Εξετάσεις και αλλαγή εικόνας Tου Aθανασιου Eλλις Τα μέτρα είναι σκληρά και αγγίζουν όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας. Οι επώδυνες επιπτώσεις και η αυξανόμενη δυσφορία θα γίνονται περισσότερο αισθητές με την πάροδο του χρόνου. Οι κοινωνικές αντιδράσεις, αναμενόμενες και αναπόφευκτες. Το φθινόπωρο προμηνύεται «θερμό». Ομως, τα χειρότερα έγιναν στην αρχή. Αλλωστε, αυτός ήταν ο σχεδιασμός της τρόικας. Πέρασαν οι μειώσεις μισθών και συντάξεων, η ευελιξία της αγοράς εργασίας, η αύξηση της άμεσης και έμμεσης φορολογίας. Τώρα, ταυτόχρονα με την εύλογη αγωνία μεγάλης μερίδας εργαζομένων, αναδύεται σταδιακά και η σιωπηρή αποδοχή από σημαντικό τμήμα της κοινωνίας, ίσως και την πλειοψηφία, της αναγκαιότητας πολλών από τις μεταρρυθμίσεις που μας «πιέζει» η τρόικα να εφαρμόσουμε. Οι περισσότεροι συμφωνούν με το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, την εξυγίανση ή και τον τερματισμό της λειτουργίας ζημιογόνων ΔΕΚΟ, τις οποίες επιδοτούν με τους φόρους τους οι εργαζόμενοι πολίτες, τον περιορισμό της κρατικής σπατάλης, τη διαφάνεια στις προμήθειες, τον έλεγχο των δαπανών των νοσοκομείων, την τοποθέτηση ορκωτών λογιστών στα ασφαλιστικά ταμεία και στους Oργανισμούς Tοπικής Aυτοδιοίκησης κ. ά. Λογικά, κάθε κοινωνία επιθυμεί καλύτερες και φθηνότερες υπηρεσίες. Οι ελεγκτές που διαβουλεύθηκαν με τους υπουργούς και τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες θα συντάξουν την έκθεσή τους η οποία, κινούμενη στο πνεύμα της ενδιάμεσης έκθεσης που εξέδωσε το ΔΝΤ πριν από δύο εβδομάδες, αναμένεται να είναι συγκρατημένα θετική. Θα αναγνωρίζει τη μέχρι τώρα πρόοδο, θα επισημαίνει σημαντικές αδυναμίες που εξακολουθούν να υπάρχουν και θα καταθέσει συστάσεις για τα επόμενα αναγκαία βήματα. Υποκύπτοντας σε μια διαχρονική και διακομματική πολιτική ατολμία και ροπή προς τον λαϊκισμό, καμία κυβέρνηση, του ΠΑΣΟΚ, της Ν.Δ., ούτε η οικουμενική, δεν είχε προχωρήσει στις αναγκαίες ρήξεις. Πρώτη φορά ελληνική κυβέρνηση –υπό την πίεση των αδιεξόδων της ελληνικής οικονομίας, την απειλή των αυξανόμενων spreads και, τελικά, τον ασφυκτικό έλεγχο της τρόικας– δεν περιορίζεται σε πομπώδεις εξαγγελίες για «ριζικές μεταρρυθμίσεις», αλλά νομοθετεί τομές που έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί εδώ και πολλά χρόνια. Σε στρατηγικό επίπεδο, η πολιτική βούληση του Γιώργου Παπανδρέου είναι δεδομένη. Ευρωπαϊκή Ενωση και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν πεισθεί. Τώρα περιμένουν τις τακτικές κινήσεις εφαρμογής και απόδοσης των μέτρων. Η σύγκρουση με τους ιδιοκτήτες των φορτηγών έστειλε ένα μήνυμα αποφασιστικότητας. Ο υπουργός Υποδομών Δημ. Ρέππας εμφανίσθηκε αμετακίνητος από τις βασικές αρχές της μεταρρύθμισης, αν και πρόθυμος να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα ηπιότερης προσαρμογής. Τους επόμενους μήνες η τρόικα θα παρακολουθεί με προσοχή, εκ του σύνεγγυς πλέον, αν η δύσκαμπτη ελληνική δημόσια διοίκηση, όπου συχνά κυριαρχούν η δυσκαμψία και η ανικανότητα, θα μπορέσει να φέρει εις πέρας τα συμφωνηθέντα. Αν οι μεταρρυθμίσεις που εξαγγέλλονται τελικά προχωρούν και, κυρίως, αν αποδίδουν. Τα συνδικάτα από την πλευρά τους θα επιχειρήσουν να δοκιμάσουν τις κυβερνητικές αντοχές. Τα βλέμματα όλων θα είναι στραμμένα στην καθοριστική διελκυστίνδα του φθινοπώρου. Πάντως, μέσα από τη δύσκολη σημερινή συγκυρία, αναδεικνύεται σταδιακά και μια θετική εξέλιξη. Στις εκτιμήσεις παραγόντων διεθνών οργανισμών, αξιωματούχων «ισχυρών» κρατών και στελεχών των αγορών του εξωτερικού, διακρίνει κανείς τα πρώτα θετικά ψήγματα. Παραμένει ο έντονος προβληματισμός για τα αρνητικά μεγέθη, αλλά παρατηρείται μεταστροφή του κλίματος. Τον απόλυτο, καταγγελτικό και απαξιωτικό αρνητισμό έναντι των Ελλήνων αντικαθιστά η διαπίστωση ότι «για πρώτη φορά κάνουν αυτά που πρέπει».kathimerini