Tuesday, February 17, 2009

Κώστας Γαβράς - Ο «Παράδεισος» του εμιγκρέ*

Η πρώτη ταινία που γύρισε στη χώρα μας ο Ελληνας σκηνοθέτης, οι πρώτες σκηνές με ηθοποιούς που μιλούσαν ελληνικά ύστερα από 50 χρόνια καριέρας στο σινεμά

Τρίτη, 17.02.09
Κώστας Γαβράς - Ο «Παράδεισος» του εμιγκρέ

* Το άρθρο ανήκει στο φάκελο:
"Η πινακοθήκη των Προσώπων του ΕΤ"
Στην πιο προσωπική ταινία της καριέρας του, «Παράδεισος στη Δύση», ο διεθνής Κώστας Γαβράς παρακολουθεί ένα σύγχρονο μετανάστη. Δεν μαθαίνουμε από πού έρχεται, ούτε τι γλώσσα μιλάει. Μόνο ο προορισμός του γίνεται γνωστός: το Παρίσι. Μερικές δεκαετίες πριν ήταν το σημείο άφιξης για τον ίδιον, το σημείο εκκίνησης της προσωπικής του διαδρομής που έμελλε να τον αναδείξει σ’ έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους σκηνοθέτες παγκοσμίως.

«Ο Παράδεισος στη Δύση» έριξε την αυλαία, το περασμένο Σάββατο, της 59ης Μπερλινάλε. Χθες το βράδυ προβλήθηκε επίσημα στο Μέγαρο Μουσικής και από την Πέμπτη θα παίζεται στις αίθουσες της χώρας. Είναι η πρώτη ταινία που γύρισε στην Ελλάδα, τα πρώτα γυρίσματα με ηθοποιούς που μιλούσαν ελληνικά ύστερα από 50 χρόνια καριέρας στο σινεμά. «Είχα μεγάλους ηθοποιούς για μικρούς ρόλους και είμαι ευγνώμων γιατί έδωσαν άλλο εκτόπισμα στους ήρωες», είπε χθες εν μέσω του «τιμ» της ταινίας. Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο μιας καινούργιας, καθώς ο νόστος για την Ελλάδα είναι διαρκής κι όπως είπε «μεγαλώνοντας τα συναισθήματα γυρίζουν στην παιδική μας ηλικία».

Εκρινε ενδιαφέρουσες τις «σημερινές ελληνικές ταινίες» και υπογράμμισε ότι «την πρωτοπορία την έκανε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, γιατί άλλαξε με το στιλ του τον παραδοσιακό ελληνικό σινεμά». Στην καινούργια ταινία του, με χιούμορ και υποδόριο τρόπο, αφηγείται μια ιστορία σύγχρονη και εφιαλτική, καθημερινή και αληθινή για χιλιάδες μετανάστες. «Ηθελα να δείξω ότι οι μετανάστες δεν είναι φορείς κινδύνων ή τραγωδιών για εμάς τους Δυτικούς, αλλά άνθρωποι με προβλήματα». Η ταινία δεν είναι αυτοβιογραφική, αλλά πολύ προσωπική. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, με μια βαλίτσα στο χέρι, χωρίς φράγκο στην τσέπη ο 19χρονος Κώστας Γαβράς βρισκόταν έξω από τα έδρανα της Σορβόνης. Τίποτα δεν του χαρίστηκε, τίποτα δεν τον έκανε να χάσει την αρχοντιά του. Σ’ αυτή και στο ταλέντο του υποκλίνονται Ευρωπαίοι και Αμερικανοί.

Οι ειδικοί του σινεμά και οι απλοί θεατές. Σεμνός και οικουμενικός, ασυμβίβαστος και τρυφερός. Από τους πιο διάσημους Ελληνες της διασποράς, Γάλλος υπήκοος και σκηνοθέτης ταινιών με πολιτικά θέματα με το ενδιαφέρον του μόνιμα στραμμένο στα κοινά προβλήματα και στις προσωπικές τραγωδίες καθημερινών ανθρώπων, αυτή τη φορά παρακολουθεί την περιπέτεια ενός σύγχρονου Οδυσσέα, ο οποίος περιπλανιέται στις ακτές της Μεσογείου. «Ξέρω πολλά πράγματα από την περιπέτεια του Ηλία.

Φυσικά δεν έχει να κάνει σε τίποτα με τη δική μου περιπέτεια, αλλά αναγνωρίζω σ’ αυτό τον ξένο κάποια πράγματα από τον εαυτό μου, όπως το φόβο του για τους αστυνομικούς», έλεγε στη συνέντευξή του στον ΕΤ.Κ και συνέχιζε: «Στη Γαλλία μου συμβαίνει κάτι αστείο. Εχω τα χαρτιά πάντα μαζί μου. Αν ξεχάσω την ταυτότητά μου, γυρίζω να την πάρω… Μου έχει μείνει από την εποχή που ήταν δύσκολα τα πράγματα στο Παρίσι. Ο ξένος δεν ησυχάζει ποτέ».

Ο ξένος που έγινε κεφάλαιο για το σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό. Που τιμήθηκε με τις μεγαλύτερες διακρίσεις: Οσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, Βραβεία Επιτροπής Φεστιβάλ Καννών «Ζ», Χρυσός Φοίνικας Φεστιβάλ Καννών, Οσκαρ Σεναρίου «Αγνοούμενος», Χρυσή Αρκτος Φεστιβάλ Βερολίνου «Μουσικό Κουτί» (1990) κ.ά. Ο ξένος που όπως εύστοχα παρατήρησε ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης: «Οταν δουλεύεις με τον Γαβρά, ο παράδεισος είναι στο σινεμά».


ΤΖΕΒΕΛΕΚΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ

Ελεύθερος Τύπος

Μεγένθυση γραμματοσειράς Σμίκρυνση γραμματοσειράς εκτύπωση αποστολή άρθρου με email

No comments: