Διονύσης Αποστολάτος - άρθρο από το kefalonitis.com
Δημοσιεύτηκε: 2 Φεβρουαρίου, 2006

Ο μεγάλος Κεφαλονίτης μαέστρος Διονύσης Αποστολάτος που έγραψε ιστορία στη χωροδιακή μουσική και όχι μόνο, παραχώρησε συνέντευξη στο περιοδικό ?Εικόνες?. Το κείμενο που ακουλουθεί αναδημοσιεύεται από το τευχ.204 που κυκλοφόρησε στις 22 Ιανουαρίου 2006 ως ελάχιστος φόρος τιμής στο τεράστιο έργο του.

Επέλεξε να μείνει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας συνειδητά, γιατί πιστεύει ότι με τα 5.000 τραγούδια του, τους 6.000 μαθητές του και τη συνεργασία του με τα μεγαλύτερα ονόματα του σύγχρονου ελληνικού πενταγράμμου απλώς υπηρέτησε την τέχνη που αγάπησε με τόσο πάθος: την πολυφωνική μουσική. Μας παρακάλεσε να τον αποκαλούμε απλώς μαέστρο και μας υποδέχτηκε στο σπίτι του, όπου διακρίναμε εκατοντάδες βραβεία και διακρίσεις, χρυσούς δίσκους, αλλά και φωτογραφίες που αποδεικνύουν μια μοναδική πορεία στο «ελληνικό ποιοτικό τραγούδι» όπως το αποκαλεί. Ολη του η ύπαρξη είναι μια μελωδία και ένας αέναος έρωτας, στον οποίο αφιέρωσε την καριέρα και τα τραγούδια του: στη γλυκιά του σύζυγο Καίτη Αποστολάτου, η συμβολή της οποίας υπήρξε καθοριστική στην καριέρα του.

Εικόνες: Καθώς διαβάσαμε το βιογραφικό σας σχηματίσαμε την εντύπωση ότι πρώτα μάθατε τις νότες και μετά την αλφάβητο...

Διονύσης Αποστολάτος: Πραγματικά και εγώ αυτήν την εντύπωση έχω. Ημουν μικρό παιδί ακόμα όταν θυμάμαι τον εαυτό μου να κρατάει δύο ξύλα και να προσπαθεί να παίξει βιολί. Ο πατέρας μου είχε αντιρρήσεις να ασχοληθώ με τη μουσική, αλλά ο μεγάλος δάσκαλος του βιολιού που έτυχε να βρίσκεται τότε στην Κεφαλονιά, ο Ιταλός Ράνταμ Μανιόνι, με δίδαξε ενώ δεν είχα πάει ακόμα σχολείο. Με μύησε στο ωραιότερο μυστήριο της ζωής που φέρνει τον άνθρωπο κοντά στον Θεό και στους αγγέλους: στη μουσική. 

Με το βιολί όμως δεν συνεχίσατε, αφού σε πολύ μικρή ηλικία είχατε την «τύχη» να διευθύνετε μια μεγάλη χορωδία.

Εγώ ξαναγεννήθηκα ουσιαστικά την ημέρα που άκουσα στο υπέροχο Θέατρο Κέφαλος, που δυστυχώς κατέστρεψε ο σεισμός, μια τετράφωνη ζακυνθινή χορωδία. Σοκαρίστηκα ειλικρινά. Εκείνο το βράδυ δεν κοιμήθηκα γιατί ανακάλυψα το μεγάλο μου πάθος για την πολυφωνική μουσική. Τη χορωδία και την καντάδα. Ενα πάθος που μόνον ως αρρώστια μπορώ να περιγράψω, αφού ζω και αναπνέω γι' αυτό το είδος μουσικής. Μελέτησα σκληρά και καταξιώθηκα γρήγορα ανάμεσα στους συμπατριώτες μου Κεφαλονίτες, που ως γνωστόν γέννησαν την καντάδα. Ημουν μαθητής ακόμα του γυμνασίου όταν διηύθυνα την πρώτη Μεγάλη Ανδρική Χορωδία Αργοστολίου. Ηταν Απρίλης του 1944, στην Ιερά Μητρόπολη, όπου ψάλαμε το Τροπάριο της Κασσιανής. Εκεί πήρα το βάπτισμα του πυρός για μια 60χρονη καριέρα που ακολούθησε γεμάτη μελωδίες. 

Το αθηναϊκό κοινό πότε σας γνώρισε για πρώτη φορά;

Στην Αθήνα ανέβηκα στις αρχές της δεκαετίες του '50 για να πάω στο Ωδείο και να πάρω το πτυχίο μου. Εκεί γνώρισα τη γυναίκα της ζωής μου. Τον μεγάλο μου έρωτα. Τη σύζυγο μου Καίτη, η οποία ήταν καθηγήτρια στο Ελληνικό Ωδείο τον καιρό εκείνο. Μια εκπληκτική τραγουδίστρια που οι παλαιότεροι τη θυμούνται με νοσταλγία, αφού την αποκαλούσαν τότε «αηδόνι». Αυτή η γνωριμία στάθηκε σταθμός στην καριέρα μου, αφού μαζί χέρι χέρι και με πυξίδα την αγάπη μας κάναμε ένα εκπληκτικό ντουέτο που λάτρεψε το κοινό.

Μιλήστε μας για τις τότε εμφανίσεις σας.

Με την Καίτη μου γράψαμε πολλά τραγούδια και μελωδίες, σχεδόν 5.000 μέχρι σήμερα. Κυκλοφορήσαμε περίπου 20 δίσκους. Τραγουδούσαμε όμως για λόγους βιοπορισμού σε νυχτερινά κέντρα του '50, δίχως μικρόφωνα πάντα. Μόνο με την ψυχή μας. Και θυμάμαι τον τότε πρωθυπουργό Καραμανλή να κάθεται μέχρι το τέλος του προγράμματος μας και να μας απολαμβάνει με την παρέα του. Ηταν πολύ τακτικός μας πελάτης, όπως ήταν και η ελίτ του πνευματικού και επιχειρηματικού κόσμου της εποχής. Κάθε Δευτέρα επίσης κάναμε εκπομπές στο Ραδιόφωνο με μεγάλη ακροαματικότητα, ενώ είχαμε και τηλεοπτικές εμφανίσεις μέχρι και τα τέλη του '70. Επιτρέψτε μου μόνο να τονίσω ότι οι καλλιτέχνες που έπαιζαν μαζί μας τότε και τραγουδούσαν έρχονταν μόνο για την τέχνη. Ανθρωποι απλοί που δεν πληρώνονταν, αλλά το έκαναν από μεράκι και αγάπη για το ποιοτικό τραγούδι.

Κορυφαία στιγμή στην καριέρα σας; 

Αναμφισβήτητα οι συναυλίες μου στο Ηρώδειο κάθε καλοκαίρι τη δεκαετία του '60. Για πρώτη φορά παρουσιάσαμε την Επτανησιακή Χορωδία και την καντάδα στο αθηναϊκό κοινό. Την υποδέχτηκε θερμά και κάθε βράδυ 5.000 άνθρωποι πλημμύριζαν κυριολεκτικά το θέατρο και τραγουδούσαν μαζί μας. Δεν μας άφηναν να κατεβούμε από τη σκηνή. Αξέχαστες στιγμές από μια εποχή μακρινή, αλλά τόσο ρομαντική και όμορφη. 

Στη μακρόχρονη αυτή πορεία σας έχετε συνεργαστεί με πολλά μεγάλα ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου. Εχετε ξεχωρίσει κάποιους;


Ποιον να αναφέρω πρώτα. Προπολεμικά με σημάδεψαν ο Αττίκ και ο Σουγιούλ, του οποίου τα τραγούδια τα εναρμόνισα για χορωδία αργότερα. Τον αγαπημένο μου Μίκη Θεοδωράκη τον θυμάμαι παιδί ακόμα στην Κεφαλονιά, όταν ήταν εκεί με τους γονείς του, να μας ακούει να παίζουμε καντάδες. Επηρεάστηκε πολύ από τα ακούσματά μας και ένα μεγάλο μέρος του έργου του πηγάζει από την επτανησιακή μουσική. Συνεργάστηκα επίσης με τον Γιάννη Σπανό. Τον Γιώργο Χατζηνάσιο που αγαπώ πολύ και τον Μίμη Πλέσσα. Τον Λουκιανό Κηλαηδόνη με το τραγούδι του Στο θερινά σινεμά, που ουσιαστικά είναι μια καντάδα! Και φυσικά τον φίλο μου Σταμάτη Σπανουδάκη, όπου πήρα και χρυσό δίσκο μαζί του για τη συνεργασία μας στο έργο του ο Μαρμαρωμένος βασιλιάς. Ιερά τέρατα της μουσικής μας όλοι ανεξαιρέτως, που η πολιτεία δεν τους τιμά όσο πρέπει. Καλά τα αμερικανικά βρε παιδί μου, αλλά οι άνθρωποι αυτοί είναι η ιστορία του τραγουδιού μας. Ας μάθουν και οι νέοι μας το έργο τους, που αποτελεί την παρακαταθήκη για το μέλλον της μουσικής στον τόπο μας. Πρέπει να τους ακούμε συχνότερα στο ραδιόφωνο!

Από τραγουδιστές με ποιους έχετε συνεργαστεί περισσότερο;

Με τον Γιάννη Πάριο, με τον οποίο έχουμε μια πολύ καλή φιλία, αλλά και τη Δήμητρα Γαλάνη, την Αλκηστη Πρωτοψάλτη και πολλούς ακόμα που ενδέχεται να αδικώ που δεν τους αναφέρω. Ξεχωρίζω όμως τη συνεργασία με τη μεγάλη Μπέλλου σε έναν δίσκο του Ανδριόπουλου, που τον αγαπάω πολύ. Ωραίος άνθρωπος η Σωτηρία. Ανεπανάληπτη.

Με τα παιδιά όμως έχετε μια ξεχωριστή σχέση και εξακολουθείτε μέχρι σήμερα να τους διδάσκετε τα μυστικά του χορωδιακού τραγουδιού.

Εχω 6.000 παιδιά και όχι ένα, όπως λέω χαριτολογώντας. Είναι όλα δικά μου γιατί τα αγάπησα πολύ. Τα δίδαξα τα δύο παραδοσιακά μας όργανα, το μαντολίνο και την κιθάρα, και το έκανα αφιλοκερδώς. Μάρτυς μου ο Αγιος Γεράσιμος αν ποτέ λειτούργησα εμπορικά με τους μαθητές μου. Το έκανα για να διασώσω την παράδοση μας και μόνο. Σήμερα πολλοί από αυτούς είναι επώνυμοι μουσικοί και τους καμαρώνω όταν με αποκαλούν «δάσκαλο». Τα παιδιά είναι η ζωή μου και η διδασκαλία της ποιοτικής μουσικής προς τις νεότερες γενιές έργο θεάρεστο για μένα και τη σύζυγό μου, που τους κάνει τα φωνητικά. Αυτός είναι άλλωστε και ο προορισμός μας πια. 

Τι συμβουλεύετε τους νέους μαθητές σας; Ποιο δρόμο να ακολουθήσουν σε μια εποχή που η εμπορευματοποίηση κυριαρχεί; 

Να μελετούν πολύ και να αγαπήσουν με πάθος αυτή τη μουσική. Δεν θα τους φέρει τσουβάλια με ευρώ, αλλά θα τους ανεβάσει ψηλά στους ουρανούς. Γιατί η μουσική αυτή βγαίνει μέσα από τις ψυχές μας. Είναι «θεία» και το έργο όσων την υπηρετούν ιερό. Ειδικά οι χορωδοί να κάνουν πολλή φωνητική, που είναι η γυμναστική τους. Συνεχής εξάσκηση και αγάπη γι αυτό που κάνουν. 

Πολλοί άνθρωποι της Τέχνης και του Πολιτισμού γενικότερα έχουν καταθέσει τη θλίψη τους για την αδιαφορία της πολιτείας στην προσφορά τους. Θα λέγατε ότι αυτό ισχύει και για εσάς;

Είμαι πολύ απογοητευμένος. Τόσα προσφέραμε και εγώ και ο αείμνηστος Φώτης Αλέπουρος, που έφυγε πικραμένος, και όμως μας ξέχασαν τελείως. Εμείς θεμελιώσαμε τη χορωδιακή μουσική και δεν ακούσαμε ούτε ένα μπράβο, έτσι για τα μάτια του κόσμου βρε αδελφέ. Η πολιτεία μας έχει εγκαταλείψει τελείως και αυτό με πληγώνει. Οπως και τη σύζυγό μου, που δεν της έχουν δώσει σύνταξη ακόμα, παρά την αναγνώριση του έργου της από το υπουργείο Πολιτισμού και την αντίστοιχη επιτροπή. Περιμένω τον υφυπουργό κύριο Τατούλη να πάρει μια απόφαση, αλλά καθυστερεί πολύ. Η κατάσταση αυτή με έχει πικράνει βαθύτατα, γιατί κάτι προσφέραμε και εμείς σε αυτόν τον τόπο και τον πολιτισμό του. Δεν μας αξίζει μια σύνταξη έπειτα από τόσα χρόνια; 

Στη σκηνή κάποτε σας αποκάλεσαν «αιώνιο έφηβο». Ποια είναι τα σχέδια λοιπόν ενός ανθρώπου που κρύβει στην ψυχή του τόσο ρομαντισμό και αγάπη για τη ζωή; 

Είμαι μάχιμος πάντα με την μπαγκέτα μου στο χέρι για να διευθύνω. Είμαι πάντα ένας απλός μαέστρος που ζει μόνον όταν βρίσκεται ανάμεσα στους μουσικούς του, υμνώντας τη μουσική και τον έρωτα. Και όσο υπάρχουν ερωτευμένοι θα τραγουδάνε τις καντάδες μας. Τη δεκαετία του '40 όταν ξεκινήσαμε εγώ, ο Αλέπουρος και οΤσιλεβρής τη δημιουργία χορωδιών ήταν μόνο 4-5 σε όλη την Ελλάδα. Σήμερα είναι 500 και παραπάνω. Παίρνουμε ακατέργαστο υλικό με ανθρώπους που δεν έχουν τραγουδήσει ποτέ και βγάζουμε αγαπημένες μελωδίες. Οσο αντέχουμε και όσο ο κόσμος θα έρχεται για να μας ακούει. Είμαστε πάντα μάχιμοι!