Αθλητισμός | 10.07.2010

Light πατριωτισμός… η χρήση εθνικών συμβόλων στο Μουντιάλ;

Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:

Όποιος επισκέπτεται αυτές τις ημέρες τη Γερμανία αποκομίζει την εντύπωση ότι οι Γερμανοί είναι μεγάλοι πατριώτες. Όπου και να κοιτάξει κανείς, στα μπαλκόνια, στα αυτοκίνητα, θα αντικρίσει τα εθνικά χρώματα της Γερμανίας

Το να βλέπει κανείς παντού γερμανικές σημαίες στη Γερμανία δεν είναι ένα σύνηθες φαινόμενο. Για πρώτη φορά παρατηρήθηκε ως μαζικό φαινόμενο στο Μουντιάλ του 2006 όταν η Εθνική Γερμανίας έπειτα από μια φοβερή πορεία κατάφερε να πάρει τελικά το χάλκινο μετάλλιο. Το γεγονός ότι έβλεπε κανείς παντού τα εθνικά χρώματα της Γερμανίας είχε προκαλέσει μια έντονη δημόσια συζήτηση για ένα υποτιθέμενο νέο κύμα πατριωτισμού στη Γερμανία, όπως έλεγαν οι επικριτές. Στο φετινό Μουντιάλ οι σημαίες έγιναν ακόμη περισσότερες, ωστόσο οι σκεπτικιστές λιγότεροι, θα πει ο γνωστός Γερμανός κοινωνιολόγος Γιούργκεν Γκέρχαρντς:

"Όπως και το 2006 έτσι και φέτος η χαρά για τις επιτυχίες της εθνικής ομάδας είναι απίστευτη. Όχι μόνο λόγω των επιτυχιών αλλά και επειδή παίζουν πολύ ωραίο ποδόσφαιρο, όπως και το 2006. Στον ισχυρισμό ότι αυτό οδηγεί σε ένα νέο είδος πατριωτισμού, θα έβαζα ερωτηματικό. Για να μην πω ότι δεν ισχύει καν!"

Ενθουσιασμός και όχι πατριωτισμός

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Σημαίες παντούΟ καθηγητής υπογραμμίζει ότι τα εθνικά σύμβολα που προβάλουν τώρα οι Γερμανοί σχετίζονται απλά και μόνον με το ποδόσφαιρο. Σχετικές δημοσκοπήσεις δείχνουν άλλωστε ότι μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα η χρήση αυτών των συμβόλων δεν οδηγεί σε ενίσχυση του πατριωτισμού:

"Ένα απλό ερώτημα είναι εάν οι άνθρωποι είναι περήφανοι που είναι Γερμανοί. Εδώ γίνονται συγκρίσεις και με άλλους λαούς, είναι για παράδειγμα οι Γάλλοι περήφανοι που είναι Γάλλοι; Το είδαμε στο παράδειγμα του 2006. Πράγματι, ο αριθμός εκείνων που αισθάνονται περήφανοι που είναι Γερμανοί αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ. ωστόσο μερικές εβδομάδες αργότερα, όταν τελείωσε, τότε το ποσοστό μειώθηκε και πάλι στα επίπεδα που είχαμε πριν το Μουντιάλ".

Με τις αποτυχίες…εξαφανίζονται οι σημαίες

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο οι γερμανικές σημαίες είναι περισσότερο ένα διακοσμητικό στοιχείο μιας μεγάλης γιορτής στην οποία θέλουν όλοι να συμμετέχουν και λιγότερο έκφραση μιας συγκεκριμένης στάσης. Αυτό φαίνεται και στα παραδείγματα άλλων χωρών:

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Ενθουσιασμός και όχι πατριωτισμός;"Όλα εξαρτώνται από το βαθμό της επιτυχίας. Οι σημαίες εξαφανίζονται μετά από μια κακή εμφάνιση. Η Γαλλία είναι ένα καλό παράδειγμα. Και η Αγγλία. Όταν οι ομάδες δεν παίζουν καλά και εξωτερικεύουν τα εσωτερικά τους προβλήματα, τότε οι φίλαθλοι αντιδρούν ανάλογα. Μπορεί να αποκλειστείς, αλλά να έχεις παίξει καλά. Έτσι οι οπαδοί είναι κάπως ικανοποιημένοι. Ο συνδυασμός από αποτυχίες και εσωτερικές έριδες ή το να παίζεις κακό ποδόσφαιρο καταστρέφουν την αγάπη των φιλάθλων. Αντιθέτως ο πατριωτισμός δεν πτοείται από απογοητεύσεις. Αυτό όμως δεν ισχύει εδώ".

Γιατί οι πραγματικοί πατριώτες δεν γυρίζουν την πλάτη στην ομάδα όταν αυτή χάνει.

Υπάρχει βέβαια μια μεγάλη διαφορά ανάμεσα στη Γερμανία και χώρες όπως την Ιταλία, τη Γαλλία ή την Ελλάδα: "Όλες αυτές οι χώρες αντιμετωπίζουν χαλαρά τα εθνικά τους σύμβολα. Η Γερμανία δεν το κάνει και αυτό έχει τους λόγους του.

Αυτό όμως, σύμφωνα με τον κ. Γκέρχαρντς, θα αλλάξει και στη Γερμανία. Σε δέκα ή είκοσι χρόνια κανείς δεν θα αξιολογεί ως υπέρμετρο πατριωτισμό τις πολλές σημαίες στο δρόμο και στα αυτοκίνητα.

Günther Birkenstock / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης:

dw