Οικονομία | 19.08.2010

«Η ΗΠΑ καθοδόν προς το πουθενά»

Ανησυχία επικρατεί για την οικονομική κατάσταση στις ΗΠΑ. Οικονομολόγοι νομπελίστες επικρίνουν τον Αμερικανό πρόεδρο για λανθασμένους χειρισμούς στην οικονομική πολιτική και προετοιμάζουν για ακόμη χειρότερα χρόνια.

Στη Γερμανία και την Κίνα η οικονομία γνωρίζει και πάλι εκπληκτικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Όμως οι ΗΠΑ βασανίζονται για να βρουν το βηματισμό που θα τους βγάλει από την ύφεση. Τα γερμανικά ΜΜΕ μεταφέρουν μια ζοφερή εικόνα της αμερικανικής οικονομίας. Με αύξηση της ανεργίας, αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων που πτωχεύουν, πού είναι η Αμερική των πολλών δυνατοτήτων;

Κακή βαθμολογία για τον Ομπάμα

Ο κάτοχος του βραβείου Νόμπελ Οικονομίας Έντμουντ Φέλπς θεωρεί ότι υπεύθυνος για αυτήν την αρνητική οικονομική εξέλιξη είναι ο ίδιος Αμερικανός πρόεδρος. «Ο Λευκός Οίκος με τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα υγείας και πιθανότατα αυτές που προετοιμάζει στο φορολογικό και τον χρηματοπιστωτικό τομέα έχει προκαλέσει τη δυσαρέσκεια των επιχειρηματιών, που προτιμούν να φυλάξουν τα χρήματά τους για τις πιο δύσκολες ημέρες παρά να τα επενδύουν», δήλωσε ο Φελπς σε συνέντευξη σε γερμανική εφημερίδα. «Όμως μόνο με τις επενδύσεις δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας». Ο ΄Εντμουντ Φελπς, που πήρε το βραβείο Νόμπελ γιατί ανέτρεψε τα καθιερωμένα περί αντίστροφης σχέσης πληθωρισμού και ανεργίας, προετοιμάζει την αμερικανική κοινή γνώμη για ακόμη πιο δύσκολα χρόνια. «Ίσως κάποια στιγμή να μειωθεί ο αριθμός των ανέργων», δήλωσε στην ίδια συνέντευξη, αλλά δεν θα μπορέσουμε ποτέ να φτάσουμε το ίδιο ποσοστό που είχαμε πριν από 10 χρόνια». Σημειωτέων ότι ο ποσοστό ανεργίας ήταν στο 4%, σήμερα έχει φτάσει το 9,5%. Ευθύνες στον Ομπάμα επιρρίπτει ο νομπελίστας Εντμουντ Φελπς.

Για πρώτη φορά μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο οι ΗΠΑ βιώνουν με τόσο δραματικό τρόπο το φαινόμενο της μακράς ανεργίας. Σε αυτό το 9,5% δεν περιλαμβάνονται εκείνοι που έχουν εγκαταλείψει την αναζήτηση εργασίας ή αυτούς που φυτοζωούν με λιγότερο από 100 δολάρια το μήνα και τρώνε τις αποταμιεύσεις τους. Το υπουργείο Γεωργίας υπολογίζει ότι 50 εκατομμύρια Αμερικανοί δεν έχουν αρκετά μέσα για να διατραφούν. Ένας στους 8 ενήλικες και 1 στα 4 παιδιά ζουν από τον ορό της κρατικής βοήθειας. Είναι αριθμοί που δεν μπορεί κανείς να φανταστεί για την πρώτη οικονομία του κόσμου. Η γνωστή Ελληνοαμερικανίδα κολουμνίστρια Αριάνα Χάφιγκτον προειδοποίησε ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να γίνουν οι ΗΠΑ χώρα του τρίτου κόσμου.

Σβήνουν τα φώτα

‘Όσο κι αν υπερβολικά ακούγονται όλα αυτά, η πραγματικότητα δεν είναι άλλη. «Στην Αμερική τα φώτα σβήνουν», έγραψε την περασμένη εβδομάδα ο επίσης Αμερικανός νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν. Και η κατάσταση τον δικαιώνει. Πάρα πολλοί Αμερικανοί δεν μπορούν να καταναλώσουν, οι αποταμιεύσεις τους έχουν εξανεμιστεί, κερδίζουν λιγότερα ή είναι άνεργοι. Και το χειρότερο για το κράτος είναι ότι δεν μπορούν να πληρώσουν φόρους. Πολλές ομόσπονδες πολιτείες και κοινότητες πολεμούν να καλύψουν τις μεγάλες τρύπες στον προϋπολογισμό τους.

Στη Χαβάη για παράδειγμα, τις Παρασκευές μένουν τα σχολεία κλειστά για να "Τα φώτα σβήνουν". Ο νομπελίστας Πολ Κρουγκμανεξοικονομήσει το κράτος χρήματα, στο Κολοράντο Σπριγκς, με 380.000 κατοίκους το 1/3 των φωτεινών σηματοδοτών είναι εκτός λειτουργίας για να εξοικονομηθεί ηλεκτρισμός. Αρκετά πράγματα στις ΗΠΑ έχουν ξεφύγει από τη νόρμα τους μετά την χρηματοπιστωτική κρίση. Από την μια πλευρά η κεντρική τράπεζα κόβει συνεχώς φρέσκο χρήμα και η κυβέρνηση άντλησε 182 δις δολάρια για να σώσει την AIG, τον κορυφαίο ασφαλιστικό και χρηματοοικονομικό οργανισμό και από την άλλη οι επιχειρήσεις πτωχεύουν η μια μετά την άλλη. Από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο καταγράφηκαν 422.061 πτωχεύσεις, που σημαίνει αύξηση κατά 9% σε σχέση με το τρίμηνο Ιανουάριος-Μάρτιος και κατά 11% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. «Η Αμερική», προειδοποίησε ο Κρούγκμαν. «πορεύεται σε έναν σκοτεινό και κακοτράχαλο δρόμο προς το πουθενά.

Handelsblatt/spiegel/dpa/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου

dw