Στη σκιά των αγορών η κρίσιμη αξιολόγηση

Στενεύουν σε μεγάλο βαθμό τα περιθώρια διαπραγματευτικών ελιγμών της ελληνικής κυβέρνησης στις επικείμενες διαβουλεύσεις με την τρόικα εντός του Νοεμβρίου.

Η συμφωνία με την τρόικα αποτελεί «προαπαιτούμενο», ώστε να αρχίσει ύστερα από πολλές παλινωδίες η συζήτηση για τη διευθέτηση του δημόσιου χρέους.

Στενεύουν σε μεγάλο βαθμό τα περιθώρια διαπραγματευτικών ελιγμών της ελληνικής κυβέρνησης στις επικείμενες διαβουλεύσεις με την τρόικα εντός του Νοεμβρίου.

Η Αθήνα σε μία εξαιρετικά... ταραγμένη περίοδο εξαιτίας και της ασφυκτικής πίεσης των αγορών θα πρέπει να εξασφαλίσει μία θετική αξιολόγηση από τους εκπροσώπους των δανειστών, προκειμένου να μπορέσει να περάσει τις θέσεις της για τους όρους του προγράμματος στη μεταμνημονιακή εποχή, αλλά και να εκταμιεύσει 7,1 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους από Ευρωζώνη και ΔΝΤ.

Παράλληλα, η συμφωνία με την τρόικα αποτελεί «προαπαιτούμενο», ώστε να αρχίσει ύστερα από πολλές παλινωδίες η συζήτηση για τη διευθέτηση του δημόσιου χρέους.

Οπως λένε στην Κομισιόν, η τρέχουσα αξιολόγηση περιέχει ένα «φιλόδοξο πακέτο μεταρρυθμίσεων» επί των οποίων θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι παρεμβάσεις σε ασφαλιστικό - εργασιακό, το νέο ενιαίο μισθολόγιο στο Δημόσιο, οι απολύσεις 5.500 υπαλλήλων από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, η αναθεώρηση του καθεστώτος ΦΠΑ και το νομοσχέδιο για τα «κόκκινα δάνεια».

Μέχρι στιγμής στις επαφές με την τρόικα μέσω ανταλλαγής εγγράφων δεν έχει βρεθεί κοινός τόπος επί των ζητημάτων αυτών, ενώ δεν πρέπει να... υποτιμήσει κανείς και τις σοβαρές ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί για τα μεγέθη του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2015.

Η εξίσωση
Υπό αυτό το πρίσμα υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος με γνώση της συνολικής διαπραγμάτευσης υποστηρίζει πως η ελληνική πλευρά έχει μπροστά της μία πολύ δύσκολη... εξίσωση με περιορισμένα περιθώρια να θέσει «κόκκινες γραμμές», αντιλαμβανόμενη πως με τα σημερινά δεδομένα οι αγορές είναι κλειστές για την Ελλάδα.

«Πρέπει κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης από την τρόικα να μη διαταραχθούν οι σχέσεις με τους εταίρους, καθώς, όσον αφορά την επόμενη ημέρα, επιδιώκουμε αφενός να υπερκεράσουμε τις αντιδράσεις χωρών του ευρωπαϊκού Βορρά οι οποίες λένε ''όχι'' στην έξοδο του ΔΝΤ από το πρόγραμμα και αφετέρου να πετύχουμε συμφωνία ότι την προληπτική γραμμή στήριξης θα συνοδεύουν ''χαλαροί'' όροι και ''χαλαρότερη'' εποπτεία σε σχέση με την υφιστάμενη», εξηγεί την άποψή του.

Πιο αναλυτικά, ο πρωταρχικός στόχος είναι να κλείσει η διαπραγμάτευση έως τα τέλη Νοεμβρίου ώστε η τρόικα να συντάξει θετική έκθεση αξιολόγησης μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου, ημέρα που πραγματοποιείται το τελευταίο Eurogroup του τρέχοντος έτους και μπορεί να ληφθούν αποφάσεις για την εκταμίευση των δόσεων...

Μέχρι τότε η κυβέρνηση θα είναι δύσκολο να αποκρούσει τις πιέσεις της τρόικας να ξανανοίξουν άμεσα το ασφαλιστικό και το εργασιακό και να έλθουν εντός του Νοεμβρίου στη Βουλή σχετικά νομοθετήματα.

Στο οικονομικό επιτελείο θεωρούν εξαιρετικά πιθανό οι δανειστές να ζητήσουν αύξηση ορίων συνταξιοδότησης.

Αλλωστε για «άρση των αδικιών του ασφαλιστικού συστήματος» έκανε λόγο υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, μετά την ολοκλήρωση του πρόσφατου Eurogroup στο Λουξεμβούργο.

Στα εργασιακά θα επιμείνουν στην απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων και στην ψήφιση του συνδικαλιστικού νόμου. Σε ό,τι αφορά το Δημόσιο, 5.500 απολύσεις και νέο μισθολόγιο.

Στο ζήτημα των «κόκκινων δανείων» η τρόικα έχει θέσει θέμα να αποκλειστούν οι κατά σύστημα κακοπληρωτές, αν και σε κάθε περίπτωση καταλυτικό ρόλο για την τελική ρύθμιση θα διαδραματίσουν τα αποτελέσματα των stress tests των τραπεζών, τα οποία αναμένονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις 26 Οκτωβρίου.

Οι αντιρρήσεις
Επιπρόσθετα στην παρούσα συγκυρία αποδυναμώνονται τα επιχειρήματα για μεγαλύτερου εύρους φοροελαφρύνσεις σε σχέση με αυτές που είχαν περιληφθεί στο προσχέδιο. Αλλωστε η τρόικα έχει εκφράσει αντιρρήσεις για τις προβλέψεις που αυτό περιέχει και έχει παραπέμψει τη συζήτηση για αλλαγές των στόχων στις συζητήσεις του Νοεμβρίου εν όψει της κατάθεσης του τελικού κειμένου του προϋπολογισμού.

Ειδικότερα οι τεχνοκράτες της τρόικας αμφισβητούν το βασικό μακροοικονομικό σενάριο. Εκτιμούν δηλαδή ότι η ελληνική οικονομία δεν είναι δυνατόν αναπτυχθεί με ρυθμό 2,9% εντός του 2015.

Σε μία χρονιά με πιθανές πρόωρες βουλευτικές εκλογές πιστεύουν πως είναι υπερβολικά αισιόδοξες οι προβλέψεις για αύξηση των επενδύσεων κατά 11,7% και της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,6% που θα αποτελέσουν και τις βάσεις για την ανάπτυξη.

Ετσι λαμβάνουν υπόψη ότι η οικονομία θα εμφανίσει χαμηλότερο ρυθμό μεγέθυνσης σε σχέση με την επίσημη πρόβλεψη του υπουργείου Οικονομικών (τουλάχιστον κατά μισή μονάδα) και ως εκ τούτου δεν θα αυξηθούν κατά 1 δισ. ευρώ τα φορολογικά έσοδα. όπως προβλέπει το προσχέδιο.

Με δεδομένο ότι η πρόβλεψη για τα έσοδα τίθεται εν αμφιβόλω, η τρόικα δεν φαίνεται διατεθειμένη να συζητήσει νέες φοροελαφρύνσεις (μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 30% ή φορολογικών συντελεστών για επιχειρήσεις και νοικοκυριά).

Κώστας Τσαχάκης
ktsahakis@pegasus.gr