ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ

Περνάμε δύο αξέχαστα 24ωρα στην πρωτεύουσα της Γερμανίας, γνωρίζουμε μερικά από τα νέα στέκια και διαμορφώνουμε έναν μίνι οδηγό με επιλεγμένα φεστιβάλ, εκθέσεις, μουσεία και δραστηριότητες.

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΛΑΒΑΝΟΥ

Το πεντάστερο Westin Grand αγόρασε προ ετών ένα κομμάτι από το Τείχος του Βερολίνου σε σχήμα πόρτας και το τοποθέτησε δίπλα στην είσοδό του. Η υπεύθυνη του ξενοδοχείου φέρνει σφυριά, καλέμια και πλαστικά γυαλιά, για να προστατεύσουμε τα μάτια μας στην προσπάθειά μας να αποσπάσουμε ένα μικρό πετραδάκι από τον ογκόλιθο. «Δοκιμάστε, μη φοβάστε, βάλτε δύναμη και θα βγει...» Δεν είναι πολύ δύσκολο. Με έξι-εφτά σφυριές ξεκολλάνε μικρά κομματάκια και πέφτουν στο πεζοδρόμιο. Μαζεύω τα δικά μου και τα βάζω μέσα σε ένα από τα ωραία κουτάκια που μας δίνουν - μοιάζει λίγο με θήκη για καρφίτσα. Το ήξερα ότι σήμερα, 24 χρόνια μετά την πτώση, πωλούνται κομματάκια Τείχους σαν βερολινέζικος Τίμιος Σταυρός σε μικρομάγαζα με σουβενίρ. Τούτο εδώ, όμως, είναι άλλο πράγμα... Εχει πολύ περισσότερο ενδιαφέρον: αφενός δεν σου πουλάνε τίποτα, το μικρό ή μεγαλύτερο κομματάκι ιστορίας σε βάζουν να το κερδίσεις με το σπαθί σου. Αφετέρου η νίκη απέναντι στην -ανύπαρκτη πλέον- ΕΣΣΔ αναπαράγεται συμβολικά μπροστά στην είσοδο του ξενοδοχείου με έναν μοναδικό τρόπο: το Τείχος (ή καλύτερα κομμάτι αυτού), έμβλημα άμυνας της Ανατολικής Γερμανίας, που δεν χώριζε απλώς το Ανατολικό από το Δυτικό Βερολίνο, αλλά χτίστηκε περιμετρικά του Δυτικού σαν ασφυκτικός κλοιός, είναι πλέον ιδιοκτησία ενός πολυτελούς ξενοδοχείου της Δύσης. Το οποίο βάζει τους πελάτες του να το σπάσουν, σαν να θέλει να εξαφανίσει το φάντασμα της DDR με τον πιο απτό τρόπο. Πέρα από αυτή την, ομολογουμένως, πολύ παράξενη πτυχή του, το Βερολίνο είναι μια θαυμάσια πόλη. Λάμπει. Σαν τον Henrik. Εχει ξανθά μαλλιά και απαλά, διάφανα φρύδια, φοράει μαύρο σακάκι, ριγέ πολύχρωμο κασκόλ και κάνει μια φοβερή δουλειά. «Είμαι cool hunter». Ο Henrik είναι Σουηδός, ήρθε στο Βερολίνο πριν από πολλά χρόνια, το έμαθε «όσο κανείς» και πλέον βιοπορίζεται με το να πουλάει τις γνώσεις του σχετικά με τα πιο in (ή out, ανάλογα με τις προτιμήσεις του πελάτη) στέκια: καφέ, εστιατόρια, μπαρ, κλαμπ, περιοχές ολόκληρες που είναι σήμερα ή θα είναι αύριο της μόδας... Αυτό θα πει cool hunter. Αναλαμβάνει να μας κάνει μια οινογαστρονομική ξενάγηση: ζεστό κρασί σε χριστουγεννιάτικη αγορά, δείπνο και γλυκό. To WeihnachtsZauber Gendarmenmarkt είναι μία από τις δεκάδες χριστουγεννιάτικες αγορές της γερμανικής πρωτεύουσας. Πίνουμε glühwein (6 ευρώ, από τα οποία σου επιστρέφονται τα 3 αν γυρίσεις πίσω το μπλε κουπάκι) και τρώμε μια μακρόστενη σφολιάτα, σαν μικρό πεϊνιρλί, με sour cream και φρέσκο κρεμμύδι, που βγαίνει κατευθείαν από το φούρνο. Το κρύο τσιμπάει λίγο τα αυτιά και τη μύτη, αλλά τόσο όσο... Μπορείς να σταθείς σε μια ουρά και να αγοράσεις μία μεγάλη σακούλα με αποξηραμένες φέτες μήλου ή ζεστά κάστανα. «Πάρε ένα να δοκιμάσεις», λέει η Ιταλίδα πωλήτρια και μου δίνει ένα καυτό κάστανο στο χέρι. Δεν προλαβαίνω να το δαγκώσω, πέφτει από τα χέρια, πάει το κάστανο. Και ήταν και δώρο... Δείπνο στο ανατολίτικο Soya Cosplay και γλυκάκι στο Gendarmerie Restaurant, ένα μέρος «πολύ τρέντι. Μπείτε μέσα και μη μιλήσετε σε κανέναν, κάντε τους αδιάφορους...» μας λέει ο Henrik. Γελάει. Το μαγαζί είναι μεγάλο και ζεστό, με ωραία γλυκά και έναν Χιλιανό σερβιτόρο-Λατίνο εραστή, στον οποίο παραγγέλνεις crème brûlée και, αντί να το σημειώσει, σε κοιτάζει με πάθος και ισιώνει τη μελαχρινή φράντζα. Τέτοια πράγματα συμβαίνουν στο καλοβαλμένο Βερολίνο. Λίγο παραέξω, αλλάζουν οι παραστάσεις. Το τοπίο χαλαρώνει, οι γειτονιές δεν έχουν τόσα μαγαζιά, είναι πιο ήρεμες, κατοικήσιμες, αλλά με περισσότερα άσχημα, ξεχειλωμένα σημεία, όπως οι ράγες τρένου κάτω από μια μεγάλη γέφυρα που είναι γεμάτες σκουπίδια. Παρά τις κατά τόπους ασχήμιες, πάντως, το περπάτημα αποκαλύπτει μια πόλη μεγάλη, απλωτή, με δασάκια, πάρκα και νερά. Η Κατερίνα, συνταξιδιώτισσα, εντυπωσιάζεται από την ομίχλη που ρουφάει τα ψηλά κτίρια, όπως τον Πύργο της Τηλεόρασης, ο οποίος μοιάζει να τρυπάει την καταχνιά με τη μύτη του. Οι περαστικοί, έτσι όπως διασταυρώνονται τα βλέμματά μας όταν περνάμε ο ένας δίπλα στον άλλο, φαίνονται συμπαθητικοί και πράοι, αν εξαιρέσουμε κάποιες αναπάντεχες αγκωνιές αγνώστων σε συνθήκες συνωστισμού. Ψάχνουμε την East Side Gallery, ένα κομμάτι του Τείχους στο οποίο διεθνείς καλλιτέχνες αποτύπωσαν το 1990 τις ιδέες τους για το Βερολίνο που έφευγε και το Βερολίνο που ερχόταν - μια υπαίθρια γκαλερί που θεωρείται «μνημείο ελευθερίας». «Ελευθερίαααα...» ακούω καθώς περπατώ δίπλα. Η μικρή εξαδέλφη από την Ελλάδα φωνάζει το όνομά μου. Συγγενικές αγκαλιές και πεταχτά φιλιά κοντά στην τοιχογραφία-φιλί του Μπρέζνιεφ με τον Χόνεκερ. Ξαφνική συνάντηση. Τι ωραία πόλη! Η Ilka, 25 ετών, με αγορίστικο ντύσιμο και δύο σκουλαρίκια, ένα στη μύτη και ένα πάνω από το λοβό του αυτιού, δουλεύει στη Φρανκφούρτη για το τμήμα επικοινωνίας της Lufthansa. Τη ρωτάω αν θα ήθελε να μείνει μόνιμα στο Βερολίνο. Θα ήθελε. Το πρόβλημα είναι «ότι πλέον όλοι θέλουν να έρθουν εδώ και αυτό κάνει τα πράγματα δύσκολα, ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος». Θυμάμαι τι μας είπε ο Henrik όταν τον πρωτογνωρίσαμε. «Το Βερολίνο είναι μια πόλη που εκτιμά περισσότερο αυτόν που ψάχνει δουλειά από αυτόν που έχει. Σ’ έναν άνεργο οι άνθρωποι βλέπουν κάποιον που πρέπει να εφεύρει λύσεις και τον θαυμάζουν γι’ αυτό». Αν ισχύει κάτι τέτοιο, σημαίνει ότι η τοπική κοινωνία είναι θετική, ώριμη, κάτι που μισοφαίνεται και από τον τρόπο που αντιμετωπίζουν εμάς όσοι Βερολινέζοι γνωρίζουμε: βρισκόμαστε στην πρωτεύουσα της Γερμανίας, στη δίνη του κυκλώνα, αλλά δεν ακούμε ούτε έναν υπαινιγμό, ούτε μία μπηχτή εν είδει πλακίτσας για «τεμπέληδες Ελληνες». Κάθε κουβέντα τους σχετικά με την ελληνική κρίση είναι μετρημένη, φιλική και αχρωμάτιστη. Οι δύο μέρες περνούν μονορούφι! Η βόλτα στο Βερολίνο φτάνει στο τέλος της. Ερχεται η ώρα της επιστροφής στα γνώριμα. Γυρίζω πίσω γεμάτη χάρτες και φυλλάδια, μια αναμνηστική φωτογραφία μπροστά από ένα λευκό ζωγραφιστό πτηνό στην East Side Gallery, την επαγγελματική κάρτα ενός cool hunter και το κουτάκι με τα ιστορικά πετραδάκια, που μοιάζει με θήκη καρφίτσας, σε απόχρωση θολού χρυσού. kathimerini