Προτεραιότητες από το Ευρωπαϊκό ΣυμβούλιοΠρώτα η κρίση χρέους, μετά η οικονομική εμβάθυνση
Προηγείται η αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, έπεται η οικονομική και νομισματική εμβάθυνση.
Σ’ αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατά τη σύνοδο Κορυφής, λίγο μετά τις σημαντικές αποφάσεις για την αποδέσμευση του νέου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα.
Αυτό στο οποίο συμφώνησαν είναι οι επόμενες κινήσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη, ενώ την ίδια ώρα παρέπεμπαν τα σχέδια για την οικονομική και νομισματική ενίσχυση των δεσμών τους για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου.
Η ολοκλήρωση της ενοποίησης των τραπεζών βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των συζητήσεων, χωρίς πάντως να ξεκαθαριστεί πότε θα δημιουργηθεί ο μηχανισμός ενοποποίησης και εποπτείας.
Συμφώνησαν επίσης να ξεκινήσει μια «δοκιμαστική» συζήτηση σχετικά με το πώς τα κράτη μέλη της Ε.Ε. θα επιτύχουν τους οικονομικούς στόχους, καθώς και η δημιουργία ενός «ταμείου αλληλεγγύης» προκειμένου να βοηθηθούν τα κράτη μέλη που πλήττονται από οικονομικές κρίσεις.
Στα συμπεράσματά τους, όμως, δεν επεκτείνονται πλέον πέραν των ευρωεκλογών του 2014 και δεν αναφέρουν την πιθανότητα να εφοδιαστεί η ευρωζώνη με ένα είδος κοινού προϋπολογισμού.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, ανακοίνωσε ότι τον Ιούνιο του 2013 θα υποβάλει ένα πρόγραμμα δράσεων για την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, δήλωσε ότι η Κομισιόν θα υποβάλει πρόταση για τον ενιαίο μηχανισμό, κατά τη διάρκεια του 2013.
Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι ο μηχανισμός θα «δει το φως της ημέρας» κατά τη διάρκεια του 2013, αλλά δεν έγινε σαφές αν θα λειτουργήσει μέσα στο επόμενο έτος ή απλώς θα γίνουν τα πρώτα βήματα για τη δημιουργία του.
«Συμφωνήσαμε έναν οδικό χάρτη για τη μελλοντική ανάπτυξη της νομισματικής ένωσης και συζητήσαμε τις διάφορες σημαντικές παραμέτρους. Είχαμε κάποιες επιτυχίες τις προηγούμενες ημέρες για τη σταθεροποίηση της ζώνης του ευρώ. Από τη μία πλευρά η απόφαση της εκταμίευσης για την βοήθεια προς την Ελλάδα.
Ήταν αξιοσημείωτο ότι σήμερα ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε, ότι επιτέλους μπορεί να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη και να κάνει τα απαραίτητα τελευταία βήματα, όπως για παράδειγμα η φορολογική μεταρρύθμιση», ανέφερε η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ.
Σε πολιτικό επίπεδο, η σύνοδος κορυφής, που ήταν η έκτη και τελευταία για το 2012, χαρακτηρίστηκε από την υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων προς τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Μάριο Μόντι έναντι του προκατόχου του, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, με τον Ολάντ να εκτιμά πως η υποψηφιότητα Μπερλουσκόνι δεν είναι μια «πολύ σοβαρή προοπτική».
Η συνέντευξη Σαμαρά μετά τη ΣύνοδοΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Είχαμε ένα πολύ γόνιμο και θετικό για τον τόπο, από πλευράς εξελίξεων, διήμερο. Θα σας κάνω μια αναλυτική ενημέρωση. Πρώτα απ` όλα, η ιδιαίτερη σημασία του βασικού θέματος που είχε αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που ήταν η νέα αρχιτεκτονική της ΟΝΕ και ιδιαίτερα η σημασία της Τραπεζικής Ένωσης. Προχωρήσαμε στην ίδρυση ενός ενιαίου εποπτικού μηχανισμού, ώστε οι τράπεζες να ελέγχονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και κατά τρόπο συντονισμένο. Ο ενιαίος αυτός μηχανισμός θα ανοίξει το δρόμο, για να χωριστούν οι τράπεζες από τα δημοσιονομικά των χωρών, ώστε το χρέος των χωρών να μην παρασύρει τις τράπεζες και μια αποδυνάμωση των τραπεζών να μην παρασύρει τα δημοσιονομικά των κρατών-μελών. Αν συμβεί αυτό, τότε θα μπορούν οι τράπεζες μελλοντικά να ανακεφαλαιοποιούνται και να εξυγιαίνονται απ` ευθείας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, το ESM, χωρίς να επιβαρύνουν τα κράτη, χωρίς δηλαδή, να επιβαρύνονται οι φορολογούμενοι. Αυτό ενδιαφέρει πολύ την Ελλάδα, γιατί όταν αυτό συμβεί, θα μπορέσει και η Ελλάδα να ενταχθεί σε αυτό το σύστημα, ώστε να της μειωθεί και άλλο το χρέος κατά περίπου 50 δισεκατομμύρια ευρώ ακόμα.
Η Σύνοδος σε αυτό το σημείο αποφάσισε ότι ο Μηχανισμός αυτός, δηλαδή, ο Εποπτικός Μηχανισμός Τραπεζών θα μπει σε πλήρη λειτουργία την 1η Μαρτίου του 2014 και θα αφορά, στην αρχή, τις σχετικά μεγαλύτερες τράπεζες. Και αυτό είναι μια εξέλιξη θετική. Σε κάθε χώρα, για παράδειγμα, θα είναι τουλάχιστον οι τρεις μεγαλύτερες. Θα ακολουθήσει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Εγγύησης των Καταθέσεων, που ενδιαφέρει επίσης την Ελλάδα, για να αισθάνεται απολύτως ασφαλής ο Έλληνας καταθέτης και να μπορέσει να διευκολυνθεί και η ρευστότητα.
Επίσης, έχει προσδιοριστεί ότι μέσα στο 2013, θα πρέπει να τελειώσει και ένας σχεδιασμός που γίνεται αυτή τη στιγμή, για έναν μηχανισμό εξυγίανσης των τραπεζών, ο οποίος θα χρηματοδοτείται από τον τραπεζικό κλάδο και όχι από τα χρήματα των φορολογουμένων. Περισσότερες, όμως, λεπτομέρειες γύρω από αυτό δεν έχουν αποφασιστεί ακόμα.
Η Τραπεζική Ένωση, λοιπόν, είναι το πρώτο κεφάλαιο για μια ολοκληρωμένη Οικονομική και Νομισματική Ένωση που θα είναι θωρακισμένη από κρίσεις. Η Δημοσιονομική Ένωση και η Οικονομική Ένωση θα έχουν και την απαραίτητη δημοκρατική νομιμοποίηση και λογοδοσία κυρίως απέναντι στα εθνικά κοινοβούλια του κάθε κράτους-μέλους και στο Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο επίσης θα συμμετάσχει ενεργά. Και αυτά θα είναι τα επόμενα κεφάλαια τα οποία θα εξετάσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Επομένως, θέλω να κάνω ένα γενικό συμπέρασμα. Μέσα από τη συζήτηση που είχε ασφαλώς πολύ νωρίτερα προηγηθεί και μέσα από τα τελικά αποτελέσματα που ασφαλώς έγιναν μέσα από απαραίτητους, πάντοτε σε μια Δημοκρατία και σε ένα δημοκρατικό χώρο, αμοιβαίους συμβιβασμούς, προέκυψε πρόοδος. Ίσως όχι όση ορισμένοι θα ήθελαν, αλλά πάντως, προέκυψε πρόοδος. Άλλος θα δει το ποτήρι μισογεμάτο, άλλος θα το δει μισοάδειο. Αλλά, εγώ θέλω, ρεαλιστικά μιλώντας, να σας πω ότι οι αντιρρήσεις που υπάρχουν, αφορούν κυρίως τρία πράγματα:
-Το πώς όλα αυτά που συζητήσαμε θα χρηματοδοτηθούν.
-Το πώς όλα αυτά δεν θα δημιουργήσουν μέσα στην ενωμένη Ευρώπη αντικίνητρα και ακαμψίες.
-Και το πώς όλα αυτά θα μπορούσαν πιο γρήγορα, πιο άμεσα να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κρίσης.
Θέλω να πω ότι, ενώ δεν υπήρχαν αντιρρήσεις από διάφορες χώρες, από πολλές χώρες, απ` ό,τι γνωρίζουμε από το παρελθόν, για να υπάρξουν, για παράδειγμα, ευρωομόλογα ή ακόμα παραπάνω αμοιβαιοποίηση του χρέους, σε αυτά τα ζητήματα και πρόοδος δεν υπήρχε και ασφαλώς μετατίθενται, παραπέμπονται σε μεταγενέστερη φάση. Υπάρχουν, ασφαλώς και ισχυρές χώρες που τα επαναφέρουν συνεχώς. Αυτό το οποίο για εμένα αποτελεί αν θέλετε, πρόοδο, που το παρακολουθώ από πολύ πριν το θέμα αυτό, είναι ότι τα ζητήματα αυτά πια δεν αποτελούν απαγορευμένα θέματα προς συζήτηση.
Και εδώ θα σας πω ότι για εμένα και για την Κυβέρνησή μας η επόμενη ημέρα έχει, ήδη, ξεκινήσει. Δεν υπάρχει ούτε λεπτό για χαλάρωση. Σήμερα, μόλις τελειώσουμε από εδώ, θα πάω να συναντήσω μαζί με τον Κωστή Χατζηδάκη, που του είπα να έρθει στο Βέλγιο, τον Επίτροπο κ. Αλμούνια που είναι Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και υπεύθυνος για τον Ανταγωνισμό, για να συζητήσουμε για θέματα ΕΣΠΑ, επενδύσεων, αποκρατικοποιήσεων. Τη Δευτέρα, στις 10 το πρωί, έχω κανονίσει συνάντηση στο γραφείο μου με τους επικεφαλής όλων των μεγάλων πολυεθνικών εταιριών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, με αντικείμενο τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους, τη δυνατότητα νέων επενδύσεων στον τόπο, όπως ήδη το έχουμε καταφέρει με άλλες εταιρίες, γιατί το μεγάλο ζητούμενο, είναι να υπάρξουν νέες θέσεις εργασίας. Και από εμάς μεγάλη υποχρέωση είναι να σκοτώσουμε την οποιαδήποτε γραφειοκρατία αντιπαλεύεται μια τέτοια θετική προοπτική.
Όπως βλέπετε, ο ένας μαραθώνιος μόλις τελείωσε με επιτυχία, αλλά, ήδη, είμαστε υποχρεωμένοι να ξεκινήσουμε τον επόμενο μαραθώνιο. Και θέλω να είμαι ξεκάθαρος για το θέμα των επιχειρήσεων. Η Ελλάδα έχει μπει σε μια φάση - και όποιος δεν το βλέπει αυτό πλανάται πλάνην οικτρά - όπου περνάμε στην απενοχοποίηση της επιχειρηματικότητας. Στο καλωσόρισμα των επενδύσεων, γιατί διαφορετικά, χωρίς μια τέτοια γόνιμη προϋπόθεση, δεν πρόκειται να υπάρχουν καινούργιες θέσεις εργασίας. Δεν πρόκειται να υπάρχει ανάπτυξη και αντί να προχωρήσουμε την ανηφόρα με δύναμη, θα μας πάρει η κατηφόρα, σε σημεία από όπου δεν θα μπορέσουμε πια να επιστρέψουμε ποτέ.
Θέλω να κάνω επίσης μία αναφορά στο γεγονός ότι λίγο πριν έκανα μία παρέμβαση στο Συμβούλιο των Πρωθυπουργών για το θέμα της Συρίας. Εκεί, όπως γνωρίζετε, υπάρχει αυτή τη στιγμή μία αντιπολίτευση η οποία σιγά-σιγά αποκτά ταυτότητα. Ανοίγει ο δρόμος για την προώθηση μιας πολιτικής λύσης. Θεωρώ ότι η πτώση του καθεστώτος Άσαντ πλησιάζει. Και θα ήταν χρήσιμο να υπάρχει η ευαισθητοποίηση του κόσμου απέναντι σε μειονότητες και θρησκευτικές μειονότητες, όπως είναι η χριστιανική μειονότητα, η οποία περνά δύσκολες ώρες. Μάλιστα, αναφέρθηκα και στον πρόσφατο θάνατο του Πατριάρχη Αντιοχείας.
Τους είπα ότι το καλοκαίρι στην Ελλάδα δοκιμάστηκε πολύ ο λαός μας από το γεγονός ότι τουλάχιστον κατά χίλια τοις εκατό αυξήθηκαν οι Σύριοι λαθρομετανάστες στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Και ενώ προσπαθήσαμε και πετύχαμε να κλείσουν τα χερσαία σύνορα με την Τουρκία, το πρόβλημα μετατράπηκε σε πρόβλημα πιέσεων στα θαλάσσια σύνορα και γι’ αυτό τον λόγο καταρτίσαμε μαζί με τα αρμόδια υπουργεία μία κατάσταση με 200 περίπου ελληνικά σκάφη, τα οποία θα μπορούσαν να μετακινήσουν πληθυσμούς από τους συριακούς λιμένες προς άλλους προορισμούς ασφαλείς. Και παρακάλεσα τους Πρωθυπουργούς να πουν στους υπουργούς των Εξωτερικών να κοιτάξουν να ευαισθητοποιηθούν, προκειμένου να ασκήσουν κι εκείνοι τη διπλωματία τους, ώστε να γίνουν δεκτές αυτές οι μετακινήσεις πληθυσμών από τις γύρω αραβικές χώρες, γιατί διαφορετικά κινδυνεύουμε να περάσουμε μία νέα οξύτατη κρίση, σε περίπτωση που υπάρχουν αναταράξεις σ’ αυτή την εξέλιξη με τη Συρία.
Θέλω να κάνω μία τελική παρατήρηση, γιατί όπως ξέρετε, αυτή η Σύνοδος Κορυφής συνέπεσε με το Eurogroup που έγινε χθες το πρωί και κατά τη διάρκεια του οποίου, όπως σας αναλύσαμε χθες με τον υπουργό Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα, λήφθηκε η τελική απόφαση για την εκταμίευση 52,5 δισ. ευρώ για την Ελλάδα μέσα στους επόμενους μήνες, εκ των οποίων 34,3 δισ. θα είναι την ερχόμενη Δευτέρα.
Θέλω να σας πω ότι στα παρασκήνια της Συνόδου, όλοι οι ηγέτες - και θα έλεγα και οι κοινοτικοί αξιωματούχοι, και αυτό καμιά φορά είναι πολύ σημαντικό επίσης- εκφράστηκαν με ιδιαίτερα θετικό τρόπο, για τις προσπάθειες της Κυβέρνησης από τη μία, αλλά κυρίως για τις θυσίες του Ελληνικού λαού. Για τις θυσίες που έκανε η χώρα μας το τελευταίο διάστημα και που όλοι πλέον λαμβάνουν πάρα πολύ σοβαρά υπ’ όψιν. Και αντιλαμβάνονται ότι αυτή η επιτυχία για την Ελλάδα, ταυτόχρονα γίνεται και μία επιτυχία για την Ευρώπη. Για παράδειγμα θα σας πω ότι ο Πορτογάλος Πρωθυπουργός -όπως ξέρετε, είχε η χώρα του μεγάλο πρόβλημα χρέους- ανέφερε χθες επίσημα στο Συμβούλιο ότι η ευνοϊκή τροπή που έχει πάρει η υπόθεση που λέγεται Ελλάδα, έχει επηρεάσει θετικά και τα spreads του πορτογαλικού δανεισμού.
Δύο παρατηρήσεις ακόμη: Υπάρχουν όπως βλέπετε θετικές εξελίξεις στην Ευρώπη. Υπάρχουν και ανησυχητικές. Εγώ θέλω να είμαι ρεαλιστής πάντα.
Οι θετικές σίγουρα είναι οι προσπάθειες –αν θέλετε- ενοποίησης και εμβάθυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι αρνητικές είναι ότι όλο και περισσότερες χώρες πλήττονται από την κρίση του χρέους. Εμείς καταφέραμε το τελευταίο διάστημα δύο πολύ σημαντικά πράγματα:
-Να παραμείνουμε μέσα στο ευρώ την ώρα που πολλοί είχαν το ευρώ ξεγραμμένο και την επιστροφή στη δραχμή βεβαία. Απ’ αυτό τον θετικό αντίκτυπο και την θετική εξέλιξη μπορούμε να επωφεληθούμε πολύ.
-Και από την άλλη να βγούμε από το πρόβλημα. Πότε; Τη στιγμή που αυτή η κρίση γενικεύεται και ακουμπάει ήδη πολύ περισσότερες χώρες. Να βγούμε εμείς έγκαιρα. Δηλαδή, να μπει η Ελλάδα εκεί που πρέπει. Πιο βαθιά μέσα στην Ευρώπη, αλλά όσο το δυνατόν πιο μακριά από το επίκεντρο του ευρωπαϊκού προβλήματος.
Και ίσως, η ιστορία κάποτε να καταγράψει ότι μόλις το προλάβαμε. Αν είχαμε παραμείνει προβληματικοί και απομονωμένοι, τότε σίγουρα πιστεύω ότι δεν ήμασταν η πρώτη χώρα που θα ήθελαν να σώσουν. Δεν θα ήθελα να πω γι` αυτό κάτι παραπάνω, αλλά ένα τελευταίο: Πιστεύω πραγματικά ότι αυτή η εκταμίευση της δόσης θα επηρεάσει τη ζωή όλων μας. Θα φρενάρουμε την ύφεση, θα δοθούν τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης, θα σταματήσει σίγουρα η κατάρρευση, θα αλλάξει η ψυχολογία και θα δοθεί η ελπίδα, κυρίως προς τα νέα παιδιά. Και αν πάρετε την πρώτη παράγραφο των συμπερασμάτων σήμερα, θα δείτε ότι, μετά από παρέμβασή μου, υπάρχει μια ιδιαίτερη αναφορά στην πρώτη παράγραφο που ξεκινούν τα συμπεράσματα, στο θέμα που λέγεται ανεργία. Να προσεχθεί ιδιαίτερα η ανεργία των νέων ανθρώπων. Μαζί με τον Ισπανό και τον Πορτογάλο Πρωθυπουργό και άλλους πολλούς, πιέσαμε να ξεκινήσουν και άλλες μελέτες από την Επιτροπή, προκειμένου να βρεθεί τρόπος να αντιμετωπιστεί πιο ενεργητικά και άμεσα το θέμα της ανεργίας των νέων.
Σε πολλούς, λοιπόν, όλη αυτή η εξέλιξη θα φέρει άμεση ανακούφιση. Σε άλλους θα φέρει ανακούφιση αργότερα. Σε ακόμη περισσότερους, πιστεύω ότι θα αλλάξει την ψυχολογία και θα φέρει αυτήν την αναγκαία αίσθηση της ελπίδας και της αισιοδοξίας. Δεν θα λύσει, δεν πρόκειται να λύσει όλα τα προβλήματα με μιας, αλλά θα αλλάξει πολλά. Και προς αυτήν την κατεύθυνση δουλεύουμε όλοι μας. Και αν δουλέψουμε σωστά, θα είναι η αφετηρία, ώστε να αλλάξουν αργότερα πολύ περισσότερα πράγματα.
Χωρίς αυτή την εξέλιξη πάντως, δεν θα είχαμε καμία ελπίδα. Τώρα, έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία, που είναι πιστεύω πραγματικά στο χέρι μας, να αξιοποιήσουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, εγώ θα σταθώ από αυτά που είπατε για τις ανωμαλίες οι οποίες παρουσιάζονται διαρκώς κοντά στην περιοχή μας, της Συρίας και όλα αυτά. Την περασμένη εβδομάδα, εδώ στις Βρυξέλλες, που ίσως ξέρετε, έγινε ένα forum για τα θέματα ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο. Μίλησαν πρόσωπα της Commission, μίλησαν από σοβαρά think tank και το συμπέρασμα, το οποίο εγώ έβγαλα διαβάζοντας, είναι το εξής: Ότι πρώτον, δεν υπάρχει θέμα καλής γειτονίας. Δεύτερον, ότι μας λείπει η Ελλάδα, ο εξισορροπιστής, τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια στην περιοχή. Το ερώτημά μου είναι: Όλα αυτά τα οποία γίνονται για την Ελλάδα, τα οικονομικά κτλ, η πολιτική σας, πώς σκέπτεστε, αυτό αν αναγνωρίζετε ένα τέτοιο θέμα και δεύτερον πώς το αντιμετωπίζει η κυβέρνηση;
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Όταν κανείς, μετά από μια μεγάλη κρίση -η οποία συνεχίζεται, αλλά δεν συνεχίζεται πια μόνο για εμάς, συνεχίζεται για πολλούς- όταν καταφέρει να γίνει πιο αξιόπιστος, βλέπουμε ότι γίνεται και πιο ισχυρός και μπορεί να είναι πολύ πιο αποτελεσματικός. Σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση και για οιοδήποτε θέμα ζυγίζουν την άποψή σου, σε μετράνε. Όταν είσαι μάλιστα σε ένα ρευστό περιβάλλον, όπου αρχίζουν σε άλλα θέματα να χάνονται διάφορες αισθήσεις εμπιστοσύνης, τότε η δικιά σου αξιοπιστία μετράει ακόμα παραπάνω. Το σημαντικό είναι ότι εμείς την ώρα που το περιβάλλον είναι πολύ πιο ρευστό και η κατάσταση χειροτερεύει για πολλά άλλα ζητήματα, όπως αυτά που αναφέρατε, γινόμαστε πιο αξιόπιστοι. Δηλαδή τι κάνουμε; Σπάμε ένα κύκλο απομόνωσης που υπήρχε μέχρι τώρα. Τα ζητήματα της περιοχής μας είναι πάρα πολλά.
Και θα σας έλεγα, ότι ακριβώς επειδή περιοριστήκαμε τελευταία στο να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας μόνο στο θέμα της οικονομίας, το κομμάτι της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας και των δυνατοτήτων που έχουμε και από το γεγονός ότι βρισκόμαστε αγκυροβολημένοι σε αυτό το καίριο σημείο της Μεσογείου, ιδιαίτερα σε μια εποχή που υπάρχουν αραβικές εξελίξεις, «Άνοιξη», Συριακό, πρόβλημα με το Ιράν, Βαλκάνια, θέματα λαθρομετανάστευσης, αναγκαία συμμαχία μεταξύ των μεσογειακών χωρών για να την αντιμετωπίσουν, σε αυτή τη στιγμή είμαστε υποχρεωμένοι σιγά-σιγά να ξεδιπλώσουμε μια εξωτερική πολιτική, μια πολιτική διπλωματίας και μια, αν θέλετε και οικονομική διπλωματία, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτά τα θέματα τα οποία είπατε. Και πιστέψτε με ότι την έγκριση, συναισθηματικά και λογικά των εταίρων μας, την παίρνεις μόνον όταν αποδείξεις ότι ο ίδιος, στο δικό σου το μεγάλο πρόβλημα, μπορείς να γυρίσεις σελίδα.
Τη σελίδα αυτή σήμερα αισθάνομαι ότι εδώ, το διεθνές περιβάλλον, λέει ότι η Ελλάδα τη γύρισε. Και αυτό ψυχολογικά και για εκείνους και για εμάς είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αλλά, να πω κάτι άλλο, γιατί θέλω να είμαι προσγειωμένος. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση οτιδήποτε συνέβη αυτό το διάστημα να το γυρίσει οποιοσδήποτε σε θριαμβολογία. Απλώς, έγιναν εκείνα τα βήματα που έπρεπε να γίνουν. Και όπως σωστά είπε χθες ο κ. Στουρνάρας, από εδώ και πέρα, είναι η ανηφόρα της ανάκαμψης. Γι` αυτό, όπως είπα και εγώ πριν, τελείωσε ένας μαραθώνιος, ξεκινάει ο επόμενος, αμέσως, χωρίς να χάσω μια ημέρα. Συμβολικά σήμερα είπα στον Χατζηδάκη «έλα εδώ τώρα», για να δείξουμε ότι τελειώνει το ένα, ξεκινάει το άλλο. Ανάκαμψη. Και η θριαμβολογία θα ήταν ό,τι χειρότερο θα μπορούσαμε να κάνουμε. Και να σας πω και έναν, ακόμη, λόγο: οι δάφνες μυρίζουν ωραία, αλλά ξεραίνονται γρήγορα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μας παρουσιάσατε από χθες, με τον υπουργό Οικονομικών, την κατανομή του τρόπου με τον οποίο θα δοθούν τα χρήματα της μεγάλης δόσης, ωστόσο στην Αθήνα δέχεστε κριτική ότι η ρευστότητα την οποία εσείς λέτε ότι θα φέρει η δόση, δεν είναι παρά μικρή και τα περισσότερα από τα ποσά από τα οποία υπάρχουν είναι εγγυήσεις και θα ήθελα, αν μπορείτε, να μας αποσαφηνίσετε κάποια ερωτήματα τα οποία ενδεχομένως θα δώσουν μια άλλη διάσταση. Μέχρι πότε σκοπεύει η κυβέρνηση να αποπληρώσει το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου; Και αν επαρκούν τα χρήματα αυτά που παίρνει το ελληνικό κράτος από τη μεγάλη δόση, πώς θα πείσετε τις τράπεζες να ανοίξουν τις γραμμές ρευστότητας στην αγορά; Γιατί, τα χρήματα είναι πολλά, είναι δεδομένο όμως και οι ανάγκες συγκεκριμένες και αν είναι τελικά αυτά τα χρήματα, που τώρα έρχονται, αρκετά για να κάνουν αυτό που προηγουμένως είπατε, ότι δηλαδή η Ελλάδα μέσα από αυτή τη διαδικασία γυρίζει σελίδα.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Αν δεν είναι πολλά κακόβουλα, σίγουρα είναι πολλά ανυπόστατα. Πρώτα απ` όλα, με τις τράπεζες μόλις γίνει ανακεφαλαιοποίηση, έχουμε πει με τον κ. Στουρνάρα ότι θα τους καλέσουμε, θα φωνάξουμε την ένωσή τους, προκειμένου να δούμε την επόμενη ημέρα.
Αλλά, κοιτάξτε: Από τα 52,5 δισεκατομμύρια, τα 40 περίπου, θα μείνουν στην Ελλάδα. Και από τα υπόλοιπα, τα 11,5 θα δοθούν για επαναγορά του χρέους. Και τα μισά από αυτά μένουν μες στον τόπο μας, γιατί έχουμε να κάνουμε με πληρωμή ελληνικών τραπεζών. Δώσαμε 11,5 δισεκατομμύρια και αγοράσαμε ελληνικό χρέος κοντά 32 δισεκατομμύρια. Δηλαδή, εάν κάνετε την αφαίρεση, σβήσαμε 20 δισεκατομμύρια ευρώ χρέους. Αυτό κανένας δεν μπορεί να το θεωρήσει απώλεια. Με αυτή τη μείωση του χρέους ήδη από του χρόνου και όλα τα υπόλοιπα χρόνια, θα γλιτώνουμε μίνιμουμ –εάν το υπολογίσεις με επιτόκιο 4%- 800 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, από ανελαστικές δαπάνες.
Αλλά πέρα από αυτά, το κυριότερο είναι ότι τα 40 δισεκατομμύρια θα μείνουν μέσα στη χώρα. Είτε για πληρωμές του προϋπολογισμού, είτε για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, εξόφληση εντόκων γραμματίων. Καθαρά για την ικανοποίηση του προϋπολογισμού θα μείνουν 7 δισεκατομμύρια τώρα και άλλα 8 δισεκατομμύρια το επόμενο τρίμηνο. Είναι 15 δισεκατομμύρια, με τα οποία θα μπορούμε να πούμε κάποια στιγμή: «τέρμα οι ανεξόφλητες οφειλές των ληξιπρόθεσμων χρεών που είχε το κράτος απέναντι σε ιδιώτες».
Αυτό το παράλογο πράγμα που συνέβη μετά το 2010, να σου χρωστάει το κράτος και να το παίζει και αυστηρό απέναντί σου. Για να καταλάβετε τι σημαίνει αυτό, μόνο τα μέτρα λιτότητας της επόμενης χρονιάς θα είναι 9,2 δισεκατομμύρια. Το ένα τρίτο βέβαια από αυτά θα είναι από μείωση της σπατάλης του Δημοσίου.
Αλλά, αυτά που θα μπουν το επόμενο τρίμηνο, είναι μιάμιση φορά περισσότερα από τη λιτότητα που πρόκειται να δεχθεί, «ως επίθεση», η Ελληνική Οικονομία.
Και το πιο σημαντικό είναι ότι τα χρωστούμενα αυτά, τα οποία έχει το κράτος προς τους ιδιώτες, θα καλυφθούν, το μεγαλύτερο μέρος τους, τους επόμενους μήνες και το σύνολό τους εντός του 2013. Και τέλος τα 15 δισεκατομμύρια που σας ανέφερα και τα 3,5 που θα δοθούν από το Γενάρη ως το Μάρτη από το ΔΝΤ, θα είναι όλα σε «ζεστό» χρήμα, σε ρευστό. Σε ομόλογα του EFSF, θα δοθούν μόνον όσα πάνε στις τράπεζες για την ανακεφαλαιοποίησή τους και για την επαναγορά των ομολόγων. Επομένως, πολύ απλά, όποιος θελήσει να διαβάσει, βλέπει. Όποιος έχει μάτια, βλέπει. Όποιος δεν θέλει να δει αυτά και μιλάει για κάτι άλλο, έχει το δικαίωμα να πει ό,τι θέλει. Δημοκρατία έχουμε, αλλά καμιά φορά τα στοιχεία είναι τόσο σοβαρά και τόσο τεκμηριωμένα, που όπως σας είπα και χθες και το είδα πράγματι να γίνεται, υπάρχει μια αμηχανία, εκ μέρους εκείνων οι οποίοι θέλουν να αντιπολιτευθούν τη συγκεκριμένη αυτή εξέλιξη και τους καταλαβαίνω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, έχετε δεχθεί πάρα πολύ σκληρή κριτική για την κατάσταση του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα και μάλιστα λέγεται από κάποιους ότι οτιδήποτε έχει γίνει μέχρι στιγμής, έχει γίνει για το συμφέρον των Τραπεζών. Κάποιοι μάλιστα έφθασαν στο σημείο να μιλούν και για τοκογλυφία. Τι απαντάτε σ’ αυτούς;
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Μειώσαμε τα επιτόκια σε πάρα πολύ χαμηλό επίπεδο. Δανειζόμαστε χαμηλότερα από τις περισσότερες χώρες της ευρωζώνης. Όταν η Ελλάδα δανείζεται χαμηλότερα από τις περισσότερες χώρες της ευρωζώνης, το μόνο για το οποίο δεν μπορείς να μιλήσεις είναι για τοκογλυφία. Πετύχαμε να μην πληρώνουμε τόκους για 10 χρόνια και στο μεταξύ οι τόκοι να μην ανακεφαλαιοποιούνται. Και επιπλέον, πετύχαμε να μην πληρώσουμε για 15 χρόνια χρεολύσια.
Τι σχέση έχει αυτό με την απίστευτη κουβέντα περί «τοκογλυφίας»; Πετύχαμε, επιπλέον, να μας επιστραφούν τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα που είχαν στην κατοχή τους οι ξένες Τράπεζες, που τα είχαν αγοράσει βέβαια πολύ χαμηλότερα. Και αυτά τα υπερκέρδη, πράγματι, που είχαν αποκτήσει με τη συμφωνία είναι υποχρεωμένοι να τα επιστρέψουν. Αυτό είναι το αντίθετο της τοκογλυφίας.
Και τι θα ήθελαν; Να μην ανακεφαλαιοποιηθούν οι Τράπεζες; Να μην προφυλάξουμε τις καταθέσεις; Να μην υπάρχει η δυνατότητα για ρευστότητα στην οικονομία που –το έχω πει εκατό φορές, θα το ξαναπώ και σήμερα- η ρευστότητα είναι το αίμα της οικονομίας που σήμερα τόσο πολύ λείπει; Έχουν μήπως έναν άλλον τρόπο, όπου αυτά μπορεί να γίνουν χωρίς τράπεζες; Υπάρχει κάποιο άλλο σύστημα, κάποια άλλη ιδεολογία, κάποια άλλη εναλλακτική λύση, κάποια χώρα όπου δεν υπάρχουν τράπεζες; Και πώς θα πάρουν τότε τα δάνεια οι επιχειρήσεις; πώς θα μειώσει το νοικοκυριό την υπερχρεωμένη του δόση; πώς θα σωθούν θέσεις εργασίας; πώς θα φρενάρουμε την ανεργία; πώς θα σταματήσουμε αυτή την ασφυξία η οποία σήμερα έχει κυριολεκτικά παραλύσει την οικονομία μας;
Πιστεύω ότι είναι πραγματικά πολιτικά κωμικοτραγικό κάποιοι να θρηνούν για την ανεργία και, αντί να κάνουν οτιδήποτε μπορούν για να την καταπολεμήσουμε, όπως κάναμε με αυτές τις αποφάσεις, να διαμαρτύρονται. Εγώ καταλαβαίνω ότι υπάρχει πάντοτε το πολιτικό μικρόβιο και η ανάγκη ο υπεύθυνος τύπου να σου δώσει ένα κείμενο στο οποίο θα πρέπει να βάλλεις εναντίον της κυβέρνησης. Που και αυτό λάθος είναι. Και να σας πω κάτι; Πολύ περισσότερο θα κέρδιζαν πολιτικά εάν έβγαιναν και έλεγαν ότι είναι μία επιτυχία για την Ελλάδα, όχι για την κυβέρνηση. Και αλίμονο να μην ήταν επιτυχία μετά από αυτή τη θυσία του ελληνικού λαού. Δηλαδή τι περίμεναν; Με όλες αυτές τις θυσίες του ελληνικού λαού να μας έλεγαν σήμερα «δεν σας δίνουμε το δάνειο»; Και αντί να βγουν να πουν, αυτό το οποίο για μένα είναι επακόλουθο αυτών των θυσιών του ελληνικού λαού, ότι επιτέλους αναγνωρίζουν αυτές τις θυσίες και παίρνουμε αυτά τα λεφτά για να βγούμε από την κρίση, αντ’ αυτού, βγαίνουν και προσπαθούν να αλλοιώσουν την πραγματικότητα.
Τα στοιχεία όμως είναι ανελέητα. Η καταγραφή, η ακτινογραφία, η απεικόνιση αυτών των στοιχείων, για όποιον ξέρει ελάχιστα οικονομικά –της πρώτης δημοτικού των οικονομικών- είναι αδυσώπητη. Και πιστεύω ότι πολύ περισσότερο, πολιτικά, θα κέρδιζαν, εάν έδειχναν μία αίσθηση συνέπειας, συναίνεσης, καλής πολιτικής διαγωγής –με την έννοια ότι δεν λέμε ψέματα- και να έλεγαν ότι «συντασσόμαστε, σωστά έγιναν όσα έγιναν, επόμενο ήταν να γίνουν και από εδώ και πέρα, να μας πει η κυβέρνηση τι σκέφτεται και τι σκοπεύει να κάνει». Ναι, εκεί να κάνουμε κουβέντα. Αλλά η αμφισβήτηση ότι αυτό ήταν προς την ορθή κατεύθυνση, μπαίνει στα όρια του κωμικού και του τραγικού. Τραγικού, γιατί οι ώρες είναι πολύ δύσκολες και κωμικού, γιατί κανένας δεν τους πιστεύει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρωθυπουργέ, υποθέτω ότι αυτό που θα επιδιώξετε από εδώ και πέρα, με δεδομένο ότι θέλετε να προχωρήσετε σε όλες αυτές τις αλλαγές, είναι μία πολιτική σταθερότητα και μία κοινωνική προοπτική. Με δεδομένες τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, τις οποίες τις γνωρίζετε, τις αναφέρατε και πριν από λίγο, και με δεδομένο ότι υπάρχει και ένα έντονο κλίμα δυσφορίας στον ελληνικό λαό -κάτι που αποτυπώνεται και δημοσκοπικά- ο οποίος έχει σωθεί πάρα πολλές φορές το τελευταίο διάστημα, πόσο εύκολο θα είναι από εδώ και πέρα το έργο σας, να προχωρήσετε σ’ αυτές τις αλλαγές; Και εάν περιμένετε, πραγματικά, ουσιαστικές αντιδράσεις οι οποίες είτε θα εκφράζονται απ’ ευθείας από τον ελληνικό λαό, είτε μπορεί να υποκινούνται και από κόμματα της αντιπολίτευσης.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Μπαίνουμε πάλι στην ίδια λογική.
-‘Έλεγαν πως δεν θα πάρουμε τη δόση. Τη δόση την πήραμε. Λέω αυτά τα οποία άκουγε και ο κόσμος. Και εγώ και όλος ο κόσμος.
-Έλεγαν ότι θα μας βάλουν καινούργιες προϋποθέσεις. Έπεσαν έξω.
-Έλεγαν ότι από αυτά τα οποία θα πάρουμε, δεν θα μείνει τίποτα στην Ελλάδα. Σας απέδειξα ότι θα μείνει το 80%, σχεδόν, στην Ελλάδα και αυτά θα πάνε απ’ ευθείας στην οικονομία.
-Έλεγαν, αυτό που ελέχθη προηγουμένως, ότι πρόκειται περί τοκογλυφίας. Και ταυτόχρονα, εμείς πετύχαμε τη μεγαλύτερη περικοπή χρέους, τη μεγαλύτερη περικοπή τοκοχρεολυσίων, την επιστροφή κεφαλαιακών κερδών, μία περίοδο χάριτος που δεν έχει επιτευχθεί ποτέ.
-Μας είπαν διάφοροι και μας ορμήνεψαν να μιμηθούμε το παράδειγμα της Αργεντινής. Θα πρέπει να ξέρετε ότι το χρέος που κόπηκε τον Μάρτιο και το σημερινό μαζί, ξεπερνάνε τα 140 δισεκατομμύρια και είναι μεγαλύτερο από το συνολικό χρέος που είχε η Αργεντινή, που ήταν 130 δισεκατομμύρια και για το οποίο χρεοκόπησε. Και ήταν 130 δισεκατομμύρια δολάρια, όχι ευρώ, σε μία εποχή που το δολάριο ήταν 1 προς 1 με το ευρώ, και από το οποίο κούρεψε το μισό και το υπόλοιπο ακόμη την κυνηγάει. Διαβάζετε τις ειδήσεις. Κι εμείς το πετύχαμε χωρίς καμία χρεοκοπία.
Ευτυχώς για την Ελλάδα έπεσαν έξω αυτές οι προβλέψεις.
Τώρα τελευταία ακούω ότι μιλάνε και για βιωσιμότητα του χρέους. Αυτοί οι οποίοι είχαν το αποκλειστικό κριτήριο της βιωσιμότητας, που είναι το ΔΝΤ, δέχονται ότι το χρέος μας έχει γίνει πλέον βιώσιμο. Δεν καταλαβαίνω πώς κάποιος άλλος θα μπορούσε να πει ότι δεν είναι βιώσιμο. Την αξιοπιστία, που είπα στην αρχή στον κ. Ευσταθιάδη, διαπραγματευτικά την κερδίσαμε περισσότερο από ό,τι πίστευε οποιοσδήποτε.
Και θέλω να πω ότι βγήκαμε από την απομόνωση, ενώ οι άλλοι προσπαθούν, παρά τα 52,5 δισ. που είναι ένα νούμερο που κανένας δεν το περίμενε, να μιλάνε για βιωσιμότητα του χρέους, την ώρα που εμείς και το καθιστούμε βιώσιμο και παραμείναμε στο ευρώ και περικόψαμε αυτό το χρέος περισσότερο από ό,τι ο οποιοσδήποτε μπορούσε να πιστέψει.
Επομένως, πιστεύω ότι αυτές οι επικρίσεις αμφισβητούν, επαναλαμβάνω, την επιτυχία της χώρας. Όχι της κυβέρνησης. Εγώ είμαι ρεαλιστής. Κάναμε αυτό που έπρεπε να κάνουμε. Εξηγήσαμε αυτό το οποίο έχει υποστεί ο ελληνικός λαός. Αν θέλετε, συντονίσαμε, ναι, αποδοτικά, ναι, αποτελεσματικά, ναι, μαστιγώνοντας το σύστημα, ναι, πετύχαμε η Ελλάδα να συνέλθει, να παρουσιάσει τα στοιχεία της, να παρουσιάσει τις αλλαγές που έκανε η ίδια, τις μεταρρυθμιστικές, τις διαρθρωτικές, τις δημοσιονομικές, να αποδείξει ότι μπορεί εκείνα τα οποία έχει υπογράψει να τα τιμά. Το κάναμε, το αποδείξαμε και μετά ήταν –θα το ξαναπώ- επόμενο η Ευρώπη –εφ’ όσον είναι η Ευρώπη που εγώ αγαπάω, εφ’ όσον είναι η Ευρώπη της αλληλεγγύης- να φανεί αλληλέγγυα με εμάς και να δώσει αυτά τα χρήματα.
Και λυπάμαι που, επαναλαμβάνω, δεν γίνεται συζήτηση από την πλευρά όλων όσοι έχουν αυτές τις διαφωνίες, όχι για εκείνο που συνέβη, διότι δεν αμφισβητείται, αλλά για εκείνα τα οποία θα πρέπει από εδώ κι εμπρός να κάνουμε. Και εγώ ερωτώ: Ο Βενιζέλος, ο Κουβέλης κι εγώ λέμε «ναι στην ιδιωτική πρωτοβουλία, να υπάρχουν επενδύσεις». Υπάρχει κανείς που να διαφωνεί; Ας μου πουν συγκεκριμένες προτάσεις. «Κύριε Σαμαρά, δεν έκανες το Α, το Β, το Γ.». Με μεγάλη χαρά να τις ακούσω. Με μεγάλη χαρά να συμβάλουν, να φτιάξουμε μία καλύτερη σύνθεση. Ναι. Να γίνουμε ακόμη πιο αξιόπιστοι. Ναι. Να πείσουμε τους ξένους εταίρους, επενδυτές, Αμερικάνους, Κινέζους, Ρώσους να έλθουν να επενδύσουν. Ναι. Εγώ έχω γύρω από αυτό μια σειρά από ιδέες, τις οποίες όπως είδατε σιγά-σιγά τις στήνουμε για να έχουν αποτέλεσμα. Και θα τις προχωρήσουμε μέχρι τέλους.
Η Ελλάδα θα πετύχει αυτή την αναγέννηση στην οποία μπαίνει σήμερα. Είναι μακρύς ο δρόμος, αλλά είναι πλέον, πιστεύουμε, ασφαλής. Διότι έχουμε πετύχει αυτές τις προϋποθέσεις που μας οδηγούν με ασφάλεια σ’ αυτή τη λεωφόρο της ανάκαμψης. Και εν πάση περιπτώσει, επιτέλους, κάποια αισιοδοξία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, ήθελα να σας ρωτήσω: Χθες κατά τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, ακούσαμε κάποιες πληροφορίες σχετικά με ένα έγγραφο που κατέθεσε ο κ. Γκρουέφσκι, αλλά και για κάποιες δηλώσεις που έκανε μετά, για συζητήσεις που είχε σχετικά με το θέμα. Μπορείτε να μου δώσετε κάποια εικόνα, πώς έχουν τα πράγματα και πώς εξελίσσεται η υπόθεση.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Από την εκταμίευση της δόσης και τη συζήτηση που έχουμε γύρω από τα οικονομικά θέματα, πράγματι, κινδυνεύει να επισκιαστεί μία πολύ θετική εξέλιξη που είχαμε στο θέμα αυτό. Για πρώτη φορά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με ομοφωνία αποφάσισε ρητά ότι η επίλυση της διαφοράς μας με τα Σκόπια για την ονομασία τους με αμοιβαία αποδεκτό τρόπο, είναι προϋπόθεση για να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Ευρώπης με τα Σκόπια. Με άλλα λόγια, επανέλαβε και η Ε.Ε. εκείνο το οποίο είχε συμβεί, αν θυμάστε, στο Βουκουρέστι με το ΝΑΤΟ. Αυτό τώρα επεκτείνεται και στην Ευρώπη. Ασφαλώς είχε –το γνωρίζουμε- αναπτυχθεί μία διπλωματική δραστηριότητα τελευταία, για να ξεκινήσουν αυτές οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις, χωρίς να έχει επιλυθεί το θέμα του ονόματος. Αυτό, το αποτρέψαμε. Συναίνεσαν οι περισσότερες χώρες, το κάναμε χωρίς τυμπανοκρουσίες, συστηματικά, με τη βοήθεια του υπουργείου Εξωτερικών και των διπλωματών μας. Και το μήνυμα, νομίζω πια, προς τα Σκόπια είναι ξεκάθαρο: Ότι πρέπει να προχωρήσουν σε ουσιαστικά βήματα για την επίλυση της ονομασίας. Να αφήσουν πίσω τον αλυτρωτισμό τους, ώστε να ανοίξει η πόρτα της Ευρώπης. Για να ανοίξουν την πόρτα της Ευρώπης υπάρχουν δύο κλειδιά. Το ένα το κλειδί το έχουν εκείνοι και το άλλο το κλειδί το έχει η Ευρώπη. Και πιστεύω ότι αυτό μπορεί να γίνει, μέσα από αυτή τη διαδικασία, των ουσιαστικών βημάτων που θα είναι μακριά από συνθήματα αλυτρωτισμού.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, επειδή στο εσωτερικό είναι πάρα πολλά τα προβλήματα και εντεινόμενα, ίσως, τις τελευταίες ημέρες που είμαστε εδώ, παρακολούθησα μία δήλωση του προέδρου της ΠΟΕ-ΟΤΑ, καθώς όπως γνωρίζετε οι Δήμοι εντείνουν τις κινητοποιήσεις τους για το γνωστό θέμα, και είπε ότι «εκείνοι που μας τρομοκρατούν με την προπαγάνδα τους», προφανώς εννοώντας την κυβέρνηση, «θα τους τρομοκρατούμε εμείς με την παρουσία μας».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Οι προνομιούχοι τρομοκρατούν. Γιατί χάνουν τα προνόμιά τους. Και να είναι σίγουροι ότι θα τα χάσουν. Εμείς προχωράμε. Και να θυμίσω ένα παλαιό που είχε πει –ο κ. Ευσταθιάδης θα το θυμάται- ο Γεώργιος Παπανδρέου: «Τρομοκρατήσατε τους τρομοκράτες». WWW.ELZONI.GR
Σ’ αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατά τη σύνοδο Κορυφής, λίγο μετά τις σημαντικές αποφάσεις για την αποδέσμευση του νέου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα.
Αυτό στο οποίο συμφώνησαν είναι οι επόμενες κινήσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη, ενώ την ίδια ώρα παρέπεμπαν τα σχέδια για την οικονομική και νομισματική ενίσχυση των δεσμών τους για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου.
Η ολοκλήρωση της ενοποίησης των τραπεζών βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των συζητήσεων, χωρίς πάντως να ξεκαθαριστεί πότε θα δημιουργηθεί ο μηχανισμός ενοποποίησης και εποπτείας.
Συμφώνησαν επίσης να ξεκινήσει μια «δοκιμαστική» συζήτηση σχετικά με το πώς τα κράτη μέλη της Ε.Ε. θα επιτύχουν τους οικονομικούς στόχους, καθώς και η δημιουργία ενός «ταμείου αλληλεγγύης» προκειμένου να βοηθηθούν τα κράτη μέλη που πλήττονται από οικονομικές κρίσεις.
Στα συμπεράσματά τους, όμως, δεν επεκτείνονται πλέον πέραν των ευρωεκλογών του 2014 και δεν αναφέρουν την πιθανότητα να εφοδιαστεί η ευρωζώνη με ένα είδος κοινού προϋπολογισμού.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, ανακοίνωσε ότι τον Ιούνιο του 2013 θα υποβάλει ένα πρόγραμμα δράσεων για την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, δήλωσε ότι η Κομισιόν θα υποβάλει πρόταση για τον ενιαίο μηχανισμό, κατά τη διάρκεια του 2013.
Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι ο μηχανισμός θα «δει το φως της ημέρας» κατά τη διάρκεια του 2013, αλλά δεν έγινε σαφές αν θα λειτουργήσει μέσα στο επόμενο έτος ή απλώς θα γίνουν τα πρώτα βήματα για τη δημιουργία του.
«Συμφωνήσαμε έναν οδικό χάρτη για τη μελλοντική ανάπτυξη της νομισματικής ένωσης και συζητήσαμε τις διάφορες σημαντικές παραμέτρους. Είχαμε κάποιες επιτυχίες τις προηγούμενες ημέρες για τη σταθεροποίηση της ζώνης του ευρώ. Από τη μία πλευρά η απόφαση της εκταμίευσης για την βοήθεια προς την Ελλάδα.
Ήταν αξιοσημείωτο ότι σήμερα ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε, ότι επιτέλους μπορεί να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη και να κάνει τα απαραίτητα τελευταία βήματα, όπως για παράδειγμα η φορολογική μεταρρύθμιση», ανέφερε η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ.
Σε πολιτικό επίπεδο, η σύνοδος κορυφής, που ήταν η έκτη και τελευταία για το 2012, χαρακτηρίστηκε από την υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων προς τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Μάριο Μόντι έναντι του προκατόχου του, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, με τον Ολάντ να εκτιμά πως η υποψηφιότητα Μπερλουσκόνι δεν είναι μια «πολύ σοβαρή προοπτική».
Η συνέντευξη Σαμαρά μετά τη ΣύνοδοΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Είχαμε ένα πολύ γόνιμο και θετικό για τον τόπο, από πλευράς εξελίξεων, διήμερο. Θα σας κάνω μια αναλυτική ενημέρωση. Πρώτα απ` όλα, η ιδιαίτερη σημασία του βασικού θέματος που είχε αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που ήταν η νέα αρχιτεκτονική της ΟΝΕ και ιδιαίτερα η σημασία της Τραπεζικής Ένωσης. Προχωρήσαμε στην ίδρυση ενός ενιαίου εποπτικού μηχανισμού, ώστε οι τράπεζες να ελέγχονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και κατά τρόπο συντονισμένο. Ο ενιαίος αυτός μηχανισμός θα ανοίξει το δρόμο, για να χωριστούν οι τράπεζες από τα δημοσιονομικά των χωρών, ώστε το χρέος των χωρών να μην παρασύρει τις τράπεζες και μια αποδυνάμωση των τραπεζών να μην παρασύρει τα δημοσιονομικά των κρατών-μελών. Αν συμβεί αυτό, τότε θα μπορούν οι τράπεζες μελλοντικά να ανακεφαλαιοποιούνται και να εξυγιαίνονται απ` ευθείας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, το ESM, χωρίς να επιβαρύνουν τα κράτη, χωρίς δηλαδή, να επιβαρύνονται οι φορολογούμενοι. Αυτό ενδιαφέρει πολύ την Ελλάδα, γιατί όταν αυτό συμβεί, θα μπορέσει και η Ελλάδα να ενταχθεί σε αυτό το σύστημα, ώστε να της μειωθεί και άλλο το χρέος κατά περίπου 50 δισεκατομμύρια ευρώ ακόμα.
Η Σύνοδος σε αυτό το σημείο αποφάσισε ότι ο Μηχανισμός αυτός, δηλαδή, ο Εποπτικός Μηχανισμός Τραπεζών θα μπει σε πλήρη λειτουργία την 1η Μαρτίου του 2014 και θα αφορά, στην αρχή, τις σχετικά μεγαλύτερες τράπεζες. Και αυτό είναι μια εξέλιξη θετική. Σε κάθε χώρα, για παράδειγμα, θα είναι τουλάχιστον οι τρεις μεγαλύτερες. Θα ακολουθήσει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Εγγύησης των Καταθέσεων, που ενδιαφέρει επίσης την Ελλάδα, για να αισθάνεται απολύτως ασφαλής ο Έλληνας καταθέτης και να μπορέσει να διευκολυνθεί και η ρευστότητα.
Επίσης, έχει προσδιοριστεί ότι μέσα στο 2013, θα πρέπει να τελειώσει και ένας σχεδιασμός που γίνεται αυτή τη στιγμή, για έναν μηχανισμό εξυγίανσης των τραπεζών, ο οποίος θα χρηματοδοτείται από τον τραπεζικό κλάδο και όχι από τα χρήματα των φορολογουμένων. Περισσότερες, όμως, λεπτομέρειες γύρω από αυτό δεν έχουν αποφασιστεί ακόμα.
Η Τραπεζική Ένωση, λοιπόν, είναι το πρώτο κεφάλαιο για μια ολοκληρωμένη Οικονομική και Νομισματική Ένωση που θα είναι θωρακισμένη από κρίσεις. Η Δημοσιονομική Ένωση και η Οικονομική Ένωση θα έχουν και την απαραίτητη δημοκρατική νομιμοποίηση και λογοδοσία κυρίως απέναντι στα εθνικά κοινοβούλια του κάθε κράτους-μέλους και στο Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο επίσης θα συμμετάσχει ενεργά. Και αυτά θα είναι τα επόμενα κεφάλαια τα οποία θα εξετάσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Επομένως, θέλω να κάνω ένα γενικό συμπέρασμα. Μέσα από τη συζήτηση που είχε ασφαλώς πολύ νωρίτερα προηγηθεί και μέσα από τα τελικά αποτελέσματα που ασφαλώς έγιναν μέσα από απαραίτητους, πάντοτε σε μια Δημοκρατία και σε ένα δημοκρατικό χώρο, αμοιβαίους συμβιβασμούς, προέκυψε πρόοδος. Ίσως όχι όση ορισμένοι θα ήθελαν, αλλά πάντως, προέκυψε πρόοδος. Άλλος θα δει το ποτήρι μισογεμάτο, άλλος θα το δει μισοάδειο. Αλλά, εγώ θέλω, ρεαλιστικά μιλώντας, να σας πω ότι οι αντιρρήσεις που υπάρχουν, αφορούν κυρίως τρία πράγματα:
-Το πώς όλα αυτά που συζητήσαμε θα χρηματοδοτηθούν.
-Το πώς όλα αυτά δεν θα δημιουργήσουν μέσα στην ενωμένη Ευρώπη αντικίνητρα και ακαμψίες.
-Και το πώς όλα αυτά θα μπορούσαν πιο γρήγορα, πιο άμεσα να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κρίσης.
Θέλω να πω ότι, ενώ δεν υπήρχαν αντιρρήσεις από διάφορες χώρες, από πολλές χώρες, απ` ό,τι γνωρίζουμε από το παρελθόν, για να υπάρξουν, για παράδειγμα, ευρωομόλογα ή ακόμα παραπάνω αμοιβαιοποίηση του χρέους, σε αυτά τα ζητήματα και πρόοδος δεν υπήρχε και ασφαλώς μετατίθενται, παραπέμπονται σε μεταγενέστερη φάση. Υπάρχουν, ασφαλώς και ισχυρές χώρες που τα επαναφέρουν συνεχώς. Αυτό το οποίο για εμένα αποτελεί αν θέλετε, πρόοδο, που το παρακολουθώ από πολύ πριν το θέμα αυτό, είναι ότι τα ζητήματα αυτά πια δεν αποτελούν απαγορευμένα θέματα προς συζήτηση.
Και εδώ θα σας πω ότι για εμένα και για την Κυβέρνησή μας η επόμενη ημέρα έχει, ήδη, ξεκινήσει. Δεν υπάρχει ούτε λεπτό για χαλάρωση. Σήμερα, μόλις τελειώσουμε από εδώ, θα πάω να συναντήσω μαζί με τον Κωστή Χατζηδάκη, που του είπα να έρθει στο Βέλγιο, τον Επίτροπο κ. Αλμούνια που είναι Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και υπεύθυνος για τον Ανταγωνισμό, για να συζητήσουμε για θέματα ΕΣΠΑ, επενδύσεων, αποκρατικοποιήσεων. Τη Δευτέρα, στις 10 το πρωί, έχω κανονίσει συνάντηση στο γραφείο μου με τους επικεφαλής όλων των μεγάλων πολυεθνικών εταιριών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, με αντικείμενο τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους, τη δυνατότητα νέων επενδύσεων στον τόπο, όπως ήδη το έχουμε καταφέρει με άλλες εταιρίες, γιατί το μεγάλο ζητούμενο, είναι να υπάρξουν νέες θέσεις εργασίας. Και από εμάς μεγάλη υποχρέωση είναι να σκοτώσουμε την οποιαδήποτε γραφειοκρατία αντιπαλεύεται μια τέτοια θετική προοπτική.
Όπως βλέπετε, ο ένας μαραθώνιος μόλις τελείωσε με επιτυχία, αλλά, ήδη, είμαστε υποχρεωμένοι να ξεκινήσουμε τον επόμενο μαραθώνιο. Και θέλω να είμαι ξεκάθαρος για το θέμα των επιχειρήσεων. Η Ελλάδα έχει μπει σε μια φάση - και όποιος δεν το βλέπει αυτό πλανάται πλάνην οικτρά - όπου περνάμε στην απενοχοποίηση της επιχειρηματικότητας. Στο καλωσόρισμα των επενδύσεων, γιατί διαφορετικά, χωρίς μια τέτοια γόνιμη προϋπόθεση, δεν πρόκειται να υπάρχουν καινούργιες θέσεις εργασίας. Δεν πρόκειται να υπάρχει ανάπτυξη και αντί να προχωρήσουμε την ανηφόρα με δύναμη, θα μας πάρει η κατηφόρα, σε σημεία από όπου δεν θα μπορέσουμε πια να επιστρέψουμε ποτέ.
Θέλω να κάνω επίσης μία αναφορά στο γεγονός ότι λίγο πριν έκανα μία παρέμβαση στο Συμβούλιο των Πρωθυπουργών για το θέμα της Συρίας. Εκεί, όπως γνωρίζετε, υπάρχει αυτή τη στιγμή μία αντιπολίτευση η οποία σιγά-σιγά αποκτά ταυτότητα. Ανοίγει ο δρόμος για την προώθηση μιας πολιτικής λύσης. Θεωρώ ότι η πτώση του καθεστώτος Άσαντ πλησιάζει. Και θα ήταν χρήσιμο να υπάρχει η ευαισθητοποίηση του κόσμου απέναντι σε μειονότητες και θρησκευτικές μειονότητες, όπως είναι η χριστιανική μειονότητα, η οποία περνά δύσκολες ώρες. Μάλιστα, αναφέρθηκα και στον πρόσφατο θάνατο του Πατριάρχη Αντιοχείας.
Τους είπα ότι το καλοκαίρι στην Ελλάδα δοκιμάστηκε πολύ ο λαός μας από το γεγονός ότι τουλάχιστον κατά χίλια τοις εκατό αυξήθηκαν οι Σύριοι λαθρομετανάστες στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Και ενώ προσπαθήσαμε και πετύχαμε να κλείσουν τα χερσαία σύνορα με την Τουρκία, το πρόβλημα μετατράπηκε σε πρόβλημα πιέσεων στα θαλάσσια σύνορα και γι’ αυτό τον λόγο καταρτίσαμε μαζί με τα αρμόδια υπουργεία μία κατάσταση με 200 περίπου ελληνικά σκάφη, τα οποία θα μπορούσαν να μετακινήσουν πληθυσμούς από τους συριακούς λιμένες προς άλλους προορισμούς ασφαλείς. Και παρακάλεσα τους Πρωθυπουργούς να πουν στους υπουργούς των Εξωτερικών να κοιτάξουν να ευαισθητοποιηθούν, προκειμένου να ασκήσουν κι εκείνοι τη διπλωματία τους, ώστε να γίνουν δεκτές αυτές οι μετακινήσεις πληθυσμών από τις γύρω αραβικές χώρες, γιατί διαφορετικά κινδυνεύουμε να περάσουμε μία νέα οξύτατη κρίση, σε περίπτωση που υπάρχουν αναταράξεις σ’ αυτή την εξέλιξη με τη Συρία.
Θέλω να κάνω μία τελική παρατήρηση, γιατί όπως ξέρετε, αυτή η Σύνοδος Κορυφής συνέπεσε με το Eurogroup που έγινε χθες το πρωί και κατά τη διάρκεια του οποίου, όπως σας αναλύσαμε χθες με τον υπουργό Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα, λήφθηκε η τελική απόφαση για την εκταμίευση 52,5 δισ. ευρώ για την Ελλάδα μέσα στους επόμενους μήνες, εκ των οποίων 34,3 δισ. θα είναι την ερχόμενη Δευτέρα.
Θέλω να σας πω ότι στα παρασκήνια της Συνόδου, όλοι οι ηγέτες - και θα έλεγα και οι κοινοτικοί αξιωματούχοι, και αυτό καμιά φορά είναι πολύ σημαντικό επίσης- εκφράστηκαν με ιδιαίτερα θετικό τρόπο, για τις προσπάθειες της Κυβέρνησης από τη μία, αλλά κυρίως για τις θυσίες του Ελληνικού λαού. Για τις θυσίες που έκανε η χώρα μας το τελευταίο διάστημα και που όλοι πλέον λαμβάνουν πάρα πολύ σοβαρά υπ’ όψιν. Και αντιλαμβάνονται ότι αυτή η επιτυχία για την Ελλάδα, ταυτόχρονα γίνεται και μία επιτυχία για την Ευρώπη. Για παράδειγμα θα σας πω ότι ο Πορτογάλος Πρωθυπουργός -όπως ξέρετε, είχε η χώρα του μεγάλο πρόβλημα χρέους- ανέφερε χθες επίσημα στο Συμβούλιο ότι η ευνοϊκή τροπή που έχει πάρει η υπόθεση που λέγεται Ελλάδα, έχει επηρεάσει θετικά και τα spreads του πορτογαλικού δανεισμού.
Δύο παρατηρήσεις ακόμη: Υπάρχουν όπως βλέπετε θετικές εξελίξεις στην Ευρώπη. Υπάρχουν και ανησυχητικές. Εγώ θέλω να είμαι ρεαλιστής πάντα.
Οι θετικές σίγουρα είναι οι προσπάθειες –αν θέλετε- ενοποίησης και εμβάθυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι αρνητικές είναι ότι όλο και περισσότερες χώρες πλήττονται από την κρίση του χρέους. Εμείς καταφέραμε το τελευταίο διάστημα δύο πολύ σημαντικά πράγματα:
-Να παραμείνουμε μέσα στο ευρώ την ώρα που πολλοί είχαν το ευρώ ξεγραμμένο και την επιστροφή στη δραχμή βεβαία. Απ’ αυτό τον θετικό αντίκτυπο και την θετική εξέλιξη μπορούμε να επωφεληθούμε πολύ.
-Και από την άλλη να βγούμε από το πρόβλημα. Πότε; Τη στιγμή που αυτή η κρίση γενικεύεται και ακουμπάει ήδη πολύ περισσότερες χώρες. Να βγούμε εμείς έγκαιρα. Δηλαδή, να μπει η Ελλάδα εκεί που πρέπει. Πιο βαθιά μέσα στην Ευρώπη, αλλά όσο το δυνατόν πιο μακριά από το επίκεντρο του ευρωπαϊκού προβλήματος.
Και ίσως, η ιστορία κάποτε να καταγράψει ότι μόλις το προλάβαμε. Αν είχαμε παραμείνει προβληματικοί και απομονωμένοι, τότε σίγουρα πιστεύω ότι δεν ήμασταν η πρώτη χώρα που θα ήθελαν να σώσουν. Δεν θα ήθελα να πω γι` αυτό κάτι παραπάνω, αλλά ένα τελευταίο: Πιστεύω πραγματικά ότι αυτή η εκταμίευση της δόσης θα επηρεάσει τη ζωή όλων μας. Θα φρενάρουμε την ύφεση, θα δοθούν τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης, θα σταματήσει σίγουρα η κατάρρευση, θα αλλάξει η ψυχολογία και θα δοθεί η ελπίδα, κυρίως προς τα νέα παιδιά. Και αν πάρετε την πρώτη παράγραφο των συμπερασμάτων σήμερα, θα δείτε ότι, μετά από παρέμβασή μου, υπάρχει μια ιδιαίτερη αναφορά στην πρώτη παράγραφο που ξεκινούν τα συμπεράσματα, στο θέμα που λέγεται ανεργία. Να προσεχθεί ιδιαίτερα η ανεργία των νέων ανθρώπων. Μαζί με τον Ισπανό και τον Πορτογάλο Πρωθυπουργό και άλλους πολλούς, πιέσαμε να ξεκινήσουν και άλλες μελέτες από την Επιτροπή, προκειμένου να βρεθεί τρόπος να αντιμετωπιστεί πιο ενεργητικά και άμεσα το θέμα της ανεργίας των νέων.
Σε πολλούς, λοιπόν, όλη αυτή η εξέλιξη θα φέρει άμεση ανακούφιση. Σε άλλους θα φέρει ανακούφιση αργότερα. Σε ακόμη περισσότερους, πιστεύω ότι θα αλλάξει την ψυχολογία και θα φέρει αυτήν την αναγκαία αίσθηση της ελπίδας και της αισιοδοξίας. Δεν θα λύσει, δεν πρόκειται να λύσει όλα τα προβλήματα με μιας, αλλά θα αλλάξει πολλά. Και προς αυτήν την κατεύθυνση δουλεύουμε όλοι μας. Και αν δουλέψουμε σωστά, θα είναι η αφετηρία, ώστε να αλλάξουν αργότερα πολύ περισσότερα πράγματα.
Χωρίς αυτή την εξέλιξη πάντως, δεν θα είχαμε καμία ελπίδα. Τώρα, έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία, που είναι πιστεύω πραγματικά στο χέρι μας, να αξιοποιήσουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, εγώ θα σταθώ από αυτά που είπατε για τις ανωμαλίες οι οποίες παρουσιάζονται διαρκώς κοντά στην περιοχή μας, της Συρίας και όλα αυτά. Την περασμένη εβδομάδα, εδώ στις Βρυξέλλες, που ίσως ξέρετε, έγινε ένα forum για τα θέματα ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο. Μίλησαν πρόσωπα της Commission, μίλησαν από σοβαρά think tank και το συμπέρασμα, το οποίο εγώ έβγαλα διαβάζοντας, είναι το εξής: Ότι πρώτον, δεν υπάρχει θέμα καλής γειτονίας. Δεύτερον, ότι μας λείπει η Ελλάδα, ο εξισορροπιστής, τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια στην περιοχή. Το ερώτημά μου είναι: Όλα αυτά τα οποία γίνονται για την Ελλάδα, τα οικονομικά κτλ, η πολιτική σας, πώς σκέπτεστε, αυτό αν αναγνωρίζετε ένα τέτοιο θέμα και δεύτερον πώς το αντιμετωπίζει η κυβέρνηση;
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Όταν κανείς, μετά από μια μεγάλη κρίση -η οποία συνεχίζεται, αλλά δεν συνεχίζεται πια μόνο για εμάς, συνεχίζεται για πολλούς- όταν καταφέρει να γίνει πιο αξιόπιστος, βλέπουμε ότι γίνεται και πιο ισχυρός και μπορεί να είναι πολύ πιο αποτελεσματικός. Σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση και για οιοδήποτε θέμα ζυγίζουν την άποψή σου, σε μετράνε. Όταν είσαι μάλιστα σε ένα ρευστό περιβάλλον, όπου αρχίζουν σε άλλα θέματα να χάνονται διάφορες αισθήσεις εμπιστοσύνης, τότε η δικιά σου αξιοπιστία μετράει ακόμα παραπάνω. Το σημαντικό είναι ότι εμείς την ώρα που το περιβάλλον είναι πολύ πιο ρευστό και η κατάσταση χειροτερεύει για πολλά άλλα ζητήματα, όπως αυτά που αναφέρατε, γινόμαστε πιο αξιόπιστοι. Δηλαδή τι κάνουμε; Σπάμε ένα κύκλο απομόνωσης που υπήρχε μέχρι τώρα. Τα ζητήματα της περιοχής μας είναι πάρα πολλά.
Και θα σας έλεγα, ότι ακριβώς επειδή περιοριστήκαμε τελευταία στο να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας μόνο στο θέμα της οικονομίας, το κομμάτι της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας και των δυνατοτήτων που έχουμε και από το γεγονός ότι βρισκόμαστε αγκυροβολημένοι σε αυτό το καίριο σημείο της Μεσογείου, ιδιαίτερα σε μια εποχή που υπάρχουν αραβικές εξελίξεις, «Άνοιξη», Συριακό, πρόβλημα με το Ιράν, Βαλκάνια, θέματα λαθρομετανάστευσης, αναγκαία συμμαχία μεταξύ των μεσογειακών χωρών για να την αντιμετωπίσουν, σε αυτή τη στιγμή είμαστε υποχρεωμένοι σιγά-σιγά να ξεδιπλώσουμε μια εξωτερική πολιτική, μια πολιτική διπλωματίας και μια, αν θέλετε και οικονομική διπλωματία, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτά τα θέματα τα οποία είπατε. Και πιστέψτε με ότι την έγκριση, συναισθηματικά και λογικά των εταίρων μας, την παίρνεις μόνον όταν αποδείξεις ότι ο ίδιος, στο δικό σου το μεγάλο πρόβλημα, μπορείς να γυρίσεις σελίδα.
Τη σελίδα αυτή σήμερα αισθάνομαι ότι εδώ, το διεθνές περιβάλλον, λέει ότι η Ελλάδα τη γύρισε. Και αυτό ψυχολογικά και για εκείνους και για εμάς είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αλλά, να πω κάτι άλλο, γιατί θέλω να είμαι προσγειωμένος. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση οτιδήποτε συνέβη αυτό το διάστημα να το γυρίσει οποιοσδήποτε σε θριαμβολογία. Απλώς, έγιναν εκείνα τα βήματα που έπρεπε να γίνουν. Και όπως σωστά είπε χθες ο κ. Στουρνάρας, από εδώ και πέρα, είναι η ανηφόρα της ανάκαμψης. Γι` αυτό, όπως είπα και εγώ πριν, τελείωσε ένας μαραθώνιος, ξεκινάει ο επόμενος, αμέσως, χωρίς να χάσω μια ημέρα. Συμβολικά σήμερα είπα στον Χατζηδάκη «έλα εδώ τώρα», για να δείξουμε ότι τελειώνει το ένα, ξεκινάει το άλλο. Ανάκαμψη. Και η θριαμβολογία θα ήταν ό,τι χειρότερο θα μπορούσαμε να κάνουμε. Και να σας πω και έναν, ακόμη, λόγο: οι δάφνες μυρίζουν ωραία, αλλά ξεραίνονται γρήγορα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μας παρουσιάσατε από χθες, με τον υπουργό Οικονομικών, την κατανομή του τρόπου με τον οποίο θα δοθούν τα χρήματα της μεγάλης δόσης, ωστόσο στην Αθήνα δέχεστε κριτική ότι η ρευστότητα την οποία εσείς λέτε ότι θα φέρει η δόση, δεν είναι παρά μικρή και τα περισσότερα από τα ποσά από τα οποία υπάρχουν είναι εγγυήσεις και θα ήθελα, αν μπορείτε, να μας αποσαφηνίσετε κάποια ερωτήματα τα οποία ενδεχομένως θα δώσουν μια άλλη διάσταση. Μέχρι πότε σκοπεύει η κυβέρνηση να αποπληρώσει το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου; Και αν επαρκούν τα χρήματα αυτά που παίρνει το ελληνικό κράτος από τη μεγάλη δόση, πώς θα πείσετε τις τράπεζες να ανοίξουν τις γραμμές ρευστότητας στην αγορά; Γιατί, τα χρήματα είναι πολλά, είναι δεδομένο όμως και οι ανάγκες συγκεκριμένες και αν είναι τελικά αυτά τα χρήματα, που τώρα έρχονται, αρκετά για να κάνουν αυτό που προηγουμένως είπατε, ότι δηλαδή η Ελλάδα μέσα από αυτή τη διαδικασία γυρίζει σελίδα.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Αν δεν είναι πολλά κακόβουλα, σίγουρα είναι πολλά ανυπόστατα. Πρώτα απ` όλα, με τις τράπεζες μόλις γίνει ανακεφαλαιοποίηση, έχουμε πει με τον κ. Στουρνάρα ότι θα τους καλέσουμε, θα φωνάξουμε την ένωσή τους, προκειμένου να δούμε την επόμενη ημέρα.
Αλλά, κοιτάξτε: Από τα 52,5 δισεκατομμύρια, τα 40 περίπου, θα μείνουν στην Ελλάδα. Και από τα υπόλοιπα, τα 11,5 θα δοθούν για επαναγορά του χρέους. Και τα μισά από αυτά μένουν μες στον τόπο μας, γιατί έχουμε να κάνουμε με πληρωμή ελληνικών τραπεζών. Δώσαμε 11,5 δισεκατομμύρια και αγοράσαμε ελληνικό χρέος κοντά 32 δισεκατομμύρια. Δηλαδή, εάν κάνετε την αφαίρεση, σβήσαμε 20 δισεκατομμύρια ευρώ χρέους. Αυτό κανένας δεν μπορεί να το θεωρήσει απώλεια. Με αυτή τη μείωση του χρέους ήδη από του χρόνου και όλα τα υπόλοιπα χρόνια, θα γλιτώνουμε μίνιμουμ –εάν το υπολογίσεις με επιτόκιο 4%- 800 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, από ανελαστικές δαπάνες.
Αλλά πέρα από αυτά, το κυριότερο είναι ότι τα 40 δισεκατομμύρια θα μείνουν μέσα στη χώρα. Είτε για πληρωμές του προϋπολογισμού, είτε για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, εξόφληση εντόκων γραμματίων. Καθαρά για την ικανοποίηση του προϋπολογισμού θα μείνουν 7 δισεκατομμύρια τώρα και άλλα 8 δισεκατομμύρια το επόμενο τρίμηνο. Είναι 15 δισεκατομμύρια, με τα οποία θα μπορούμε να πούμε κάποια στιγμή: «τέρμα οι ανεξόφλητες οφειλές των ληξιπρόθεσμων χρεών που είχε το κράτος απέναντι σε ιδιώτες».
Αυτό το παράλογο πράγμα που συνέβη μετά το 2010, να σου χρωστάει το κράτος και να το παίζει και αυστηρό απέναντί σου. Για να καταλάβετε τι σημαίνει αυτό, μόνο τα μέτρα λιτότητας της επόμενης χρονιάς θα είναι 9,2 δισεκατομμύρια. Το ένα τρίτο βέβαια από αυτά θα είναι από μείωση της σπατάλης του Δημοσίου.
Αλλά, αυτά που θα μπουν το επόμενο τρίμηνο, είναι μιάμιση φορά περισσότερα από τη λιτότητα που πρόκειται να δεχθεί, «ως επίθεση», η Ελληνική Οικονομία.
Και το πιο σημαντικό είναι ότι τα χρωστούμενα αυτά, τα οποία έχει το κράτος προς τους ιδιώτες, θα καλυφθούν, το μεγαλύτερο μέρος τους, τους επόμενους μήνες και το σύνολό τους εντός του 2013. Και τέλος τα 15 δισεκατομμύρια που σας ανέφερα και τα 3,5 που θα δοθούν από το Γενάρη ως το Μάρτη από το ΔΝΤ, θα είναι όλα σε «ζεστό» χρήμα, σε ρευστό. Σε ομόλογα του EFSF, θα δοθούν μόνον όσα πάνε στις τράπεζες για την ανακεφαλαιοποίησή τους και για την επαναγορά των ομολόγων. Επομένως, πολύ απλά, όποιος θελήσει να διαβάσει, βλέπει. Όποιος έχει μάτια, βλέπει. Όποιος δεν θέλει να δει αυτά και μιλάει για κάτι άλλο, έχει το δικαίωμα να πει ό,τι θέλει. Δημοκρατία έχουμε, αλλά καμιά φορά τα στοιχεία είναι τόσο σοβαρά και τόσο τεκμηριωμένα, που όπως σας είπα και χθες και το είδα πράγματι να γίνεται, υπάρχει μια αμηχανία, εκ μέρους εκείνων οι οποίοι θέλουν να αντιπολιτευθούν τη συγκεκριμένη αυτή εξέλιξη και τους καταλαβαίνω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, έχετε δεχθεί πάρα πολύ σκληρή κριτική για την κατάσταση του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα και μάλιστα λέγεται από κάποιους ότι οτιδήποτε έχει γίνει μέχρι στιγμής, έχει γίνει για το συμφέρον των Τραπεζών. Κάποιοι μάλιστα έφθασαν στο σημείο να μιλούν και για τοκογλυφία. Τι απαντάτε σ’ αυτούς;
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Μειώσαμε τα επιτόκια σε πάρα πολύ χαμηλό επίπεδο. Δανειζόμαστε χαμηλότερα από τις περισσότερες χώρες της ευρωζώνης. Όταν η Ελλάδα δανείζεται χαμηλότερα από τις περισσότερες χώρες της ευρωζώνης, το μόνο για το οποίο δεν μπορείς να μιλήσεις είναι για τοκογλυφία. Πετύχαμε να μην πληρώνουμε τόκους για 10 χρόνια και στο μεταξύ οι τόκοι να μην ανακεφαλαιοποιούνται. Και επιπλέον, πετύχαμε να μην πληρώσουμε για 15 χρόνια χρεολύσια.
Τι σχέση έχει αυτό με την απίστευτη κουβέντα περί «τοκογλυφίας»; Πετύχαμε, επιπλέον, να μας επιστραφούν τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα που είχαν στην κατοχή τους οι ξένες Τράπεζες, που τα είχαν αγοράσει βέβαια πολύ χαμηλότερα. Και αυτά τα υπερκέρδη, πράγματι, που είχαν αποκτήσει με τη συμφωνία είναι υποχρεωμένοι να τα επιστρέψουν. Αυτό είναι το αντίθετο της τοκογλυφίας.
Και τι θα ήθελαν; Να μην ανακεφαλαιοποιηθούν οι Τράπεζες; Να μην προφυλάξουμε τις καταθέσεις; Να μην υπάρχει η δυνατότητα για ρευστότητα στην οικονομία που –το έχω πει εκατό φορές, θα το ξαναπώ και σήμερα- η ρευστότητα είναι το αίμα της οικονομίας που σήμερα τόσο πολύ λείπει; Έχουν μήπως έναν άλλον τρόπο, όπου αυτά μπορεί να γίνουν χωρίς τράπεζες; Υπάρχει κάποιο άλλο σύστημα, κάποια άλλη ιδεολογία, κάποια άλλη εναλλακτική λύση, κάποια χώρα όπου δεν υπάρχουν τράπεζες; Και πώς θα πάρουν τότε τα δάνεια οι επιχειρήσεις; πώς θα μειώσει το νοικοκυριό την υπερχρεωμένη του δόση; πώς θα σωθούν θέσεις εργασίας; πώς θα φρενάρουμε την ανεργία; πώς θα σταματήσουμε αυτή την ασφυξία η οποία σήμερα έχει κυριολεκτικά παραλύσει την οικονομία μας;
Πιστεύω ότι είναι πραγματικά πολιτικά κωμικοτραγικό κάποιοι να θρηνούν για την ανεργία και, αντί να κάνουν οτιδήποτε μπορούν για να την καταπολεμήσουμε, όπως κάναμε με αυτές τις αποφάσεις, να διαμαρτύρονται. Εγώ καταλαβαίνω ότι υπάρχει πάντοτε το πολιτικό μικρόβιο και η ανάγκη ο υπεύθυνος τύπου να σου δώσει ένα κείμενο στο οποίο θα πρέπει να βάλλεις εναντίον της κυβέρνησης. Που και αυτό λάθος είναι. Και να σας πω κάτι; Πολύ περισσότερο θα κέρδιζαν πολιτικά εάν έβγαιναν και έλεγαν ότι είναι μία επιτυχία για την Ελλάδα, όχι για την κυβέρνηση. Και αλίμονο να μην ήταν επιτυχία μετά από αυτή τη θυσία του ελληνικού λαού. Δηλαδή τι περίμεναν; Με όλες αυτές τις θυσίες του ελληνικού λαού να μας έλεγαν σήμερα «δεν σας δίνουμε το δάνειο»; Και αντί να βγουν να πουν, αυτό το οποίο για μένα είναι επακόλουθο αυτών των θυσιών του ελληνικού λαού, ότι επιτέλους αναγνωρίζουν αυτές τις θυσίες και παίρνουμε αυτά τα λεφτά για να βγούμε από την κρίση, αντ’ αυτού, βγαίνουν και προσπαθούν να αλλοιώσουν την πραγματικότητα.
Τα στοιχεία όμως είναι ανελέητα. Η καταγραφή, η ακτινογραφία, η απεικόνιση αυτών των στοιχείων, για όποιον ξέρει ελάχιστα οικονομικά –της πρώτης δημοτικού των οικονομικών- είναι αδυσώπητη. Και πιστεύω ότι πολύ περισσότερο, πολιτικά, θα κέρδιζαν, εάν έδειχναν μία αίσθηση συνέπειας, συναίνεσης, καλής πολιτικής διαγωγής –με την έννοια ότι δεν λέμε ψέματα- και να έλεγαν ότι «συντασσόμαστε, σωστά έγιναν όσα έγιναν, επόμενο ήταν να γίνουν και από εδώ και πέρα, να μας πει η κυβέρνηση τι σκέφτεται και τι σκοπεύει να κάνει». Ναι, εκεί να κάνουμε κουβέντα. Αλλά η αμφισβήτηση ότι αυτό ήταν προς την ορθή κατεύθυνση, μπαίνει στα όρια του κωμικού και του τραγικού. Τραγικού, γιατί οι ώρες είναι πολύ δύσκολες και κωμικού, γιατί κανένας δεν τους πιστεύει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρωθυπουργέ, υποθέτω ότι αυτό που θα επιδιώξετε από εδώ και πέρα, με δεδομένο ότι θέλετε να προχωρήσετε σε όλες αυτές τις αλλαγές, είναι μία πολιτική σταθερότητα και μία κοινωνική προοπτική. Με δεδομένες τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, τις οποίες τις γνωρίζετε, τις αναφέρατε και πριν από λίγο, και με δεδομένο ότι υπάρχει και ένα έντονο κλίμα δυσφορίας στον ελληνικό λαό -κάτι που αποτυπώνεται και δημοσκοπικά- ο οποίος έχει σωθεί πάρα πολλές φορές το τελευταίο διάστημα, πόσο εύκολο θα είναι από εδώ και πέρα το έργο σας, να προχωρήσετε σ’ αυτές τις αλλαγές; Και εάν περιμένετε, πραγματικά, ουσιαστικές αντιδράσεις οι οποίες είτε θα εκφράζονται απ’ ευθείας από τον ελληνικό λαό, είτε μπορεί να υποκινούνται και από κόμματα της αντιπολίτευσης.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Μπαίνουμε πάλι στην ίδια λογική.
-‘Έλεγαν πως δεν θα πάρουμε τη δόση. Τη δόση την πήραμε. Λέω αυτά τα οποία άκουγε και ο κόσμος. Και εγώ και όλος ο κόσμος.
-Έλεγαν ότι θα μας βάλουν καινούργιες προϋποθέσεις. Έπεσαν έξω.
-Έλεγαν ότι από αυτά τα οποία θα πάρουμε, δεν θα μείνει τίποτα στην Ελλάδα. Σας απέδειξα ότι θα μείνει το 80%, σχεδόν, στην Ελλάδα και αυτά θα πάνε απ’ ευθείας στην οικονομία.
-Έλεγαν, αυτό που ελέχθη προηγουμένως, ότι πρόκειται περί τοκογλυφίας. Και ταυτόχρονα, εμείς πετύχαμε τη μεγαλύτερη περικοπή χρέους, τη μεγαλύτερη περικοπή τοκοχρεολυσίων, την επιστροφή κεφαλαιακών κερδών, μία περίοδο χάριτος που δεν έχει επιτευχθεί ποτέ.
-Μας είπαν διάφοροι και μας ορμήνεψαν να μιμηθούμε το παράδειγμα της Αργεντινής. Θα πρέπει να ξέρετε ότι το χρέος που κόπηκε τον Μάρτιο και το σημερινό μαζί, ξεπερνάνε τα 140 δισεκατομμύρια και είναι μεγαλύτερο από το συνολικό χρέος που είχε η Αργεντινή, που ήταν 130 δισεκατομμύρια και για το οποίο χρεοκόπησε. Και ήταν 130 δισεκατομμύρια δολάρια, όχι ευρώ, σε μία εποχή που το δολάριο ήταν 1 προς 1 με το ευρώ, και από το οποίο κούρεψε το μισό και το υπόλοιπο ακόμη την κυνηγάει. Διαβάζετε τις ειδήσεις. Κι εμείς το πετύχαμε χωρίς καμία χρεοκοπία.
Ευτυχώς για την Ελλάδα έπεσαν έξω αυτές οι προβλέψεις.
Τώρα τελευταία ακούω ότι μιλάνε και για βιωσιμότητα του χρέους. Αυτοί οι οποίοι είχαν το αποκλειστικό κριτήριο της βιωσιμότητας, που είναι το ΔΝΤ, δέχονται ότι το χρέος μας έχει γίνει πλέον βιώσιμο. Δεν καταλαβαίνω πώς κάποιος άλλος θα μπορούσε να πει ότι δεν είναι βιώσιμο. Την αξιοπιστία, που είπα στην αρχή στον κ. Ευσταθιάδη, διαπραγματευτικά την κερδίσαμε περισσότερο από ό,τι πίστευε οποιοσδήποτε.
Και θέλω να πω ότι βγήκαμε από την απομόνωση, ενώ οι άλλοι προσπαθούν, παρά τα 52,5 δισ. που είναι ένα νούμερο που κανένας δεν το περίμενε, να μιλάνε για βιωσιμότητα του χρέους, την ώρα που εμείς και το καθιστούμε βιώσιμο και παραμείναμε στο ευρώ και περικόψαμε αυτό το χρέος περισσότερο από ό,τι ο οποιοσδήποτε μπορούσε να πιστέψει.
Επομένως, πιστεύω ότι αυτές οι επικρίσεις αμφισβητούν, επαναλαμβάνω, την επιτυχία της χώρας. Όχι της κυβέρνησης. Εγώ είμαι ρεαλιστής. Κάναμε αυτό που έπρεπε να κάνουμε. Εξηγήσαμε αυτό το οποίο έχει υποστεί ο ελληνικός λαός. Αν θέλετε, συντονίσαμε, ναι, αποδοτικά, ναι, αποτελεσματικά, ναι, μαστιγώνοντας το σύστημα, ναι, πετύχαμε η Ελλάδα να συνέλθει, να παρουσιάσει τα στοιχεία της, να παρουσιάσει τις αλλαγές που έκανε η ίδια, τις μεταρρυθμιστικές, τις διαρθρωτικές, τις δημοσιονομικές, να αποδείξει ότι μπορεί εκείνα τα οποία έχει υπογράψει να τα τιμά. Το κάναμε, το αποδείξαμε και μετά ήταν –θα το ξαναπώ- επόμενο η Ευρώπη –εφ’ όσον είναι η Ευρώπη που εγώ αγαπάω, εφ’ όσον είναι η Ευρώπη της αλληλεγγύης- να φανεί αλληλέγγυα με εμάς και να δώσει αυτά τα χρήματα.
Και λυπάμαι που, επαναλαμβάνω, δεν γίνεται συζήτηση από την πλευρά όλων όσοι έχουν αυτές τις διαφωνίες, όχι για εκείνο που συνέβη, διότι δεν αμφισβητείται, αλλά για εκείνα τα οποία θα πρέπει από εδώ κι εμπρός να κάνουμε. Και εγώ ερωτώ: Ο Βενιζέλος, ο Κουβέλης κι εγώ λέμε «ναι στην ιδιωτική πρωτοβουλία, να υπάρχουν επενδύσεις». Υπάρχει κανείς που να διαφωνεί; Ας μου πουν συγκεκριμένες προτάσεις. «Κύριε Σαμαρά, δεν έκανες το Α, το Β, το Γ.». Με μεγάλη χαρά να τις ακούσω. Με μεγάλη χαρά να συμβάλουν, να φτιάξουμε μία καλύτερη σύνθεση. Ναι. Να γίνουμε ακόμη πιο αξιόπιστοι. Ναι. Να πείσουμε τους ξένους εταίρους, επενδυτές, Αμερικάνους, Κινέζους, Ρώσους να έλθουν να επενδύσουν. Ναι. Εγώ έχω γύρω από αυτό μια σειρά από ιδέες, τις οποίες όπως είδατε σιγά-σιγά τις στήνουμε για να έχουν αποτέλεσμα. Και θα τις προχωρήσουμε μέχρι τέλους.
Η Ελλάδα θα πετύχει αυτή την αναγέννηση στην οποία μπαίνει σήμερα. Είναι μακρύς ο δρόμος, αλλά είναι πλέον, πιστεύουμε, ασφαλής. Διότι έχουμε πετύχει αυτές τις προϋποθέσεις που μας οδηγούν με ασφάλεια σ’ αυτή τη λεωφόρο της ανάκαμψης. Και εν πάση περιπτώσει, επιτέλους, κάποια αισιοδοξία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, ήθελα να σας ρωτήσω: Χθες κατά τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, ακούσαμε κάποιες πληροφορίες σχετικά με ένα έγγραφο που κατέθεσε ο κ. Γκρουέφσκι, αλλά και για κάποιες δηλώσεις που έκανε μετά, για συζητήσεις που είχε σχετικά με το θέμα. Μπορείτε να μου δώσετε κάποια εικόνα, πώς έχουν τα πράγματα και πώς εξελίσσεται η υπόθεση.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Από την εκταμίευση της δόσης και τη συζήτηση που έχουμε γύρω από τα οικονομικά θέματα, πράγματι, κινδυνεύει να επισκιαστεί μία πολύ θετική εξέλιξη που είχαμε στο θέμα αυτό. Για πρώτη φορά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με ομοφωνία αποφάσισε ρητά ότι η επίλυση της διαφοράς μας με τα Σκόπια για την ονομασία τους με αμοιβαία αποδεκτό τρόπο, είναι προϋπόθεση για να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Ευρώπης με τα Σκόπια. Με άλλα λόγια, επανέλαβε και η Ε.Ε. εκείνο το οποίο είχε συμβεί, αν θυμάστε, στο Βουκουρέστι με το ΝΑΤΟ. Αυτό τώρα επεκτείνεται και στην Ευρώπη. Ασφαλώς είχε –το γνωρίζουμε- αναπτυχθεί μία διπλωματική δραστηριότητα τελευταία, για να ξεκινήσουν αυτές οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις, χωρίς να έχει επιλυθεί το θέμα του ονόματος. Αυτό, το αποτρέψαμε. Συναίνεσαν οι περισσότερες χώρες, το κάναμε χωρίς τυμπανοκρουσίες, συστηματικά, με τη βοήθεια του υπουργείου Εξωτερικών και των διπλωματών μας. Και το μήνυμα, νομίζω πια, προς τα Σκόπια είναι ξεκάθαρο: Ότι πρέπει να προχωρήσουν σε ουσιαστικά βήματα για την επίλυση της ονομασίας. Να αφήσουν πίσω τον αλυτρωτισμό τους, ώστε να ανοίξει η πόρτα της Ευρώπης. Για να ανοίξουν την πόρτα της Ευρώπης υπάρχουν δύο κλειδιά. Το ένα το κλειδί το έχουν εκείνοι και το άλλο το κλειδί το έχει η Ευρώπη. Και πιστεύω ότι αυτό μπορεί να γίνει, μέσα από αυτή τη διαδικασία, των ουσιαστικών βημάτων που θα είναι μακριά από συνθήματα αλυτρωτισμού.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, επειδή στο εσωτερικό είναι πάρα πολλά τα προβλήματα και εντεινόμενα, ίσως, τις τελευταίες ημέρες που είμαστε εδώ, παρακολούθησα μία δήλωση του προέδρου της ΠΟΕ-ΟΤΑ, καθώς όπως γνωρίζετε οι Δήμοι εντείνουν τις κινητοποιήσεις τους για το γνωστό θέμα, και είπε ότι «εκείνοι που μας τρομοκρατούν με την προπαγάνδα τους», προφανώς εννοώντας την κυβέρνηση, «θα τους τρομοκρατούμε εμείς με την παρουσία μας».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Οι προνομιούχοι τρομοκρατούν. Γιατί χάνουν τα προνόμιά τους. Και να είναι σίγουροι ότι θα τα χάσουν. Εμείς προχωράμε. Και να θυμίσω ένα παλαιό που είχε πει –ο κ. Ευσταθιάδης θα το θυμάται- ο Γεώργιος Παπανδρέου: «Τρομοκρατήσατε τους τρομοκράτες». WWW.ELZONI.GR
No comments:
Post a Comment