Κοινωνία | 16.01.2011

Το διάβασμα δεν είναι πια της μόδας

 

Στη Γερμανία το βιβλίο εξακολουθεί να είναι το πιο ευπώλητο χριστουγεννιάτικο δώρο. Ωστόσο οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι μεγάλωνει το χάσμα ανάμεσα στους βιβλιόφιλους και σε αυτούς που δεν διαβάζουν καθόλου.

 

Το ερευνητικό Ίδρυμα Το Διάβασμα (Stiftung Lesen - für Leseforschung und -förderung) δημοσίευσε την τελευταία ετήσια έκθεσή του για τη συμπεριφορά του αναγνωστικού κοινού στη Γερμανία. Βασικό πόρισμά της: ο σύγχρονος κόσμος βρίσκεται στο μεταίχμιο μιας νέας πολιτισμικής φάσης. Αλλάζει δηλαδή συμπεριφορά και στα πολιτιστικά αγαθά. Γεγονός που αντικατοπτρίζεται στο βιβλίο και στο διάβασμα. 

Έτσι το βιβλίο δεν συνιστά πια «πολιτισμική διαδικασία αυτοαντιπαράθεσης, εξατομίκευσης της γνώσης, ωριμότητας και πνευματικής ανταλλαγής με άλλες κουλτούρες».

Ένας στους τέσσερις Γερμανούς δεν διαβάζει καθόλου

Ο Κρίστοφ Σέφερ, εκπρόσωπος του ερευνητικού Ιδρύματος Το Διάβασμα υπογραμμίζει το μεγάλο χάσμα που υπάρχει πια στη Γερμανία ανάμεσα στους βιβλιόφιλους και σε αυτούς που δεν διαβάζουν καθόλου: «Το ένα τέταρτο των Γερμανών δεν έχει διαβάσει ποτέ, τίποτε. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι το ποσοστό είναι μεγαλύτερο. Σημαντικό είναι όμως ότι βαθαίνει το χάσμα ανάμεσα στους οπαδούς και τους αντιπάλους του διαβάσματος. Και αυτό είναι το σημείο με το οποίο πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά όποιος προωθεί το διάβασμα.»

Όπως διαπιστώνει η έρευνα του συγκεκριμένου ιδρύματος «το βιβλίο δεν συνιστά πια αναπόσπαστο κομμάτι της μορφωτικής βιογραφίας του πολίτη».

Η Ζιμόνε Έμιγκ, διευθύντρια του Ιδρύματος, σημειώνει ότι: «Υπάρχει ασφαλώς ακόμη ένας σκληρός πυρήνας βιβλιοφίλων που αγγίζει όμως το 3%. Σε αυτό τον σκληρό πυρήνα δεν έχουμε καμία διαρροή ή συρρίκνωση. Διαπιστώνουμε όμως μεγάλες διαφοροποιήσεις στον τρόπο του διαβάσματος.

Η πλειονότητα των αναγνωστών πρώτον, δεν διαβάζει συγκεντρωμένα και συνειδητά, δεύτερον, δεν διαβάζει τακτικά, αλλά μόνον στις διακοπές ή το Σαββατοκύριακο. Και τρίτον, οι αναγνώστες διαβάζουν συνήθως επιφανειακά, μάλλον ξεφυλλίζουν τα βιβλία.»

Το διάβασμα ταυτίζεται με «γυναικεία», «άχρηστη απασχόληση»

Εθελόντρια γιαγιά διαβάζει ιστορίες σε παιδιά στον παιδικό σταθμόΕπιπλέον η κουλτούρα του ίντερνετ επηρεάζει τις διαθέσεις και τις συμπεριφορές της νεολαίας. Το διάβασμα μυθιστορημάτων, πολιτικών βιβλίων ή και εφημερίδων δεν είναι πια της μόδας, δεν είναι καλτ. Στην έκθεση διαπιστώνεται μάλιστα ότι αρκετοί νεαροί που είναι βιβλιόφιλοι δεν το διατυμπανίζουν, γιατί το διάβασμα ταυτίζεται πια στις νεολαιίστικες παρέες με «εκθήλυνση», είναι μια «συναισθηματική και άχρηστη απασχόληση».

H ετήσια έκθεση του Ιδρύματος Το Διάβασμα υπογραμμίζει ότι όσοι νεαροί διαβάζουν, έχουν ζήσει σαν παιδιά σε περιβάλλον βιβλιόφιλων και δεν προέρχονται απαραίτητα από τα υψηλά κοινωνικά στρώματα.

Η κ. Έμιγκ επιβεβαιώνει ότι «οι ενήλικες που είναι βιβλιόφιλοι άκουγαν σαν παιδιά παραμύθια και ιστορίες που τους διάβαζαν οι γονείς τους. Έτσι διαμόρφωσαν μια συστηματική και στενή σχέση με το βιβλίο και συνεχίζουν να διαβάζουν.»

Το Ίδρυμα Το Διάβασμα ξεκίνησε ήδη καμπάνια για την καλλιέργεια της ανάγνωσης παιδικών βιβλίων από γονείς στα παιδιά τους και ειδικά από τους πατεράδες προς τα παιδιά τους, οι οποίοι φαίνεται ότι είναι πιο ελαστικοί προς τα παιδιά τους, όταν δεν διαβάζουν βιβλία.

  

Michael Köhler / Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης

 

 

dw