαναπροώθηση προσφύγων από τα ελληνικά νησιά προς την Τουρκία, οι άνιρωποι που παραμένουν στην Ειδομένη βρίσκονται σε τέλμα. Ένας άλλος πρόσφυγας από τη Συρία είπε χαρακτηριστικά στη DW, αποτυπώνοντας το γενικότερο κλίμα αβεβαιότητας που επικρατεί: «Η αστυνομία της ΠΓΔΜ ήρθε και μας είπε ότι αν είμαστε πάνω από 5000 θα μας ανοίξουν τις πόρτες. Δεν θα είναι σε θέση να μας σταματήσουν. Θα μπορέσουμε να περάσουμε απέναντι, θα μας αφήσουν. Αυτοί οι ίδιοι μας είπαν άλλωστε να ρθούμε σήμερα εδώ…».

Μ. Καρακουλάκη, DW Εnglish / Δ. Κυρανούδη