Κουρδικό «κλειδί»

Του ΑΡΗ ΑΜΠΑΤΖΗ

Βομβιστική επίθεση σε αγωγό πετρελαίου στην επαρχία Μίντιατ του νομού Μάρντιν στη νοτιοανατολική Τουρκία ήταν η τελευταία ενέργεια του ΡΚΚ, τη στιγμή που οι συνεχείς επιθέσεις σε φυλάκια και κινητές μονάδες του στρατού έχουν ξαναφέρει το Κουρδικό στο επίκεντρο της πολιτικής ασφάλειας της Τουρκίας.

Η βομβιστική επίθεση σε αγωγό πετρελαίου, που χρεώθηκε στο ΡΚΚ, έδωσε την ευκαιρία στον έγκλειστο ηγέτη του, Αμπντουλάχ Οτζαλάν, να ζητάει τον ρόλο του συνομιλητή της κυβέρνησης Ερντογάν για τη λύση του Κουρδικού (Φωτ.: Ass. Press)Η έκρηξη έγινε λίγο μετά τις δέκα το βράδυ του Σαββάτου. Η πυρκαγιά που προκλήθηκε τέθηκε υπό έλεγχο το πρωί της Κυριακής. Ο νομάρχης του Μάρντιν, Χασάν Ντουρούερ, έκανε λόγο για ενέργεια του ΡΚΚ.

Μεγάλες διαστάσεις δεν είχε ούτε η έκρηξη ούτε και η πυρκαγιά που ακολούθησε. Ωστόσο πρόκειται για ένα από τα πολλά «θερμά επεισόδια» το τελευταίο διάστημα. Η κυβέρνηση Ερντογάν δηλώνει ότι δεν θα κάνει πίσω στα μέτρα εκδημοκρατισμού λόγω των «τρομοκρατικών ενεργειών» του ΡΚΚ. Το κλίμα όμως που έχει διαμορφωθεί ευνοεί συζητήσεις όχι περί κουρδικού ζητήματος ή δικαιωμάτων, αλλά περί «προβλήματος τρομοκρατίας». Επιπρόσθετα, τα περί δημοκρατικών μέτρων στο Κουρδικό, που εξαγγέλλει η κυβέρνηση, παραμένουν φιλολογία εδώ και περίπου ένα χρόνο.

«Σφήνα» Οτζαλάν

Υπό τις συνθήκες αυτές, προβάλλει και ο ηγέτης του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτζαλάν, ως παράγοντας. Από τη φυλακή όπου βρίσκεται, μέσω των δικηγόρων του κάνει δηλώσεις. Με λίγα λόγια ζητεί να ληφθεί ο ίδιος υπόψη ως συνομιλητής, πράγμα στο οποίο αντιδρά ο τουρκικός πολιτικός κόσμος. Οι επαφές τού Οτζαλάν με τους δικηγόρους του, και συνεπώς οι δηλώσεις, θα συνεχιστούν. Κι αυτό επειδή όσο εκκρεμεί η υπόθεση του Οτζαλάν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι επισκέψεις των δικηγόρων στο νησί Ιμραλι, όπου κρατείται ο Οτζαλάν, θα είναι τακτικές.

Η ροή των εξελίξεων δείχνει ότι θα συνεχιστεί και ο κύκλος του αίματος και οι βόμβες. Σήμερα όμως ενδέχεται να σκάσει άλλη μία βόμβα, πολύ ισχυρή. Το Συνταγματικό Δικαστήριο θα εξετάσει την προσφυγή για την ακύρωση τμήματος της πρόσφατης συνταγματικής αναθεώρησης. Κοινός τόπος στην Τουρκία είναι το ότι σε περίπτωση ακύρωσης, η κυβέρνηση Ερντογάν θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές για το φθινόπωρο.

Στην περίπτωση αυτή, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης θα επιχειρήσει να πάει στις εκλογές με το επιχείρημα «Δεν σέβονται τη λαϊκή βούληση» και να ζητήσει ψήφο. Ωστόσο, ενδεχόμενη συνέχιση της έντασης στο Κουρδικό θα είναι σημαντική παράμετρος στις εκλογές, αφού αφενός θα συσπειρώσει τις κουρδικές ψήφους στο φιλοκουρδικό Κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας και αφετέρου θα επηρεάσει τις «εθνικιστικές» ψήφους.

Η τουρκική κοινή γνώμη δεν ξεχνά την άνευ προηγουμένου ενίσχυση που είχε ο Μπουλέντ Ετζεβίτ αλλά και οι ακροδεξιοί, όταν το Φεβρουάριο του 1999 συνελήφθη στην Κένυα ο Οτζαλάν. Στις εκλογές που έγιναν ύστερα από τρεις μήνες, η Δημοκρατική Αριστερά του Ετζεβίτ βγήκε πρώτο κόμμα, με δεύτερο το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος. Στις εκλογές του 2002, ο Ετζεβίτ είχε μόλις 1,5%.

ENET