Ενας στους τέσσερις πολίτες ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας ήδη από το 2009

 Η Ελλάδα είχε το έβδομο υψηλότερο ποσοστό φτωχών ή κοινωνικά αποκλεισμένων στην Ε.Ε. των 27

Σωτηρης Νικας

Περισσότεροι από 3 εκατομμύρια Ελληνες (πάνω από ένας στους τέσσερις) βρέθηκαν κάτω από το όριο της φτώχειας ή σε καθεστώς κοινωνικού αποκλεισμού το 2009, πριν δηλαδή ξεσπάσει ακόμα η οικονομική κρίση. Στο θλιβερό αυτό συμπέρασμα καταλήγει έρευνα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τα επίπεδα φτώχειας στην Ελλάδα, ενώ η χώρα μας είχε το έβδομο υψηλότερο ποσοστό φτωχών ή κοινωνικά αποκλεισμένων στην Ευρωπαϊκή Ενωση των 27 χωρών.

Την ίδια ώρα, αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι ένας στους τέσσερις (25,5%) που δεν είναι φτωχός, ζει σε κατοικία που δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες του, ενώ το 27,8% του μη φτωχού πληθυσμού δήλωνε το 2009 ότι δυσκολεύεται να αντεπεξέλθει στις δαπάνες στέγασης. Παράλληλα, οι εισοδηματικές ανισότητες παραμένουν μεγάλες, καθώς το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού είχε εισόδημα μεγαλύτερο κατά 5,6 φορές από το φτωχότερο 20% του πληθυσμού (το 2008 ήταν 5,8 φορές μεγαλύτερο). Επίσης, φαίνεται ξεκάθαρα ότι τα κοινωνικά επιδόματα δεν είναι αποτελεσματικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για τα εισοδήματα του 2009 προκύπτει ότι:

1. Το ποσοστό πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ήταν 20,1% (19,7% για το 2008). Να σημειωθεί ότι την τελευταία 15ετία (1994-2009) σε καθεστώς φτώχειας βρίσκονταν το 19,5% έως 23% του πληθυσμού.

2. Τα νοικοκυριά σε κίνδυνο φτώχειας ήταν 868.597 και τα μέλη τους 2.204.800.

3. Ο πληθυσμός σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανήλθε σε 3.030.900.

4. Το κατώφλι κινδύνου φτώχειας ανά άτομο ήταν 7.178 ευρώ ετησίως.

5. Ο πληθυσμός που ζούσε σε νοικοκυριά χωρίς εργαζόμενο ή με εργαζόμενο μερικής απασχόλησης ήταν 544.800 άτομα (από 488.200 άτομα το 2008).

6. Το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκονταν υπό το όριο της φτώχειας πριν από τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (συντάξεις και κοινωνικά επιδόματα) ήταν 42,8% – σχεδόν ένας στους δύο. Μετά την πληρωμή συντάξεων υποχωρούσε στο 23,8%, ενώ με την καταβολή των κοινωνικών επιδομάτων μόλις το 3,7% ξεπερνούσε το όριο της φτώχειας.

7. Το 13,8% (ή τουλάχιστον ένας στους δέκα) από εκείνους που εργάζονταν το 2009 ήταν κάτω από το όριο της φτώχειας.

8. Το 50% των φτωχών είχε εισόδημα υψηλότερο των 5.498,35 ευρώ.

9. Η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό φτωχών και κοινωνικά αποκλεισμένων (27,7%) στην Ε.Ε. των 27 χωρών, μετά τις Βουλγαρία, Ρουμανία, Λεττονία, Λιθουανία, Ουγγαρία και Πολωνία.

10. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 7η θέση μεταξύ των 27 της Ε.Ε., αναφορικά και με τα επίπεδα εισοδηματικής ανισότητας.

11. Το 12,4% του συνολικού πληθυσμού (φτωχού και μη φτωχού) δήλωνε το 2009 ότι δυσκολεύεται πάρα πολύ να αποπληρώσει δάνεια ή δόσεις για προϊόντα που έχει αγοράσει. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να έχει αυξηθεί σημαντικά τη διετία 2010-2011.

12. Το 37,9% δήλωνε πως δυσκολεύεται να πληρώσει λογαριασμούς παγίων (ΔΕΗ, νερό, φυσικό αέριο κ.λπ.).

13. Το 63,3% του φτωχού πληθυσμού και το 19,3% του μη φτωχού είχε οικονομική δυσκολία να αντιμετωπίσει έκτακτες, αλλά αναγκαίες δαπάνες αξίας, περίπου, 540 ευρώ.

14. Το 47,3% του φτωχού πληθυσμού ανέφερε μεγάλη δυσκολία στην αντιμετώπιση των συνήθων αναγκών του με το συνολικό μηνιαίο ή εβδομαδιαίο εισόδημά του.

15. Το ελάχιστο καθαρό μηνιαίο εισόδημα για την αντιμετώπιση των αναγκών των νοικοκυριών, κατά δήλωσή τους, προσέγγιζε τα 2.464 ευρώ. Τα φτωχά νοικοκυριά χρειάζονται 2.000 ευρώ, ενώ τα μη φτωχά νοικοκυριά 2.580 ευρώ.

16. Το 19,5% του φτωχού πληθυσμού, το 5,6% του μη φτωχού πληθυσμού και το 8,4% του συνολικού πληθυσμού δεν διέθεταν ένα, τουλάχιστον, Ι.Χ. επιβατηγό αυτοκίνητο. Επίσης, το 21,1% των φτωχών νοικοκυριών, το 6,1% των μη φτωχών και το 9,1% του συνόλου των νοικοκυριών δεν διέθεταν προσωπικό ηλεκτρονικό υπολογιστή.