Οικονομία

Επιβραδύνεται η ανάπτυξη στην Τουρκία

Οι μέτριες επιδόσεις της τουρκικής οικονομίας έκαναν τους πανηγυρισμούς για εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης να σιγήσουν για τα καλά. Ειδικοί επικρίνουν ότι η Άγκυρα δεν προωθεί απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.

Ρυθμοί ανάπτυξης 2,8% το πρώτο εννεάμηνο του έτους θα προκαλούσαν χαμόγελα ικανοποίησης σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Όμως στην Τουρκία τέτοιου είδους στατιστικά προκαλούν απογοήτευση στο εσωτερικό και εξωτερικό, διότι διαψεύδουν τις προσδοκίες των αγορών. Η χώρα που είχε «καλομάθει» τα τελευταία χρόνια σε ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι και 9% πρέπει πλέον να συμφιλιωθεί το 2014 με ανάπτυξη που θα ξεπεράσει στην καλύτερη περίπτωση το 3%.

Όμως τα δυσάρεστα για την Τουρκία δεν σταματούν εδώ. Η ανεργία έφθασε το Σεπτέμβριο το 10,7%, το υψηλότερο ποσοστό εδώ και 4 χρόνια. Την ίδια στιγμή η ανεργία μεταξύ των νέων αγγίζει το 20%. Προφανώς οι τούρκοι καταναλωτές έχουν πολύ λιγότερα χρήματα στην τσέπη τους από ότι παλαιότερα. Ενδεικτικό ότι οι πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων μειώθηκαν τους πρώτους 9 μήνες του 2014 κατά 19%.

Λάθος αναπτυξιακό μοντέλο;

Η οικονομική ανάπτυξη οφειλόταν εν μέρει και στις επενδύσεις από το εξωτερικό

Εν μέρει τα οικονομικά προβλήματα της Τουρκίας σχετίζονται με τη διεθνή συγκυρία. Ο περιορισμός του προγράμματος μαζικής αγοράς ομολόγων από την Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα έδωσε κίνητρα στους επενδυτές να διαθέσουν τα χρήματά τους σε αμερικανικά ομολόγα αποσύροντας μαζικά κεφάλαια από αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Τουρκία. Η αλματώδης οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων ετών οφειλόταν εν μέρει και στις επενδύσεις από το εξωτερικό.

Οι ειδικοί ωστόσο εκτιμούν ότι πολλά από τα οικονομικά προβλήματα έχουν τη ρίζα τους στην ίδια την Τουρκία. Η Χανιφέ Τσερίν από την δεξαμενή σκέψης Τουρκσάμ, δηλώνει στην DW ότι οι επενδύσεις τουρκικών επιχειρήσεων σε εξοπλισμό και μηχανήματα έχουν πάρει την κατιούσα, τη στιγμή που η χώρα χρειάζεται μια ισχυρή παραγωγική βάση και ενίσχυση των τομέων έρευνας και ανάπτυξης.

Απαιτούνται διαρθρωτικές μεταρρύθμισεις

Υποσχέθηκε,αλλά δεν προώθησε μεταρρυθμίσεις ο Τ. Ερντογάν

Πρόσφατα το ΔΝΤ απηύθυνε έκκληση στην Τουρκία να προωθήσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Η Άγκυρα πρέπει να περιορίσει την εξάρτησή της από ξένους επενδυτές, εκτιμά ο διεθνής οργανισμός. «Στην περίοδο μετά το 2008 όταν τα κεφάλαια από το εξωτερικό έδιναν φτερά στην οικονομία της χώρας, η Τουρκία δεν αξιοποίησε την ευκαιρία να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις», γράφει ο δημοσιογράφος Ουγκούρ Γκουρσές στην διαδικτυακή εφημερίδα «Ραντικάλ». Κατά την άποψη του σχολιαστή οι πολιτικές αναταράξεις και οι κατηγορίες για διαφθορά των τελευταίων ετών επέδρασαν αρνητικά στην πορεία της τουρκικής οικονομίας.

«Η Τουρκία χρειάζεται ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο, τονίζει η δημοσιογράφος Εμρέ Ντελιβελί, η οποία γράφει στην οικονομική στήλη της καθημερινής εφημερίδας Χουριέτ. Σήμερα η οικονομία της χώρας στηρίζεται στην εσωτερική κατανάλωση, ενώ θα έπρεπε να βασίζεται στις εξαγωγές προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, θεωρεί η τουρκάλα δημοσιογράφος, μιλώντας στην DW. Για να γίνει αυτό όμως η χώρα θα πρέπει να αναμορφώσει το εκπαιδευτικό της σύστημα δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην έρευνα. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε μεν αλλά δεν προώθησε απαραίτητες αλλαγές. Και πριν από τις επόμενες βουλευτικές μέσα του 2015 δεν πρόκειται ούτως ή άλλως να γίνουν πολλά», πιστεύει η Εμρέ Ντελιβελί.

Senada Sokollu / Στέφανος Γεωργακόπουλος  dw de