Κοινωνία & Πολιτισμός

Ισόβια για… ένα κομμάτι πίτσα

Χιλιάδες άνθρωποι στις ΗΠΑ περνούν τη ζωή τους στη φυλακή εξαιτίας πταισμάτων. Οργανώσεις για τα πολιτικά δικαιώματα απαιτούν αλλαγή των επίμαχων νόμων, που πλήττουν κυρίως αφροαμερικανούς πολίτες.

«Τον έχουν φυλακισμένο σαν κάποιον που έχει διαπράξει σοβαρό έγκλημα». Αυτή η σκέψη περιφέρεται στο μυαλό της Τζούντιθ Μάινορ τα τελευταία 13 χρόνια, διάστημα κατά το οποίο ο γιος της, Ρίκι βρίσκεται έγκλειστος σε φυλακή του Μισσισσιππή. Η 76χρονη αμερικανίδα είδε το γιο της να καταδικάζεται σε «ισόβια κάθειρξη χωρίς προοπτική πρόωρης αποφυλάκισης» για κατοχή ναρκωτικών που δεν κόστιζαν περισσότερο από μια χούφτα δολάρια.

Η περίπτωση του Ρίκι δεν αποτελεί εξαίρεση για το αμερικανικό δικαστικό σύστημα. Πολλοί μικροκλέφτες έχουν καταδικαστεί σε ισόβια, κάποιοι για ένα κομμάτι πίτσα, άλλοι για μερικές κάλτσες. Ο Ρίκι Μάινορς συνελήφθη έχοντας στην κατοχή του ένα γραμμάριο μεθαμφεταμίνης και είναι ένας από τους 3.300 ανθρώπους που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης στις ΗΠΑ εξαιτίας πταισμάτων. «Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που καταδικάζονται σε ποινές ισόβιας κάθειρξης επειδή έκλεψαν τρεις ζώνες, παιδική τροφή ή επειδή είχαν στην κατοχή τους ναρκωτικά αξίας 10 δολαρίων», καταγγέλλει η Τζένιφερ Τέρνερ από την αναγνωρισμένη οργάνωση προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων American Civil Liberties Union (ACLU), τονίζοντας ότι υπάρχουν και δεκάδες χιλιάδες περιπτώσεις ανθρώπων που γνωρίζουν ότι «θα πεθάνουν πίσω από τα σίδερα» επειδή έχουν καταδικαστεί σε υπερβολικές ποινές.

Στην έκθεσή της με όνομα «Α living Death» (Ένας ζωντανός θάνατος) η ACLU σημαίνει συναγερμό. Όπως λέει η Τέρνερ, «τέτοιες ποινές είναι το αποτέλεσμα νόμων που ψηφίστηκαν ή αυστηροποιήθηκαν τα προηγούμενα 40 χρόνια σε ομοσπονδιακό επίπεδο ή σε μεμονωμένες πολιτείες στο πλαίσιο της μάχης κατά των ναρκωτικών και της εγκληματικότητας γενικότερα.

Η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων είναι μαύροι

Η Τζούντιθ Μάινορ ελπίζει να δει το γιο της να βγαίνει σύντομα από τη φυλακή

Οι επίμαχοι νόμοι προβλέπουν επιβολή δρακόντειων ποινών για πταίσματα. Σε μερικές πολιτείες, όπως τη Λουιζιάνα και τη Φλόριντα, ισχύει ο νόμος Three Strikes Law, σύμφωνα με τον οποίο κάποιος που καταδικάζεται για τρίτη φορά για πταίσμα πρέπει να εκτίσει ποινή ισόβιας κάθειρξης. «Ακόμη κι αν η πρώτη από τις τρεις παράνομες πράξεις είναι αμελητέα, έχει διαπραχθεί 30 χρόνια πριν ή όσο ο δράστης ήταν ακόμη ανήλικος» διευκρινίζει η Τέρνερ στην DW. «Δεν σου αναλογεί η ποινή, αλλά τα χέρια μου είναι δεμένα» είχε πει ο δικαστής στον Ρίκι, αιτιολογώντας τη σοκαριστική του απόφαση. Και ο δικαστής είχε όντως δίκιο, όπως επιβεβαιώνει και η Τέρνερ, καθώς ο σχετικός νόμος είναι τόσο δεσμευτικός ώστε δεν αφήνει κανένα περιθώριο κρίσης στους δικαστές για την επιβολή μίας ποινής που να αναλογεί στη βαρύτητα της εκάστοτε έκνομης πράξης.

Αυτή η παράλογη δικαστική πρακτική κοστίζει 1,8 εκατομ. δολάρια ετησίως σε φόρους. «Θεωρώ ότι πολλοί από τους ψηφοφόρους που στηρίζουν αυτούς τους νόμους και πολλοί από τους πολιτικούς που τους ψήφισαν δεν είχαν αντιληφθεί ότι έτσι θα εξαφανίζονταν άνθρωποι πίσω από τα κάγκελα της φυλακής για όλη τους της ζωή επειδή έκλεψαν ένα σακάκι» εξηγεί η αμερικανίδα ακτιβίστρια της ACLU.

Όπως δείχνει μελέτη της οργάνωσης, θύματα αυτών των νόμων πέφτουν κατά κύριο λόγο μαύροι. Το 65% των περιπτώσεων σε ομοσπονδιακό επίπεδο είναι αφροαμερικανοί. Στις νότιες πολιτείες μάλιστα, όπως τη Λουιζιάνα, το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 91%.

Antje Passenheim / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης    DW DE