"Η εισβολή στο Ιράκ το 2003 δεν ήταν νόμιμη"

Η εισβολή στο Ιράκ από τις ΗΠΑ, το Μάρτιο του 2003, δεν ήταν νόμιμη βάσει του διεθνούς δικαίου, σύμφωνα με τον πρόεδρο μιας ανεξάρτητης ολλανδικής ερευνητικής επιτροπής, τα συμπεράσματα της οποίας παρουσιάσθηκαν σήμερα στη Χάγη.

"Η νομιμοποίηση δεν είναι επαρκής", δήλωσε ο πρόεδρος της ερευνητικής επιτροπής Βίλιμπρορντ Νταβίντς, συνταξιούχος δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Χάγη.

"Οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας (του ΟΗΕ) για το Ιράκ στη δεκαετία του 1990 δεν εξουσιοδοτούσαν μια αμερικανο-βρετανική επέμβαση", εκτιμά η ερευνητική επιτροπή στην έκθεσή της, αντίγραφο της οποίας δόθηκε σήμερα στον πρωθυπουργό Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε, ο οποίος ήταν πρωθυπουργός και το 2003.

Η ερευνητική επιτροπή συστάθηκε το Φεβρουάριο του 2009 με πρόταση της ολλανδικής κυβέρνησης, έπειτα από πιέσεις μέρους της ολλανδικής πολιτικής τάξης που έθετε ερωτήματα σχετικά με τη νομιμότητα της πολιτικής υποστήριξης που προσέφερε η Ολλανδία στην εισβολή στο Ιράκ.

Αποτελούμενη από οκτώ εμπειρογνώμονες, η επιτροπή ανέλαβε να εξετάσει την ακολουθία των αποφάσεων, από το καλοκαίρι του 2002 ως το καλοκαίρι του 2003, που οδήγησαν την ολλανδική κυβέρνηση να υποστηρίξει την εισβολή παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχε απόφαση του ΟΗΕ. Ουδείς κυβερνητικός αξιωματούχος, του πρωθυπουργού Μπαλκενέντε περιλαμβανομένου, επιτρεπόταν να διαβάσει την έκθεση πριν από τη δημοσιοποίησή της.

Η Χάγη είχε δικαιολογήσει την πολιτική υποστήριξή της στην εισβολή επικαλούμενη τις παραβιάσεις από τη Βαγδάτη των αποφάσεων περί αφοπλισμού που είχε εκδώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενώ η Ουάσινγκτον και το Λονδίνο είχαν προτάξει την υποτιθέμενη παρουσία στο Ιράκ όπλων μαζικής καταστροφής.

Σύμφωνα με την ερευνητική επιτροπή, το ολλανδικό υπουργείο Εξωτερικών, του οποίου ηγείτο τότε ο πρώην Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γιαπ Ντε Χοπ Σέφερ, είχε καθορίσει ήδη από τον Αύγουστο του 2002 "την ολλανδική πολιτική υποστήριξης της εισβολής".

"Το ζήτημα της νομιμοποίησης έναντι του διεθνούς δικαίου υποτάχθηκε από την τότε κυβέρνηση στις κατευθύνσεις που δίνονταν από το υπουργείο Εξωτερικών", υπογραμμίζει.

Στην έκθεση αναφέρεται πάντως ότι δεν υπάρχει "καμιά απόδειξη" ότι η Ολλλανδία προσέφερε "ενεργό στρατιωτική συμβολή" στη διάρκεια της εισβολής.

Η Ολλανδία είχε στείλει τον Ιούλιο του 2003 περίπου 1.100 στρατιώτες στο νότιο Ιράκ για να συμμετάσχουν στην πολυεθνική δύναμη που διοικούνταν από τις ΗΠΑ, αλλά τελούσε υπό την εντολή του ΟΗΕ. Η αποστολή τους τελείωσε την άνοιξη του 2005.