Του Βασίλη Κοντογιαννόπουλου*
Tο αγροτικό πρόβλημα, όπως όλα τα μεγάλα προβλήματα που ταλανίζουν την Ελλάδα, Παιδεία, Δημόσια Διοίκηση, Ασφαλιστικό, παραμένει μέχρι σήμερα άλυτο. Κύριες αιτίες, ο αχαλίνωτος κομματισμός και η αδυναμία όλων των κυβερνήσεων, μετά το 1981, που η χώρα εντάχθηκε στην Ε.Ε. να διαμορφώσουν και να εφαρμόσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αγροτικής μεταρρύθμισης.
Ακόμη χειρότερα, οι άφθονοι πόροι που εισέρρευσαν στον αγροτικό τομέα με την ΚΑΠ, αντί να συμβάλουν στον εκσυγχρονισμό της αγροτικής οικονομίας, συνέβαλαν, με τη συνενοχή και σύμπραξη των κυβερνήσεων, στην εξειδίκευση των Ελλήνων αγροτών στην εξαπάτηση των κοινοτικών οργάνων. Κορυφαίο παράδειγμα, η περυσινή απόφαση της κυβέρνησης Καραμανλή να βαφτίσει τα 500 εκατομμύρια ευρώ -τα λύτρα που κατέβαλε στα αγροτικά «μπλόκα»- προκειμένου να απελευθερωθούν οι εθνικοί δρόμοι, σε... αποζημιώσεις για ανύπαρκτες ζημιές. Οι Ελληνες αγρότες, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, παραμένουν εγκλωβισμένοι στα χρόνια προβλήματα και τις αναχρονιστικές δομές της αγροτικής μας οικονομίας, που τους καθηλώνουν στην τελευταία θέση της εισοδηματικής κλίμακας. Δύο όμως ολιγάριθμες κατηγορίες αγροτών είδαν να βελτιώνεται εντυπωσιακά η θέση τους. Εκείνοι που εγκατέλειψαν την παραγωγική διαδικασία και έγιναν οι ίδιοι μεσάζοντες. Και εκείνοι που ασχολήθηκαν με το λεγόμενο συνεταιριστικό κίνημα. Οι συνεταιρισμοί, με την κακοποιό παρέμβαση των κομμάτων, αντί να λειτουργήσουν ως μοχλοί αγροτικής ανάπτυξης, λειτούργησαν ως «πίθοι Δαναΐδων» που γέμιζαν από τον ιδρώτα των φορολογουμένων και των ιδίων των αγροτών. Οι αγροτοπατέρες μεταμορφώθηκαν σε οιονεί δημοσίους υπαλλήλους ενώ, παράλληλα, με την κομματική τους ιδιότητα απολάμβαναν τις παράπλευρες ωφέλειες διαπλοκής τους με την εκάστοτε εξουσία (διορισμοί, δάνεια κ.λπ.). Στους λίγους προνομιούχους του αγροτικού κόσμου πρέπει να προστεθούν και οι ηγέτες των μπλόκων. Μεγαλοκαλλιεργητές -επιχειρηματίες, οι περισσότεροι- ηγούνται των κινητοποιήσεων εκμεταλλευόμενοι την αγωνία επιβίωσης των μικροκαλλιεργητών, για να εισπράξουν τη μερίδα του λέοντος από τα λύτρα του κοινωνικού εκβιασμού, στον οποίον υποκύπτουν ανήμπορες κυβερνήσεις.
Οι πάντες οφείλουν να κατανοήσουν ότι τα σημερινά οικονομικό-κοινωνικά δεδομένα επιβάλλουν ριζικές αλλαγές και προσαρμογές, τόσο στο επίπεδο της αγροτικής παραγωγής όσο και του κράτους. Με απλά λόγια οι αγρότες πρέπει να κατανοήσουν ότι οι τιμές των προϊόντων και τα εισοδήματά τους δεν μπορούν να προσδιορίζονται από τις επιδοτήσεις -που έχουν άλλωστε ημερομηνία λήξης το 2013- ή κάθε λογής κρατικές ενισχύσεις. Θα προσδιορίζονται από την υψηλή ή χαμηλή ανταγωνιστικότητα, δηλαδή την ποιότητα, τον εξαγωγικό ή όχι προσανατολισμό και συνακόλουθα την αναδιάρθρωση ή μη των καλλιεργειών. Σε αυτή την προσπάθεια αλλάζει ριζικά και ο ρόλος τους κράτους.
Η κρατική παρέμβαση επικεντρώνεται στη βελτίωση των υποδομών μεταφορών και εμπορίας, της ορθολογικής διαχείρισης των υδάτινων πόρων, της γεωργικής έρευνας, καθώς και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης των αγροτών για τεχνολογική αναβάθμιση. Το κράτος μπορεί και οφείλει να συμβάλει δραστικά στη μείωση του κόστους παραγωγής και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Στην τόνωση των επενδύσεων, στη βελτίωση των εγγείων διαρθρώσεων, των λοιπών υποδομών και του ανθρώπινου δυναμικού. Στον εκσυγχρονισμό των μεθόδων παραγωγής, της αγροτικής πίστης, της ασφάλισης του κεφαλαίου και της διακίνησης αγροτικών προϊόντων. Και, τέλος, στην αναμόρφωση του συνεταιριστικού και συνδικαλιστικού κινήματος. Τα μπλόκα δεν λύνουν κανένα πρόβλημα. Αντίθετα, συμβάλλουν στη διαιώνισή τους.
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε κομβικό σημείο. Από τους χειρισμούς της στην πρόκληση των αγροτοσυνδικαλιστών των μπλόκων θα κριθεί η ικανότητά της να βγάλει την οικονομία και τη χώρα από την «εντατική». Τη στιγμή που ζητούνται θυσίες από όλους τους Ελληνες, για να αποφύγουμε τη χρεοκοπία, που μας οδήγησε η καταστρεπτική πενταετία της διακυβέρνησης Καραμανλή, οποιαδήποτε υποχώρηση σε οικονομικές διεκδικήσεις οποιασδήποτε κοινωνικής ομάδας -έστω και δίκαιες- ισοδυναμεί με καταστροφή. Οι προτάσεις της αρμόδιας υπουργού για θεσμικές μεταβολές, στο πλαίσιο μιας σύγχρονης αγροτικής μεταρρύθμισης, κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και είναι η μόνη απάντηση που οφείλει και μπορεί να δώσει η κυβέρνηση. Η θέση της κυβέρνησης πρέπει να είναι αταλάντευτη και το κυβερνητικό μέτωπο αρραγές. Μόνο έτσι και την πλειοψηφία των αγροτών θα μπορέσει να πείσει και την κοινωνία να έχει στο πλευρό της.
* Ο κ. Βασίλης Κοντογιαννόπουλος είναι πρώην υπουργός.
kathimerini
No comments:
Post a Comment