Πολιτική

Πόσο διεφθαρμένη είναι η γερμανική πολιτική;

Την ετήσια μελέτη για τη διαφθορά σε 25 χώρες δημοσιοποίησε η Διεθνής Διαφάνεια. Κυρίως στη νότια Ευρώπη η διαφθορά έχει βαθιές ρίζες στη δημόσια διοίκηση και συναρτάται με την κρίση χρέους. Στη Γερμανία;

Από ποινικής πλευράς ο πρώην καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ δεν είναι διεφθαρμένος, γιατί δεν παραβίασε κανένα νόμο. Αλλά στο άκουσμα ότι αμέσως μετά την εκλογική ήττα το 2005 έγινε επικεφαλής της εποπτικού συμβουλίου του ομίλου πετρελαιαγωγών Nord Stream, του ομίλου που στήριξε ως καγκελάριος, αφήνει πικρή γεύση στο στόμα.

Ελλείψεις

Τροποίηση νόμου με κυρώσεις

Είναι διεφθαρμένος ο Σρέντερ; Υπό τη στενή έννοια του όρου όχι, υπό την ευρύτερη, ναι. Η οργάνωση Διεθνής Διαφάνεια ορίζει η διαφθορά ως κατάχρηση εξουσίας για ιδιωτική χρήση ή ιδιωτικό όφελος. Η γκρίζα ζώνη ανάμεσα στην προφανή και υποτιθέμενη διαφθορά ανήκει από το 1995 στον τομέα έρευνας της οργάνωσης, που χρηματοδοτείται από χορηγίες. Κάθε χρόνο η Διεθνής Διαφάνεια δημοσιεύει τον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς, Φέτος γα πρώτη φορά δημοσιεύει τον δείκτη ακεραιότητας έπειτα από ελέγχους κυβερνήσεων, κοινοβουλίων, δικαιοσύνη και πολιτικών κομμάτων.

Παρά τον καλό βαθμό η γερμανική πολιτική έχει ελλείψεις, κυρίως σε ότι αφορά τον χρηματισμό βουλευτών. Στην Γερμανία είναι ποινικό αδίκημα. Η χώρα δεν έχει επικυρώσει τη Διεθνή Σύμβαση κατά της διαφθοράς που προβλέπει κυρώσεις. Το ενδιαφέρον είναι ότι οι Σοσιαλδημοκράτες έφεραν μια τροποποίηση νόμου στη βουλή, σύμφωνα με την οποία τιμωρούνται οι βουλευτές που κατά την άσκηση των καθηκόντων τους υπόσχονται ή χορηγούν σε τρίτους οφέλη. Οι Χριστιανοδημοκράτες ωστόσο και οι Φιλελεύθεροι αντιδρούν έντονα, δεν θέλουν καμιά αλλαγή του νόμου.

«Γελοιοποιούμαστε διεθνώς»

Εθνικός κατάλογος με λομπιίστες

«Γινόμαστε έτσι διεθνώς γελοίοι, όταν υποδεικνύουμε στους άλλους ότι πρέπει να αντιμετωπίσουν πιο δραστικά τη διαφθορά», υποστηρίζει ο Κρίστιαν Χούμποργκ, επικεφαλής του γερμανικού τμήματος της Διεθνούς Διαφάνειας. «Αλλά οι κυρίες και οι κύριοι βουλευτές στη χώρα μας δεν είναι σε θέση να ψηφίσουν ένα νόμο που να καλύπτει τις απαιτήσεις της Διεθνούς Σύμβασης των ΗΕ. Γι αυτό και ζητάμε επιτέλους αυστηρότερες ποινές για βουλευτές που χρηματίζονται. Δεν πάει άλλο».

Ένα άλλο αδύνατο σημείο από γερμανικής πλευράς είναι η πρακτική με τις χορηγίες. Το ισχύον δίκαιο προβλέπει τη δημοσιοποίηση κάθε χορηγίας που ξεπερνά τα 10.000 ευρώ. Ο Χούμποργκ θεωρεί το ποσό πολύ υψηλό αφενός,  και αφετέρου, το πρόβλημα με τις χορηγίες, λέει,  είναι πως μπορεί πολύ εύκολα να δημιουργηθεί η εντύπωση πως δίδονται έναντι ανταλλάγματος. Η Διεθνής Διαφάνεια  προτείνει τη δημιουργία εθνικού και κυρίως δεσμευτικού καταλόγου με λομπιίστες, όπου θα υπάρχουν ονόματα όλων των επιχειρηματιών αλλά και των δικηγορικών γραφείων που συνεργάζονται με βουλευτές, υπουργεία και δημόσιες υπηρεσίες. Η υπάρχουσα υφίσταται από το 1972, σε αυτήν έχουν πρόσβαση μόνο ενώσεις και το κυριότερο είναι εθελοντική.  

Ειρήνη Αναστασοπούλου/Marcel Fürstenau
Υπεύθυνος Σύνταξης Στέφανος Γεωργακόπουλος