Πολιτική

H Toυρκία «σε πόλεμο» λίγο πριν τις εκλογές

Η νοτιοανατολική Τουρκία βρίσκεται δίχως υπερβολή σε εμπόλεμη κατάσταση λίγο πριν τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου. Στο μεταξύ ο πρόεδρος Ερντογάν κατηγορεί το PKK για το πρόσφατο τρομοκρατικό χτύπημα στην Άγκυρα.

Ο αχός των τουρκικών F16 με κατεύθυνση στόχους ανταρτών του PKK στα βουνά της νοτιοανατολικής Τουρκίας και του Ιράκ ακούγεται στο Ντιγιάρμπακιρ. Άρματα μάχης, στρατός, βαριά οπλισμένοι άνδρες της πολιτοφυλακής φυλούν νυχθημερόν κεντρικές συνοικίες, ενώ η αντιτρομοκρατική υπηρεσία κάνει εφόδους σε κτίρια, όπου υπάρχει υποψία ότι στεγάζονται κούρδοι αντάρτες. Η κατάπαυση του πυρός και η ειρηνευτική διαδικασία μοιάζουν με λέξεις κενές νοήματος, την ώρα που μαίνονται ένοπλες συγκρούσεις σε πολλές περιοχές. Σημείο καμπής για την νέα όξυνση της κατάστασης στην Τουρκία ήταν οι εκλογές της 7ης Ιουνίου, όταν το φιλοκουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) σημείωσε ιστορικά υψηλά ποσοστά που του επέτρεπαν την είσοδο στην τουρκική Εθνοσυνέλευση. Για πρώτη φορά μετά το 2002 επλήγη η ικανότητα του AKP να κυβερνήσει έχοντας την απόλυτη πλειοψηφία των κοινοβουλευτικών εδρών. Οι επαναληπτικές εκλογές της 1ης Νοεμβρίου, καθοδηγούμενες προδήλως από τον πρόεδρο Ερντογάν, είναι μια ευκαιρία για το AKP προκειμένου να ανακτήσει το χαμένο πολιτικό έδαφος. Ο Ερντογάν βάλλει ευθέως κατά του HDP, κατηγορώντας ότι είναι η πολιτική πτέρυγα του PKK, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί από την Τουρκία, τις ΗΠΑ και την ΕΕ ως «τρομοκρατική οργάνωση», κάτι όμως που δεν αποδέχονται τα μέλη του.

Κυνισμός και θυμός

Νέα έξαρση της βίας στη νοτιανατολική Τουρκία με φόντο την εκλογική αναμέτρηση

Την ίδια ώρα στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Τουρκία το χάσμα μεταξύ οπαδών του HDP και του ΑΚP μεγαλώνει διαρκώς. Ο κυνισμός και ο θυμός είναι τα κυρίαρχα συναισθήματα. «Ο πρόεδρος Εντογάν αποφάσισε να κηρύξει έναν νέο πόλεμο επειδή θέλει να βοηθήσει το AKP», αναφέρει ο Οσμάν Μπαϊντεμίρ, δήμαρχος του Ντιγιάρμπακιρ, συνεχίζοντας: «Οτιδήποτε κι αν κάναμε ήταν δίχως νόημα γιατί το AKP ήταν αποφασισμένο να μας πολεμήσει και να κάνει τα πάντα για να ενδυναμώσει τη θέση του». Ωστόσο σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις η υποστήριξη της εκλογικής βάσης στο ΑΚP παραμένει μεν σταθερή, χωρίς ωστόσο να εμπνέει σιγουριά για μια άνετη επικράτηση. «Ο Ερντογάν και η κυβέρνησή του αυτοπαρουσιάζονται σαν να μάχονται κατά σκοτεινών δυνάμεων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Με μια πιο ρεαλιστική ματιά όμως αυτό που γίνεται φανερό είναι ότι ο πρόεδρος πασχίζει με κάθε τρόπο να αποκτήσει τον έλεγχο». Κι αυτό διότι βλέπει το ενδεχόμενο σχηματισμού μονοκομματικής κυβέρνησης του AKP ολοένα να απομακρύνεται, ενώ παράλληλα διαβρώνεται η απόλυτη κυριαρχία της εκτελεστικής εξουσίας της μακροχρόνιας διακυβέρνησης του AKP.

Εσωτερικοί και εξωτερικοί εχθροί

Στη δαινομοποίηση καθετί κουρδικού επιδίδεται ο τούρκος πρόεδρος Τ. Ερντογάν

Εντούτοις οι πολιτικοί του ΑΚP από το Ντιγιάρμπακιρ προσπαθούν με κάθε τρόπο να αποκρούσουν τις αιτιάσεις, υποστηρίζοντας ότι το μόνο που προσπαθεί το κυβερνών κόμμα είναι να διασφαλίσει την τάξη. Σύμφωνα με τον βουλευτή του ΑΚP Γκαλίπ Ενσάρογλου «μετά τις εκλογές της 7ης Ιουνίου το PKK κατακτά αστικές περιοχές, αποτελώντας μόνιμο κίνδυνο για τους κατοίκους της περιοχής». Από την πλευρά του ο τούρκος πρόεδρος μετά το πρόσφατο τρομοκρατικό χτύπημα στην Άγκυρα προσπαθεί με κάθε τρόπο να δαιμονοποιήσει το PKK, στοχοποιώντας το ως υπαίτιο μαζί με το Ισλαμικό Κράτος. «Πρόκειται για μια συλλογική τρομοκρατική ενέργεια πίσω από την οποία βρίσκονται το PKK, το Ισλαμικό Κράτος, η συριακή μυστική υπηρεσία ασφαλείας και η τρομοκρατική οργάνωση PYD από τη βόρεια Συρία», δήλωσε πρόσφατα ο Ταγίπ Ερντογάν κάνοντας λόγο για μια συνωμοσία εντός και εκτός τουρκικών συνόρων.

Το σίγουρο είναι ότι μετά από το τρομοκρατικό χτύπημα στην Άγκυρα οι συγκρούσεις στη νοτιοανατολική Τουρκία γίνονται ολοένα σφοδρότερες. Παράλληλα η Τουρκία με φόντο τη συριακή κρίση και την εμπλοκή της Ρωσίας και των ΗΠΑ εντείνει τις δικές τις επιθέσεις στη Συρία εναντίον κούρδων μαχητών, φίλα προσκείμενων στο PKK, με το πρόσχημα ότι έτσι πολεμά το Ισλαμικό Κράτος. Ωστόσο σύμφωνα με το δόγμα της τουρκικής Realpolitik, ο βασικός εξωτερικός αλλά και εσωτερικός εχθρός της Τουρκίας δεν είναι το Ισλαμικό Κράτος, αλλά το PKK. Η εκλογική δυναμική που καταφράφει το φιλοκουρδικό HDP είναι ένας επιπρόσθετος επιβαρυντικός παράγοντας για την τουρκική κυβέρνηση. Ακόμη και μετά τις εκλογές ο αγώνας μεταξύ των δύο πλευρών στην Τουρκία θα είναι ανένδοτος.

Γιάκομπ Ρέσνεκ / Δήμητρα Κυρανούδη