Κοινωνία & Πολιτισμός

70 χρόνια από τη μάχη του Στάλινγκραντ

Ένα νέο βιβλίο του ιστορικού Γιόχεν Χέλμπεκ για την ήττα των γερμανικών δυνάμεων στο Στάλινγκραντ το 1943 φέρνει στο φως άγνωστες πτυχές της μάχης που καθόρισε την έκβαση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Με αφορμή τα 70 χρόνια από την κρίσιμη μάχη του Στάλινγκραντ, όπου η πανωλεθρία των ένοπλων δυνάμεων της ναζιστικής Γερμανίας από τον Κόκκινο Στρατό έκρινε εν πολλοίς την έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ένα νέο βιβλίο φέρνει στο φως άγνωστες μέχρι σήμερα πτυχές για τον μαρτυρικό χειμώνα του 1942-1943. Στο βιβλίο του «Πρωτόκολλα του Στάλινγκραντ» ο γερμανός καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Rutgers των ΗΠΑ Γιόχεν Χέλμπεκ καταγράφει ανέκδοτες μαρτυρίες Ρώσων άμαχων και στρατιωτών των σοβιετικών δυνάμεων για τη μάχη του Στάλινγκραντ.

Αφορμή για την ιστορική αυτή μελέτη αποτέλεσε η πρόσφατη ανακάλυψη αυθεντικών πηγών της εποχής εκείνης, εικόνες, γραπτά ντοκουμέντα και ηχογραφημένες μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τις αιματοβαμμένες ημέρες περί τα τέλη Ιανουαρίου και αρχές Φεβρουαρίου του 1943 στη ρωσική μητρόπολη στις όχθες του Βόλγα. «Μία ομάδα Ρώσων ιστορικών είχε πάρει συνεντεύξεις από 215 αυτόπτες μάρτυρες, καταγράφοντας με κάθε λεπτομέρεια τις αφηγήσεις τους. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται αξιωματικοί και στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού άλλα και πολλοί από τον άμαχο πληθυσμό», ανέφερε στην DW o γερμανός καθηγητής. Επί σειρά δεκαετιών το καταγεγραμμένο αυτό σπάνιο πρωτογενές υλικό βρισκόταν κυριολεκτικά θαμμένο σε απρόσιτα ρωσικά αρχεία. Το βιβλίο του Χέλμπεκ βασίζεται στη μελέτη και ιστορική ανάλυση όλων αυτών των ντοκουμέντων, με τη συνδρομή και Ρώσων ερευνητών.

Μία δεύτερη ανάγνωση της ιστορίας

Οι ρώσοι στρατιώτες έβλεπαν τη μάχη του Στάλινγκραντ σαν μία ευκαιρία για τη συντριβή του ναζισμού

Σύμφωνα με τη ναζιστική προπαγάνδα η πανωλεθρία που υπέστη η Βέρμαχτ στο Στάλινγκραντ στις αρχές του 1943 δεν ήταν τίποτα λιγότερο από μία πράξη αυτοθυσίας. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για μία σφοδρή ήττα με τεράστιες απώλειες και σημαντικά πλήγματα για τα γερμανικά στρατεύματα. Συνάμα επρόκειτο για άλλη μία μακρά περίοδο ναζιστικών θηριωδιών εν μέσω ενός σκληρού ρωσικού χειμώνα. Το καλοκαίρι του 1942 ναζιστικά στρατεύματα κατέλαβαν την πόλη του Στάλινγκραντ για περίπου έξι μήνες, ώσπου οι ρωσικές δυνάμεις την ανακατέλαβαν εκδιώκοντας τη Βέρμαχτ. Η περίοδος αυτή της εξάμηνης κατάληψης της πόλης και της άγριας κατοχής που επέβαλαν οι ναζί αποσιωπήθηκε από το χιτλερικό καθεστώς. Για σειρά ετών αποτελούσε μία σκοτεινή περίοδο για τα όσα συνέβησαν στο ανατολικό μέτωπο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Τα στοιχεία που έρχονται τώρα στο φως αποδεικνύουν λίγο-πολύ τα αναμενόμενα. Εκτοπίσεις, εν ψυχρώ δολοφονίες πολιτών, καταλήψεις σπιτιών, καταστροφές και λεηλασίες περιουσιών. Ο αποκλεισμός της περιοχής περιμετρικά του Στάλινγκραντ οδήγησε σε ακραία φαινόμενα πείνας. Η μαρτυρία της Αγκραφένα Ποσντνιάκοβα είναι ανατριχιαστική. «Δεν υπήρχε τίποτα να φάμε. Αναγκαζόμασταν όλοι να τρώμε κρέας αλόγου. Ακόμη και οι Γερμανοί. Βέβαια αυτοί έτρωγαν τα καλά κομμάτια και σε εμάς πετούσαν το κεφάλι και τα αποφάγια». Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού μεταφέρθηκε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Πολωνία και τη Γερμανία ενώ άλλοι εκτοπίστηκαν στις στέπες της Σιβηρίας ή οδηγήθηκαν σε καταναγκαστικά έργα. Με την απελευθέρωση της πόλης από τον Κόκκινο Στρατό οι 15.000 επιζώντες βρέθηκαν εξαθλιωμένοι μέσα σε συντρίμμια και πτώματα.

Τα δεινά όμως δεν τελείωσαν για τους 15.000 επιζώντες κατά την είσοδο του Κόκκινο Στρατού στην πόλη

Eντούτοις η είσοδος των ρωσικών στρατευμάτων στην πόλη δεν σήμανε το τέλος των δεινών. Οι οδηγίες του Στάλιν ήταν σαφείς: «Καμία οπισθοχώρηση». Διέταξε μάλιστα να απαγορευθεί η έξοδος του άμαχου πληθυσμού από την πόλη μέχρις ότου λήξει οριστικά και επιτυχώς η μάχη. Η σκληρή αυτή τακτική από πλευράς του Στάλιν δεν οφειλόταν μόνο στη στρατηγική θέση και σημασία του Στάλινγκραντ για την έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η επανάκτηση του ελέγχου της πόλης είχε για τον Στάλιν μεγάλη συμβολική αξία, μιας και ήταν η πόλη εκείνη που πήρε το όνομά της από τον ίδιο, υπογραμμίζει ο ιστορικός Τόρστεν Ντίτριχ από το Κέντρο Στρατιωτικής Ιστορίας και Κοινωνικών Επιστημών του Πότσνταμ. «Το Στάλινγκραντ έμεινε στη γερμανική ιστορία από τη δεκαετία του 1950 και μετά ως η μάχη μεταξύ δύο δικτατόρων, η οποία άφησε πίσω της εκατοντάδες χιλιάδες θύματα».

Κομμουνισμός εναντίον ναζισμού

Σύμφωνα με τα ρωσικά αρχεία που έρχονται πλέον στο φως της δημοσιότητας, η πλειοψηφία των ρώσων στρατιωτών έβλεπε την αντεπίθεση στη ναζιστική επέλαση ως έναν απελευθερωτικό αγώνα απέναντι στο ναζισμό. Στη συνείδησή τους τα κομμουνιστικά ιδεώδη είχαν πλέον προσλάβει μία ιδιάζουσα διάσταση πατριωτισμού, ικανού να τους κινητοποιήσει για να πολεμήσουν μέχρι τέλους. Αυτή είναι μία άλλη ενδιαφέρουσα πτυχή της μάχης του Στάλιγκραντ που έρχεται σιγά-σιγά να φωτίσει την πολιτική διάσταση των πολεμικών συγκρούσεων.

Μπορεί λοιπόν η ιστορία να ξαναγραφεί; Στο ερώτημα αυτό ο Χέλμπεκ απαντά ξεκάθαρα «όχι». Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον συγγραφέα, η μελέτη των αρχείων αυτών διευρύνει τη ματιά πάνω στα γεγονότα, απομακρύνοντας από την κλασσική γερμανική ανάγνωση των συμβάντων: επίθεση-πολιορκία-παράδοση.

Christina Ruta / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου                                          dw de

Πολιτική

Διεθνής ανησυχία για την ισραηλινή επίθεση

Συγκεχυμένες πληροφορίες και μεγάλη ανησυχία είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της ισραηλινής επίθεσης στη Συρία. Το Ισραήλ δεν έχει τοποθετηθεί επίσημα. Την υπόθεση παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον η διεθνής κοινότητα.

Μυστήριο εξακολουθεί να καλύπτει τους βομβαρδισμούς σε περιοχή της Συρίας. Για επίθεση στο ερευνητικό στρατιωτικό κέντρο Τζαμράγια με δύο νεκρούς κάνει λόγο η Δαμασκός δείχνοντας το Ισραήλ, που τηρεί σιγή ιχθύος. Σύγχυση επικράτησε και σχετικά με το εάν έχει βομβαρδιστεί και ένα στρατιωτικό κονβόι στα σύνορα με το Λίβανο. Την είδηση ανέφεραν λιβανέζικα και αμερικανικά ΜΜΕ, σύμφωνα με τα οποία στόχος ήταν το Ισραήλ να σταματήσει την παράδοση όπλων στην ισλαμιστική οργάνωση Χεσμπολάχ στο Λίβανο. Η Συρία πάντως δεν επιβεβαίωσε την είδηση. Η συριακή αντιπολίτευση, από την πλευρά της, υποστηρίζει πως βομβαρδίστηκε αυτοκινητοπομπή που μετέφερε οπλισμό για την Χεζμπολάχ.

Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ δήλωσε στις Βρυξέλλες πως δεν γνωρίζει λεπτομέρειες για το περιστατικό. «Δεν έχουμε πληροφορίες για τέτοιες δραστηριότητες στην περιοχή, οι οποίες θα ήταν σημαντικές για τη χρήση του πυραύλων μας Patriot». Οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Ολλανδία έχουν σταθμεύσει σε τουρκικό έδαφος πυραύλους Patriot, για ενδεχόμενη επίθεση της Συρίας στην Τουρκία.

Μεγάλη ανησυχία και στο Ισραήλ

Συγκεχυμένες πληροφορίες αλλά και μεγάλη ανησυχία

Σχετικά με την ισραηλινή επίθεση στη Συρία, ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βέστερβέλε δεν θέλησε να πάρει θέση λέγοντας χαρακτηριστικά «πως δεν έχουμε ακόμα σίγουρες πληροφορίες». Με σαφήνεια καταδίκασε την επίθεση πάντως ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αλί Ακμπαρ Σαλέχ.

'Αμεση ήταν η αντίδραση της Ρωσίας, μιας από της τελευταίους συμμάχους της συριακής κυβέρνησης, η οποία εξέφρασε τη σοβαρή της ανησυχία. Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της ρωσικής κυβέρνησης «εάν οι μέχρι τώρα πληροφορίες ευσταθούν, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία σειρά απροκάλυπτων επιθέσεων εναντίον στόχων που βρίσκονται σε ξένα εδάφη κυριάρχων κρατών. Το γεγονός αυτό αποτελεί μία θρασεία προσβολή της Χάρτας του ΟΗΕ και είναι ανεπίτρεπτη».

Πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν πως επρόκειτο για ένα προληπτικό χτύπημα του Ισραήλ υπό το φόβο μήπως η Συρία κάνει χρήση χημικών. Ένα τέτοιο χτύπημα συνάδει όμως με το Διεθνές Δίκαιο; Ο Άλαν Μπέικερ, Διεθνολόγος από το Πανεπιστήμιο της Ιερουαλήμ λέει σχετικά:

«Σε μια τέτοια περίπτωση το Ισραήλ θα είχε το δικαίωμα να αμυνθεί, θα έπρεπε όμως να υπάρξει προηγούμενη επίθεση, η οποία θα στρεφόταν ευθέως κατά του Ισραήλ».

Το ίδιο το Ισραήλ πάντως δεν έχει τοποθετηθεί επίσημα ακόμη. Πρόκειται όμως για μια πάγια τακτική του επιθέσεις εναντίον ξένων στόχων ούτε να τις επιβεβαιώνει, ούτε να τις διαψεύδει. Οι ισραηλινές εφημερίδες πάντως στα σχόλιά τους εκφράζουν τη βαθιά ανησυχία τους. Η Jediot Achronot γράφει πως μια τέτοια επίθεση φέρνει τις δυο πλευρές πιο κοντά στον πόλεμο.

DW / DPA / Μαρία Ρηγούτσου               dw de

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη

CORRUPTION

Struggling Spain looks to tackle corruption

Corruption wasn't openly discussed in Spain for years, but now as many struggle economically the issue is coming to the fore. However, the big question of whether anything will change remains.

Rodrigo Rato is both happy and worried. The former Spanish economic minister and International Monetary Fund director recently landed a job as a consultant to Spanish telecommunications giant Telefonica but has also been hauled into court for his mismanagement of Spain's second largest savings bank, Caja Madrid.

Telefonica has found work for a number of other high-profile Spaniards who have gotten into trouble, including Inaki Urdangarin, the son-in-law of Spanish King Juan Carlos, and Eduardo Yaplana, the former head of the provincial government in Valencia and the man many blame for the region's precarious financial situation and dependence on state aid.

Telefonica's entanglement with politics goes even further. Shortly after the conservative party Partido Popular took control of the government, the company hired the husband of deputy prime minister, Soraya Senz.

Daily media coverage

For the past several weeks, the Spanish media has been giving nearly daily coverage to corruption in the country after nearly ignoring the issue for years.

Martin: 'Something is being swept under the carpet'

"Over the past few weeks, several scandals have emerged, but Spaniards have remained relatively calm," said Spanish lawyer Esther Martin. "With unemployment hovering at 26 percent, many fear for their jobs and prefer to keep quiet about irregularities in the conduct of their business employers.

"There's a justified impression that something is being swept under the carpet," said Martin.

Tax consultant Carlos Alaiz criticized a recently introduced tax amnesty for Spaniards who agree to return their wealth from abroad.

"This is absurd, given the fact that every other tax evader not only has to take responsibility for such behavior but must also pay the full rate - not the 10 percent tax amnesty," Alaiz said.

Around 730 Spanish politicians are currently involved in corruption cases, according to local media. During the construction boom, payoffs to local governments were the order of the day.

"Spain remains a top address for money laundering," says Paola Del Vecchio, an Italian journalist who has been writing about organized crime for years.

Little trust in government

The corruption scandals come at a time when Spain is experiencing its worst economic crisis since the end of its dictatorship. But Spaniards have little trust in their government's pledge to fight corruption.

Spaniards take to the street to protest against politicians

"We've been waiting for months for an answer from the government about what it's doing about the shadow economy, misappropriation of public funds and corruption," said Victoria Anderica from Access info Europe, an organization that campaigns for more transparency in Europe. She would like to see the planned new Spanish Transparency Act, which aims to create stronger public control over economic and bureaucratic processes, also regulate party finances. Currently, only the money movements of selected politicians are monitored.

German financial expert Frank Abegg, who has worked for decades in the Spanish banking sector, said the problem with rising corruption in Spain is the slow pace of the justice system.

"The administration is so slow that the defendants have enough time to cover their tracks before the court proceedings," he said, adding that a case like the one involving a raid of Deutsche Bank without warning would be unthinkable in Spain.

Need for greater transparency

The Spanish media repeatedly criticizes the lack of independence of the country's justice system. They accuse it of being a pawn of politics. And there is currently much debate about the restraint of democratic institutions such as the Court of Auditors.

Many complain about the independence of state institutions

"We definitely need more transparency in all areas of public life," said Miguel Cordoba. The economist, who teaches at a private university in Madrid and who is also in charge of the finances of a company, said he believes that many businesses have extremely creative accounting practices. Even large corporations follow a very liberal interpretation of tax rules that border the legal limits.

Spanish author Leon Arsenal said the country's courts can't finalize judgments because of the intertwining of business with the state. "It often comes to bankers being pardoned and many processes being dropped," he said.

Arsenal said he thinks even the country's unions have been bought. That's why he wants to launch a new political left movement as an alternative to Spain's two large parties, the PSOE and PP, which have been in control since the end of the dictatorship.

"We need to tear everything down and rebuild it properly," he said.

INDIGENOUS PEOPLE

Canada's First Nations fight for their heritage

A vocal indigenous movement has burst onto the Canadian political scene. "Idle No More" demands recognition of the land rights of Canada's First Nations peoples and improved living conditions on their reserves.

Victoria Island lies in the Ottawa River, at the foot of the Chaudiere Falls. The falls were dammed two centuries ago to power a sawmill. As the lumber trade blossomed, it transformed Ottawa into the capital of a new nation, Canada. The city's name comes from the Algonquin First Nations wordadawe, meaning "to trade."

Trade and human habitation in this area long preceded the arrival of European and American settlers: Victoria Island was a traditional meeting place for First Nations peoples, as well as a place to trade and to pray for safe travel down the tumultuous river.

There still is an aboriginal encampment on the island, normally a tourist attraction. When Chief Theresa Spence chose it as the site to stage a hunger strike, the small island became a magnet for Jacob Wawatie and other supporters of Idle No More.

Spence, a First Nations chief from the remote, poverty-stricken sub-Arctic Attawapiskat reserve 1,000 kilometers (600 miles) to the north, is a powerful symbol of the Idle No More movement. In protests across the nation, its supporters demand recognition of First Nations peoples' land rights as well as improved living conditions on the reserves. The movement has spawned sympathy protests in the US, the UK and even Australia.

Theresa Spence has become a symbol for indigenous rights

Wawatie and many others have gone to Ottawa to raise awareness about the impact a large transnational logging company has on their traditional homeland.

"What seems to happen is they don't see our needs," Wawatie told DW. "When they cut the forest, it's like taking all the stores out of town. You take away your food, you take away your medicine, you take away your clothing and everything else."

Eroding a way of life

At more than 12,500 square kilometers, Quebec's La Verendrye Wildlife Reserve boasts 4,000 lakes stocked with trout, sturgeon, pike and bass. The forest of jack pine, spruce and birch is the habitat for diverse wildlife, including beaver, wolves, deer, hare, moose, fox and more than 150 species of birds.

It's a place that has everything needed to sustain life, Wawatie says - and he fears commercial logging could destroy it.

During a recent protest, Wawatie kneeled on the ground, holding a small bird. He asked a logging foreman to let his workers see the harm he says they do to the animals in the area.

"We are here to protect these things," he told the men. "This is just a baby bird. But you guys don't see that every time you knock a tree down, you don't see this." He mentioned the moose in the area, running scared, and a bear cub without a mother.

"This is our life, this is what we believe and the reason why we are trying to negotiate something," he said.

The protest movement is gaining momentum

The logging company, Resolute Forest Products, argues it has permission from the province of Quebec to operate in the area. Both parties say First Nations living in the area were consulted through the band council, the local indigenous administrative body.

Wawatie and his fellow campaigners say they were not consulted. "Our heritage is not considered, our way of treating our family is not considered, the way we heal our people is not considered," he says.

If they want logs, they could have asked, he says, adding that the First Nations could have furnished them.

"We could have been part of the process, part of the economic venture. That is what living together and co-existing with one another is about."

Growing anger

Wawatie is used to his heritage being ignored - and worse. He narrowly escaped Canada's attempted assimilation drive. Born in 1956, he grew up on a reserve and was forced to go to one of the Indian residential schools, boarding schools for Canada's indigenous peoples that were financed by the state and run by Christian churches.

Wawatie is fighting to protect his heritage

He says it almost succeeded in killing his culture.

"At the end of 10 years, I had forgotten my language. I had forgotten my culture," he says. "The hardest part was when my grandmother would call me stupid because I didn't understand the language, I didn't understand the things that needed to be done, how to organize myself back in the community."

Canadian Prime Minister Stephen Harper has since offered a public apology to First Nations peoples for a policy of assimilation that ended in the 1990s. He called it "killing the Indian in the child."

It wasn't until Wawatie became a teacher in his community that he began to learn about the time-tested Algonquin traditions and teachings from his grandmother. Self-reliance was one of them, he says. "You go out into the woods and find everything you need. You have the skills to do pretty much anything to survive with any material that you have."

Thousands of years of self-reliance

For several years, Wawatie lived off the land, without electricity or oil. He would get up in the morning, pick up his gun or fishing pole and 15 minutes later, he would have caught a partridge or rabbit for dinner, he says. He lived a life of self-reliance the Algonquin have refined over 26,000 years.

Wawatie says the Algonquin land was never "ceded" to anyone. With respect to the logging controversy he questions Quebec's authority over his homeland.

"We weren't defeated. We weren't conquered. We may be diminishing in numbers, but we are still here."

Wawatie and his siblings say they are prepared to carry on with their protest as long as commercial loggers clearcut on their traditional land in La Verendrye Park. And it is clear that Canada's wider indigenous struggle, which is finding expression through Idle No More, is digging in for a long battle. As Wawatie sees it, it's a matter of life and death - for the environment as well as humankind.                                dw de

GREECE

Greece's middle class feels the pain

• THE NEW MIDDLE CLASS
  • Uncertainty for southeast Europe's middle class
  • Greece's middle class feels the pain
  • The USA's hollowing middle class
  • Stability counts for China's middle class
  • Chile's middle class survives on shaky ground
  • Lebanon's middle class steadily shrinking
  • Africa's middle class prospers, but at a price
  • Vegetarians developing a taste for meat
  • Rising affluence in Brazil's favelas
  • Vietnam's fragile middle class
  • The shrinking middle class

Shops in Greece are folding by the day. Many Greeks are unemployed, while others work for half the pay and those who can, leave the country. The economic crisis is draining its middle class financially.

Theodoros Marinidis doesn't have much time. Busy planning his daughter's future, he has scheduled an appointment at the Goethe Institute in Athens.

The plan is for her to go to Germany after she graduates from university. Although she already speaks German, her father believes she could benefit from further instruction and practice.

Marinidis sees his daughter's future outside Greece because he considers the country's future to be totally unpredictable. " To a certain degree, we've also made plans here, maybe not the same as the Germans, but now everything has become incalculable," he says. No one, he argues, can say with any certainty whether Greece will remain in the eurozone and what its political future has in store.

Tradition of favoritism

Theodoros Marinidis plans his daughter's future in Germany

Marinidis knows Germany. The 56-year-old ophthalmologist spent a part of his residency in Regensburg. He now works as an eye doctor in the Greek public sector, which has been hit particularly hard by government cutbacks.

Greek's notorious tradition of favoritism has massively inflated the public sector. For decades, politicians have given jobs to many of their loyal followers to win votes in return. The many superfluous positions and the excessive salaries that resulted from such favoritism are now on the chopping board.

But the cuts are affecting not only politicians' buddies but everyone - and very hard, according to Marinidis. "Wages in the public sector, where both my wife and I work, have been reduced by a third," he says. "That's a lot, considering that living costs haven't dropped."

Young and unemployed

One in four Greeks is currently unemployed and every second young person is on the dole, according to the country's statistics office ELSTAT.

Shops are closing by the day

Christos aims to avoid the fate of the unemployed. He's currently studying civil engineering with plans to complete his PhD. in Germany. He will need to leave his family behind, even though his father is suffering from cancer.

His father's treatment, however, is taken care of, according to Christos. "If we as a family had not kept our finances in order, my father's treatment would not have been affordable," he says. Many medications in Greece are now only obtainable for cash because the health insurance companies are unable to pay for them. Nor is adequate insurance available to replace the practice of doctors in hospitals receiving an envelop with money to see patients.

Loss of rental income

Unemployment and wage cuts have crippled a second major source of money for numerous Greeks - rental income. Many apartment renters are unemployed and can no longer pay their rent.

Many Greeks are stocking up on staples - just in case

Revenue from commercial rental properties has also plummeted as shops close their doors for lack of business. Owners have to deal not only with a significant drop in rental income but also with property taxes. These taxes, while commonplace in most other European countries, are relatively new in Greece and yet another cost for financially squeezed property owners to manage.

Indeed, rising taxes and declining revenues have become a tremendous burden for many Greeks, according to Ulrike Drissner, deputy director of the Goethe Institute in Athens, who has followed Greek's social, political and economic development since the 1970s. "A gardener recently told me he has no idea what to do," she says. "He has to support two kids who are still studying."

Drissner sees shops closing everyday and supermarket prices rising instead of falling. "You really have to wonder how people can even afford to eat," she says.

Austerity groans

Many food prices in Greece are, indeed, higher than in Germany. On top of that, many Greek products cost more than imports. Alpine milk, for instance, costs about a third less than Greek milk, caused by local milk producers that have formed a cartel to drive prices up.

Ulrike Drissner at the Goethe Institute in Athens has been observing Greeks' pain

People groan about the austerity measures even though corruption and nepotism remain widespread. So they're looking everywhere to save money. The needy are allotted plots in urban vegetable gardens to grow their own produce. All the newspapers are full of "do-it-yourself" instructions, whether it's preserving fruit or repairing the old kitchen. Socially-minded clinics care for the ill and collect baby food for the poor.

Firewood is for sale along roads. "When heating costs soared by 40 percent last winter, the air in Athens smelled of burning wood for the first time in decades," says Drissner. People with fireplaces, she adds, have fired them up and those without them have bought medal stoves, called "stobas," put them in a room and drilled a hole in the wall for the chimney pipe to heat at least one area. Even residents of upscale neighborhoods have turned down their furnaces to save costs, Drissner included.

Waiting in the foyer of the Goethe Institute for an appointment to prepare for his daughter's future, Theodoros Marinidis admits something himself: "If I were five years younger," he says," I would go to Germany, honestly."

Οικονομία

Σκάνδαλο παραγώγων με προεκλογικές προεκτάσεις

Η πολιτική συναντά τα οικονομικά σκάνδαλα στην Ιταλία με αφορμή την υπόθεση της τράπεζας Monte die Paschi di Siena.

Ο λόγος: η αγορά ομολόγων υψηλού κινδύνου (των γνωστών παραγώγων) από την τράπεζα και η εσπευσμένη κρατική παρέμβαση για τη διάσωσή της. Η αγορά ομολόγων είχε μείνει κρυφή επί τρία χρόνια. Τώρα που αποκαλύφθηκε, το ιταλικό δημόσιο θα πρέπει να δανείσει σχεδόν τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ για να αποφευχθεί η χρεοκοπία, ενώ εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες εργαζόμενοι της τράπεζας κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους.

Η Monte die Paschi di Siena θεωρείται η αρχαιότερη τράπεζα του κόσμου, αφού ιδρύθηκε στην Τοσκάνη το 1472 και έκτοτε λειτουργεί ανελλιπώς. Στο χρηματιστήριο μπήκε μόλις το 1999. Σήμερα προσπαθεί να προχωρήσει σε εσπευσμένη αύξηση κεφαλαίου, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις συνέπειες από τις πρόσφατες λανθασμένες επενδυτικές κινήσεις της. Πολλοί μικρομέτοχοι διαδήλωσαν χθες την αγανάκτησή τους έξω από την έδρα της Monte Paschi, την ώρα που αποφασιζόταν η αύξηση κεφαλαίου.

Πολιτική σύγκρουση ένα μήνα πριν από τις κάλπες

Ο Μόντι ζητεί να σπάσουν οι σχέσεις τραπεζών και πολιτικής.

«Πρόκειται για τράπεζα που ήταν πάντα πολύ κοντά στον χώρο του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος. Πρέπει να σπάσουν οι περίεργες σχέσεις τραπεζών και πολιτικής» δηλώνει ο τεχνοκράτης πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Μόντι, ο οποίος επίσης κατεβαίνει στις βουλευτικές εκλογές. «Δεν έχουμε καμία ευθύνη» αντιτείνει ο υποψήφιος του Δημοκρατικού Κόμματος Πιερλουίτζι Μπερσάνι. Συνεργάτες του κάνουν λόγο για έναν «κυνικό Μόντι, ο οποίος κυνηγά μόνον ψήφους».

«Θα σώσουν την τράπεζα της Σιένα με τα λεφτά που μας πήραν για τον φόρο ακινήτων, είναι απαράδεκτο» τονίζουν η μπερλουσκονική Δεξιά και Πέπε Γκρίλλο του κινήματος «Πέντε Αστέρων». Τα γκάλοπ λένε ότι τελικά η Κεντροαριστερά θα πρέπει να κυβερνήσει μαζί με τον Μάριο Μόντι. Αλλά αυτή η νέα «τραπεζική θύελλα» δημιουργεί απρόβλεπτες αντιπαραθέσεις.

Αθανασία Συγγελάκη, Ρώμη                                            dw de
Υπεύθ. σύνταξης:  Γιάννης Παπαδημητρίου

Share on email

Share on print

Τι λησμόνησε ο κ. Σημίτης

Γράφει ο
Στέφανος Αναγνώστου

Την Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2013  σε  άρθρο του ο πρώην πρωθυπουργός  Κ. Σημίτης διαβάσαμε και τα εξής:

«Στο κράτος δικαίου τιμωρούνται μόνο οι πράξεις που θεωρούνται από τον νόμο ως εγκλήματα και μόνο  σε προβλεπόμενες από το νόμο δικαστικές διαδικασίες. Το κράτος θα κατέρρεε αν κάθε πολιτική απόφαση συνδεόταν με δικαστικούς αγώνες  για να ελέγξουν τα δικαστήρια την εξυπηρέτησης  του γενικού συμφέροντος. Θα επικρατούσε μια γενική απραξία». Και λίγο παρακάτω προσθέτει: 

«Η ατιμωρησία δεν είναι συνέπεια συνωμοσίας. Οι πολιτικές-πελατειακές αντιλήψεις, ο λαϊκισμός και η συντεχνιακή αντίληψη βραχυκυκλώνουν τους κανόνες του Κράτους Δικαίου».
 
Πρόκειται  για σωστές απόψεις. Ωστόσο όμως τα όσα θα παραθέσουμε  στη συνέχεια, νομίζουμε ότι  έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα όσα  επεσήμανε την Κυριακή ο κ.  Κ. Σημίτης. Γιατί στο ερώτημα  ποιος έχει την δυνατότητα  να  καταργεί ή  να  βραχυκυκλώνει «τους κανόνες του Κράτους Δικαίου», η απάντηση είναι μόνο  μία: Εκείνη η Κυβέρνηση που  διαθέτει  κοινοβουλευτική πλειοψηφία, με την οποία  μπορεί να αλλάξει την κείμενη νομοθεσία, όταν δεν θέλει να εφαρμόσει την ισχύουσα, επειδή τιμωρεί περιπτώσεις και καταστάσεις που η ίδια η κυβέρνηση δεν θέλει να τιμωρηθούν! Κανένας άλλος. Αυτό ας μη το λησμονεί ο κ. Κ. Σημίτης.

Επισημαίνουμε λοιπόν ότι σε αυτή τη χώρα από τον Σεπτέμβριο του  1993 που το ΠΑΣΟΚ  επανήλθε στην εξουσία,-χωρίς βεβαίως να ξεχνούμε και την περίπτωση του  γνωστού  «Κουτσονόμου» για να εξυπηρετηθεί ο Κοσκωτάς, ή την μη παραπομπή στη Δικαιοσύνη εκείνου του Διοικητή της ΔΕΗ που ο τότε πρωθυπουργός Α. Παπανδρέου  είχε καταγγείλει ότι πήρε «μίζα» 500 εκατ.  δρχ.-   μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2003, έγιναν 12 νομικές «παρεμβάσεις» από τις  οποίες εκείνοι που «βολεύτηκαν» ήταν κυρίως η κομματική και συνδικαλιστική πελατεία  του ΠΑΣΟΚ, ή λίγο αργότερα τα Δ.Σ. των προβληματικών επιχειρήσεων που ..απηλλάγησαν «πάσης ευθύνης» για την  λεηλασία των  επιχειρήσεων εκείνων με διάταξη νόμου!

Από τις  12 αυτές λοιπόν  νομοθετικές παρεμβάσεις—τις περισσότερες από τις οποίες  η Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή μετά το 2004 κατάργησε, καθώς υπήρχαν και κάποιες, οι λεγόμενες «φωτογραφικές» πού καταργήθηκαν  αμέσως μετά την  εφαρμογή τους για κάποιους «ημετέρους», εμπλεκόμενους σε παράνομες πράξεις, οι 11 έγιναν με Πρωθυπουργό τον Κ. Σημίτη!

Με την ευκαιρία λοιπόν του νέου άρθρου του κ. Σημίτη,  είμαστε υποχρεωμένοι να θυμίσουμε  στην κοινή γνώμη, αλλά και στον ίδιο τον πρώην πρωθυπουργό τις διατάξεις νόμων με τις οποίες «νομιμοποιήθηκε» η Διαφθορά στη χώρα μας! Διότι όσο και  αν  αυτό  προκαλεί  αλγεινή  εντύπωση, τελικά  συνέβη! Και φυσικά   δεν  υπήρξε ποτέ  μέχρι τώρα κάποια  ..αυτοκριτική  από τους υπεύθυνους, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ και τον Κ. Σημίτη. Ιδού  λοιπόν. Διαβάστε και φρίξτε:    

1.- Mε το άρθρο 36 του Nόμου 2172/93 η Kυβέρνηση του ΠAΣOK μετέτρεψε το αδίκημα της Aπιστίας περί την Yπηρεσία από κακούργημα  που ήταν σε πλημμέλημα. Aυτή η τροποποίηση στην πράξη σημαίνει ότι το αδίκημα της Aπιστίας (π.χ. κλοπή δημοσίου χρήματος κ.λ.π.) παραγραφόταν σε 5 χρόνια, αφού ήταν πλέον πλημμέλημα, αντί των 10, αν εξακολουθούσε να θεωρείται ως κακούργημα. Ετσι βγήκαν «λάδι» λόγω παραγραφής εκατοντάδες λωποδύτες  του Δημοσίου!  (Η Κυβέρνηση της Ν.Δ. επανέφερε τον κακουργηματικό χαρακτήρα της Απιστίας στο Δημόσιο)!
 
2.- O δεύτερος  νόμος που κατοχύρωσε την αδιαφάνεια ήταν ο νόμος 2446/96, ο οποίος έγινε αμέσως μετά τις εκλογές της 23ης Σεπτεμβρίου του 1996 και αφορούσε στην σύναψη- με  ανάθεση- προγραμματικών συμφωνιών των ΔEKO  "κατά  παρέκκλιση των κειμένων  διατάξεων"!  Δηλαδή  επετράπησαν αναθέσεις προμηθειών από τις ΔEKO (OTE,ΔEH κ.λπ) και σε τιμές, οι οποίες δεν προέκυπταν  από διεθνείς διαγωνισμούς. Mε βάση τον συγκεκριμένο νόμο  η κυβέρνηση του ΠAΣOK μέσω των ΔEKO, μοίρασε σε διαπλεκόμενους προμηθευτές 1,5 τρισ. δρχ., μολονότι, κατά τους μετριώτερους υπολογισμούς οι ΔEKO θα μπορούσαν να κάνουν τις ίδιες προμήθειες μέσω διεθνών διαγωνισμών, με σημαντικά μικρότερο κόστος.( Από την «παρέκκλιση» αυτή  είχαμε το σκάνδαλο  Siemens!)
 
3.-  Το 1997 με το άρθρο 4 του N. 2522/97 το Δημόσιο μπορούσε να αναθέτει σε όποιον θέλει, από εκείνους που  συμμετείχαν  σε ένα διαγωνισμό, την εκτέλεση των Δημοσίων Eργων. Και παράλληλα προβλεπόταν ότι οι τεχνικές εταιρίες  που δεν  κέρδισαν τον διαγωνισμό, αποζημιώνονταν από το Δημόσιο, προκειμένου να μη προσφεύγουν στη  Δικαιοσύνη  για να ακυρώσουν τις παράνομες αναθέσεις των δημοσίων έργων. Mε την διάταξη αυτή, όπως γίνεται αντιληπτό,  νομιμοποιήθηκαν  η συναλλαγή και η διαφθορά.

 4.-  Tο 1998 εν όψει του   τρίτου πακέτου (Γ K.Π.Σ) καθώς τα σχετικά κοινοτικά κονδύλια ήταν σημαντικά αυξημένα σε σχέση με το B  K.Π.Σ, η Kυβέρνηση του ΠAΣOK προχώρησε στην ψήφιση  του νόμου 2579/98, με τον οποίο εισήγαγε τον λεγόμενο "μαθηματικό τύπο" στην επιλογή των αναδόχων των Δημοσίων  Eργων.  O νόμος αυτός καταστρατηγήθηκε από την πρώτη ημέρα της εφαρμογής του καθώς οι εργολάβοι σχημάτισαν ομάδες που έδιναν προϋπολογισμένες  εκπτώσεις και χρησιμοποιούσαν και  off-Shore εταιρίες. Tο αποτέλεσμα ήταν  τα μεγάλα έργα να τα παίρνουν γνωστές  για την υποστήριξή τους προς το ΠAΣOK τεχνικές εταιρίες, με συνέπεια να γιγαντωθούν χάρη στο Kοινοτικό και το Δημόσιο χρήμα.Tο σύστημα αυτό του λεγόμενου "μαθηματικού τύπου" η Eυρωπαϊκή Eπιτροπή αξίωσε από την Eλληνική Kυβέρνηση να το καταργήσει γιατί ουσιαστικά εξοστράκιζε την έννοια του ανταγωνισμού και ευνοούσε σκανδαλωδώς την διαπλοκή και τη διαφθορά. (Η Κυβέρνηση της Ν.Δ. κατάργησε τον «μαθηματικό τύπο» της διαφθοράς).

5.- Η Kυβέρνηση του ΠAΣOK  δεν αρκέσθηκε στις προαναφερθείσες νομοθετικές ρυθμίσεις υπέρ της διαφθοράς και της αδιαφάνειας.  Προχώρησε και σε άλλα βήματα για να καλύψει  και πάλι παρανομίες "ημετέρων" και κομματικών της στελεχών. Eτσι το 2000, αμέσως μετά τις εκλογές  της 9ης Aπριλίου, προχώρησε στην ψήφιση του N 2790/2000, με τον οποίο ΠAPEΓPAΦHΣAN  όλες οι  δικαστικές και πειθαρχικές διώξεις  κατά των υπαλλήλων των ελληνικών προξενείων που χορηγούσαν παράνομα, σε συνεργασία σε αρκετές περιπτώσεις με κυκλώματα της ρώσικης μαφίας, βίζες σε παλιννοστούντες  και συνέπραξαν  σε παράνομες Eλληνοποιήσεις προσώπων  τα οποία δεν είχαν καμμία σχέση με ελληνική καταγωγή.( Εδώ δεν χωρούσε καμμία αλλαγή, γιατί ο νόμος ήταν φωτογραφικός και έπαψε να λειτουργεί την επομένη της δημοσίευσής του στο ΦΕΚ, αφού με αυτόν απηλλάγησαν όλοι οι εμπλακέντες στο σκάνδαλο των παράνομων Ελληνοποιήσεων)!

6.- Μετά τις εκλογές της 9ης Απριλίου 2000, η Kυβέρνηση Σημίτη, για να «φρενάρει» κάπως το ενδεχόμενο δικαστικών ερευνών στο Χρηματιστήριο  με διάταξη που περιέλαβε στο N. 2843/2000, αφαίρεσε  από την Eισαγγελική Aρχή  την δυνατότητα διενέργειας ανάκρισης, προανάκρισης ή προκαταρκτικής εξέτασης για πιθανολογούμενα αδικήματα στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, αν προηγουμένως δεν υπήρχε άδεια  του Δικαστικού Συμβουλίου!  Aυτό στην ουσία ήταν το πρώτο μέτρο  περιορισμού της δικαστικής διερεύνησης  ενδεχομένων παρανομιών στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, με αποτέλεσμα, οι τζογαδόροι της Σοφοκλέους να συνεχίζουν  .."νόμιμα" την  δράση τους! (Η Κυβέρνηση  της Ν.Δ. κατάργησε την διάταξη αυτή).

7.-  Aργότερα, την επομένη χρονιά η Kυβέρνηση του Κ. Σημίτη  προχώρησε στην ψήφιση ενός άλλου νόμου, του N.2940/2001  με τον οποίο  καθιερώθηκε ένα απροκάλυπτο ολιγοπώλιο  στον χώρο  των κατασκευαστικών εταιριών, το οποίο έρχεται σε ευθεία αντίθεση με κάθε έννοια υγιούς και ελεύθερου ανταγωνισμού, με αποτέλεσμα και πάλι να ευνοούνται "φιλικές" προς την Kυβέρνηση κατασκευαστικές εταιρίες.( Η Κυβέρνηση της Ν.Δ. άλλαξε και αυτόν τον νόμο που ήταν φωτογραφικός για ορισμένους κατασκευαστές).

8.- Tην επόμενη χρονιά, το 2002, η Kυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-Σημίτη  προχώρησε στην ψήφιση του νόμου 3021/2002  για τον περίφημο "βασικό μέτοχο", με τον οποίο τελικά νομιμοποίησε την διαπλοκή επιχειρήσεων που είχαν  Mέσα Eνημέρωσης, καθώς, τους παρείχετο η δυνατότητα να συνάπτουν  και συμβάσεις μεγάλων έργων  ή να τους ανατίθενται προμήθειες  του Δημοσίου, κατά παράβαση του ισχύοντος τότε  άρθρου 14 του Συντάγματος. ( Η.Ν.Δ. κατάργησε τον νόμο αυτόν , θεσπίζοντας αυστηρότερο, ο οποίος  όμως  ακυρώθηκε από την Ε.Ε και οδήγησε και σε αλλαγή του σχετικού άρθρου του Συντάγματος).

9.- Στα τέλη Δεκεμβρίου του 2002 η Kυβέρνηση του ΠAΣOK ψήφισε το N.3091/2002 με τον οποίο (άρθρα 4 και 10)  κατάργησε  την υποχρεωτική  υποβολή δήλωσης "πόθεν εσχες" από τους ιδιώτες που θα επένδυαν στην Eλλάδα και νομιμοποίησε και τα "ιδιωτικά δάνεια", ανοίγοντας έτσι διάπλατα την πόρτα για  "ξέπλυμα  μαύρου χρήματος". Oι σκανδαλώδεις αυτές διατάξεις κατά την διάρκεια του 2003  καταργήθηκαν ,πλην όμως  κάποιοι, προφανώς, θα επρόλαβαν να κάνουν χρήση της  κατάργησης του πόθεν έσχες  που  ίσχυσε από την 1-1-2003!

10.- H Kυβέρνηση του ΠAΣOK με το νόμο για την τουριστική εκπαίδευση (άρθρο 39) έβαλε πωλητήριο σε περιουσιακά στοιχεία του EOT, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν δρόμοι, σπήλαια και ακτές, τα οποία όμως είχαν απαλλοτριωθεί για δημόσια ωφέλεια και άρα  επρόκειτο για περιουσιακά στοιχεία που ήταν  από το νόμο "εκτός συναλλαγής" και κατά συνέπεια δεν μπορούσαν να πωληθούν!

11.- Tο επόμενο βήμα νομιμοποίησης της διαφθοράς και της αδιαφάνειας ήταν η περίφημη τροπολογία Πάχτα, η οποία προκάλεσε πολιτικό σάλο, καθώς εμφανίσθηκε σε προεκλογική περίοδο. H αμαρτωλή αυτή διάταξη που συμπεριελήφθη στον αναπτυξιακό νόμο 3219/2003, (άρθρο 8 , παρ 14), έδινε το δικαίωμα σε συγκεκριμένο επιχειρηματία να οικοδομήσει σε δασική έκταση στην Xαλκιδική. Tο σκάνδαλο έγινε αντιληπτό, η Kυβέρνηση Σημίτη αναγκάσθηκε να ανακαλέσει με άλλη  νομοθετική  διάταξη, την διάταξη της διαπλοκής και να "καρατομηθούν" από υποψήφιοι βουλευτές 10  στελέχη του ΠAΣOK!

12.- Λίγες ημέρες πριν κλείσει το 2003, η Kυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κατέθεσε στη Bουλή  την Kωδικοποίηση της Nομοθεσίας περί Kεφαλαιαγοράς, αφαιρώντας από το σχετικό άρθρο τα προβλεπόμενα περί ποινικών συνεπειών για εκείνους που αποδεικνύεται ότι "χειραγωγούν" μετοχές  στο Xρηματιστήριο. Tο "κόλπο"  της επιχειρηθείσας συγκάλυψης έγινε  γνωστό από τον Tύπο  και η Kυβέρνηση υπό το βάρος της κατακραυγής  της κοινής   γνώμης απέσυρε το σχετικό κείμενο που  είχε καταθέσει με νέο, στο οποίο υπήρχε πλήρες το σχετικό άρθρο για τις ποινικές κυρώσεις που  επισύρει η διάπραξη του αδικήματος  της χειραγώγησης μετοχών στο Xρηματιστήριο. 

Πολιτική

Ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα

«Εξαιρετικά θετικός» ο απολογισμός του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 2012, λέει ο πρόεδρός του Ντην Σπίλμαν.

Ο απολογισμός για το 2012 παρουσιάστηκε την Πέμπτη στο Στρασβούργο. Το δικαστήριο είναι αρμόδιο για την τήρηση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τα 47 κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και την εκδίκαση κάθε σχετικής προσφυγής, την οποία δικαιούται να καταθέσει όποιος θεωρεί ότι παραβιάζονται θεμελιώδη δικαιώματά του. Για πρώτη φορά ο αριθμός των προσφυγών μειώθηκε αισθητά το 2012, φτάνοντας τις 128.000 έναντι 151.000 το 2011. Ο φόρτος εργασίας παραμένει για τους δικαστές του Στρασβούργου, αλλά ο πρόεδρος του δικαστηρίου Ντην Σπίλμαν εμφανίζεται αισιόδοξος: «Αυτή η θετική εξέλιξη οφείλεται στην εντατική δουλειά του δικαστηρίου και του νέου τμήματός του που ʽφιλτράρει᾽ τις υποθέσεις, εξετάζοντας το ʽπαραδεκτό᾽ κάθε προσφυγής». Πρόκειται για ένα μονομελές τμήμα, που εξετάζει εν τάχει τις προσφυγές σε ένα πρώτο στάδιο αποδοχής τους. Η ίδρυσή του κατέστη δυνατή μόλις πέρσι, όταν ξεπεράστηκαν οι σχετικές αντιρρήσεις της Ρωσίας.

Οι μόνιμοι «στόχοι» του δικαστηρίου  

Ο Ντην Σπίλμαν από το Λουξεμβούργο είναι πρόεδρος του ΕΔΑΔ.

Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, έτσι και το 2012 λίγες ήταν οι χώρες που  μονοπωλούσαν τις περισσότερες υποθέσεις, επισημαίνει ο Σπίλμαν: «Σε τέσσερις χώρες, δηλαδή Ρωσία, Τουρκία, Ιταλία και Ουκρανία, συγκεντρώνεται το 50% των υποθέσεων ή και μεγαλύτερο ποσοστό». Σε παλαιότερη συνέντευξή του με την Deutsche Welle ο Σπίλμαν επεσήμανε ότι η ευθύνη για την τήρηση της Ευρωπαϊκής Συνθήλκης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανήκει πρωτίστως στα κράτη-μέλη. Γι αυτό, οι δικαστές του Στρασβούργου βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τα εθνικά συνταγματικά δικαστήρια στα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης- για παράδειγμα στη Ρωσία, αλλά και στην Τουρκία.

Ειδικά στην Τουρκία ο Σπίλμαν βλέπει σημαντική βελτίωση: «Πριν από δέκα, δεκαπέντε χρόνια ασχολούμαστε με κατάφωρες παραβιάσεις της απαγόρευσης των βασανιστηρίων, ενώ σήμερα μας απασχολούν περισσότερο οι καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης και η προστασία της ιδιοκτησίας. Έχουμε λοιπόν μία αξιοσημείωτη εξέλιξη στην περίπτωση της Τουρκίας, η οποία πιστεύω ότι καταβάλλει σημαντική προσπάθεια να υλοποιήσει πλήρως την απαγόρευση των βασανιστηρίων. Δεν έχουν επιλυθεί όλα τα προβλήματα, αλλά η εξέλιξη είναι θετική».

Εν αναμονή απόφασης για την Γ.Τιμοσένκο

Στο Στρασβούργο έχει προσφύγει η πρώην πρωθυπουργός της Ουκρανίας.

Μία από τις πολύκροτες υποθέσεις που έχουν απασχολήσσει το δικαστήριο ήταν η προσφυγή της Γιούλια Τιμοσένκο. Η πρώην πρωθυπουργός της Ουκρανίας καταδικάστηκε στη χώρα της σε ποινή φυλάκισης για κατάχρηση εξουσίας, αλλά πολλοί υποστηρίζουν ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για δίωξη με πολιτικά κίνητρα. Γι αυτό η Τιμοσένκο προσέφυγε στο δικαστήριο του Στρασβούργου. Ο Ντην Σπήλμαν δεν θέλει να αποκαλύψει πότε ακριβώς θα εκδοθεί η απόφαση και αν θα δικαιωθεί η Ουκρανή πολιτικός. Όπως δηλώνει χαρακτηριστικά «για υπόθεση που εκκρεμεί, δεν μπορώ να δώσω κανένα στοιχείο. Σύντομα όμως θα γίνει κι αυτό».

Μερικά κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης έχουν αυξήσει τη χρηματοδότησή τους προς το δικαστήριο, γεγονός που ο πρόεδρός του θεωρεί εξαιρετικά θετικό. Δεν λείπουν όμως και οι χώρες που φαίνονται απρόθυμες να το στηρίξουν- για παράδειγμα η Μ.Βρετανία θεωρεί ότι το δικαστήριο του Στρασβούργου ασκεί υπερβολική επιρροή στις εθνικές έννομες τάξεις. Βρετανοί ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα είχαν μάλιστα δηλώσει το 2012 ότι θα αναλάβουν εκστρατεία για να ψαλιδίσουν τις αρμοδιότητές του. Ο Ντην Σπήλμαν τα αντιμετωπίζει όλα αυτά με ψυχραιμία: «Αν βελτιώθηκε η σχέση μας με τη Βρετανία; Νομίζω ότι οι βρετανικές αρχές πρέπει να απαντήσουν το ερώτημα αυτό, αν δηλαδή έχουν αλλάξει την εικόνα που έχουν για το δικαστήριο. Κατά τη γνώμη μου οι αιτιάσεις τους είναι υπερβολικές».

Daphne Grathwohl / Γιάννης Παπαδημητρίου
Υπεύθ. σύνταξης  Σπύρος Μοσκόβου                                     dw de

Aρχική σελίδα | Ιστορικά

Share on email

Share on print

Το Υ/Β «Πρωτεύς». Η δράσις του κατά τον πόλεμον 40-41 και η απώλειά του. (Άρθρο του 1976!)

09/01/2013

Από τον Δημήτριο Γ. Παπαγεωργά, Πλωτάρχη Διαχ. ΠΝ. ε.α.


 Η επέτειος της απωλείας του Υποβρυχίου «ΠΡΩΤΕΥΣ» εις ενεργόν πολεμικήν δράσιν την 29-12-40 προ του κόλπου της Αυλώνος μου δίδει την ευκαιρία να περιγράψω περιληπτικά τα ακριβή στοιχεία της δράσεως του Υποβρυχίου τούτου, κατά τον πόλεμο 1940 – 1941 δια τους αναγνώστας του Περιοδικού «ΝΑΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΣ».

Το Υποβρύχιον «ΠΡΩΤΕΥΣ» εναυπηγήθη εις τα Γαλλικά Ναυπηγεία της Νάντης κατά την περίοδον 1927 –1929, είχεν εκτόπισμα 730 τόνων, ταχύτητα 14 κόμβων εν επιφανεία και  9,5 κόμβων εν καταδύσει και οπλισμόν 8 τορπιλλοβλητικούς σωλήνας των 533 χ/μ. 1 ταχυβόλον των 102 χ/μ και ένα πολυβόλον Α/Α των 37 χ/μ. Εχαρακτηρίζετο δε υπό του τότε επισήμου οργάνου της Ναυτικής Ακαδημίας Ηνωμένων Πολιτειών, ως το τελειότερον εκ των κάτω των 1.000 τόνων ναυπηγηθέντων υποβρυχίων Υποβρυχίων κατά την περίοδον εκείνην.

Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 όταν ήρχισαν αι μετά της Ιταλίας εχθροπραξίαι  το Υποβρύχιον «ΠΡΩΤΕΥΣ» ευρίσκετο εις την Βάσιν Υποβρυχίων εις Ναύσταθμον Σαλαμίνος εις πλήρη κινητοποίησιν και έτοιμον να αναλάβη πολεμικάς αποστολάς.

Κυβερνήτης του Υποβρυχίου τούτου ήτο ο Πλωτάρχης Χατζηκωνσταντής, Ύπαρχος ο Υποπλοίαρχος Γ. Μαριδάκης και Αξιωματικοί Επιτελείου οι Α. Τουρνάς, Β. Κονίδης, Δ. Τηλέμαχος και πλήρωμα ο Αρχικελευστής Κ. Νικολαράκος, Υπαξιωματικοί Α. Καφφετζής, Ι. Κυριαζής, Π. Γιανέλλης, Θ. Τσατσάς, Β. Γεωργίου, Α. Τούλης, Β. Σανούδος,  Π. Σκλάβος, Π. Κατσουράνης, Α. Αναστασόπουλος, Γ. Τσαλίκης, Δίοποι Ζ. Παντελέων, Κ. Χελιώτης, Π. Φουρίκης, Π. Θεοδόσης, Α. Σκαράκης, Π. Παράσχης, Κ. Δημητρακόπουλος, Π. Ψύλλας, Ν. Παπαναγής, Ε. Περδικούρης, Χ. Ζαφείρης, Σ. Γιατράκος, Π. Άνθης, Α. Τούσας, Δ. Άννινος και Ναύται Δ. Ορφανός, Χ. Δελής, Π. Χατζηδημητρίου, Σ. Μουσούλης, Π. Κάψος, Π. Μηνάς, Γ. Τηλέμαχος, Σ. Βλάχος, Γ. Μοριανός, Γ. Χρυσανθόπουλος, Σ, Γιαλυψός, Κ. Λεβαντής, Ν. Βουτσινάς, Γ. Λιάτσης και Ν. Αρμένης.

Την εσπέραν της 30ης Οκτωβρίου 1940 το Υποβρύχιον «ΠΡΩΤΕΥΣ» απέπλευσεν εκ Ναυστάθμου  δι’ εκτέλεσιν περιπολίας επιτηρήσεως και αμύνης εις τας προσβάσεις του Αμβρακικού προς αντικατάστασιν του Υ/Β «ΝΗΡΕΥΣ».

Το Υποβρύχιον «ΠΡΩΤΕΥΣ» έφθασεν εις τας Πάτρας υπό τας συνεχείς αεροπορικάς επιδρομάς των Ιταλικών αεροπλάνων εναντίον της περιοχής των Πατρών. Μετά την λήψιν διαταγών εκ της Ναυτικής Διοικήσεων Πατρών το Υ/Β εξήλθεν εις το Ιόνιον προς εκτέλεσιν της περιπολίας του κατά την οποίαν ουδέν Ιταλικόν πλοίον συνήντησε. Κατά την περιπολίαν του αυτήν αντιμετώπισε σφοδράν και συνεχή θαλασσοταραχήν και αι περισκοπικαί παρατηρήσεις ήσαν δυσχερείς λόγω του κλυδωνισμού του Υποβρυχίου. Συγχρόνως παρουσιάσθη βλάβην εις το πρωραίο πηδάλιόν του την οποία επεσκεύασε δι’ ιδίων μέσων  προς συνέχισιν της περιπολίας του, έλαβεν όμως εντολήν να επανέλθη εις Ναύσταθμον όπου και κατέπλευσεν την πρωϊαν της 5-11-40.

Την εσπέραν της 15-11-40 απέπλευσεν εκ Ναυστάθμου προς εκτέλεσιν επιθετικής περιπολίας εις την Κάτω Αδριατικήν όπου εν τω μεταξύ είχον προωθηθή αι περιπολίαι των  Ελληνικών Υποβρυχίων εις αντικατάστασιν των Αγγλικών Υποβρυχίων. Από 18-11-40 έως και 22-11-40 το Υποβρύχιον «ΠΡΩΤΕΥΣ» παρέμεινε περιπολών εις την περιοχήν περιπολίας του υπό και συνεχή θαλασσοταραχήν και χαμηλήν ορατότητα. Κατόπιν μεταδοθείσης πληροφορίας ότι Ιταλική Μεραρχία θα μετεφέρετο εκ Τεργέστης εις Αλβανίαν το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» μετακινείται εκ της περιοχής του προς τας Δαλματικάς ακτάς.

Όμως παρά τας καταβληθείσας επιμόνους προσπαθείας του ουδέν Ιταλικόν πλοίον συνήντησε καθ’ όλην την διάρκειαν  της περιπολίας του και την 24-11-40 επανέπλευσεν εις Ναύσταθμον.

Την εσπέρα της 26-12-40 επομένη των Χριστουγέννων, το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» διετάχθη να αποπλεύση εκ νέου εις Αδριατικήν και εις περιοχήν προ του κόλπου Αυλώνος εις την οποίαν τας ημέρας εκείνας εσημειούτο δραστηριότης και πραγματοποιούντο αι πρώται λαμπραί επιτυχίαι των Υποβρυχίων μας κατά των Ιταλικών θαλασσίων μεταφορών εις την Αλβανίαν ενώ ο Ελληνικός Στρατός προήλαυνε ραγδαίως προς την Χειμάρραν.

Το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» έπλευσεν ομαλώς εις τον προορισμόν του και την πρωϊαν της 29-12-40 ευρίσκετο εις τον τομέα περιπολίας του, πλησίον του κόλπου Αυλώνος.

Περί την ώραν 10.00 της 29-11-40 και ενώ σήμα είχε ληφθή από το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ», το Ελληνικόν Μεταγωγικόν «ΙΩΝΙΑ» είχε λάβει και μεταδώσει εις το Γενικόν Επιτελείον Ναυτικού σήμα κινδύνου S O S και εν συνεχεία σήμα κινδύνου εξ επιθέσεως Υποβρυχίου προερχόμενα από το Ιταλικόν Μεταγωγικόν «SARDEGNA» που ευρίσκετο προ του κόλπου της Αυλώνος εκεί ακριβώς που περιεπόλει το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ».

Εξ επισήμων στοιχείων «είδησις του Ιταλικού Ραδιοφωνικού της 10-1-41, Πίναξ απωλειών Ιταλικών πλοίων παραδοθείς εις Βρετανικόν Ναυαρχείον μετά την κατάρρευσιν της Ιταλίας, λοιπαί Ελληνοβρεταννικαί πληροφορίαι εβεβαιούτο ότι το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» την πρωΐαν της 29-12-40 ενετόπισεν εις την περιοχήν του Ιταλικήν Νηοπομπήν, ισχυρώς προστατευομένην, ότι ενήργησε ευθύς αμέσως επίθεσιν κατ’ αυτής δια δέσμης τορπιλλών και εβύθισε το έμφορτον στρατού και υλικού Ιταλικόν Μεταγωγικόν «SARDEGNA» 11.500 τόνων και ότι μετά την επιτυχή προσβολήν εβυθίσθη δι’ εμβολισμού και βομβών βυθού υπό Ιταλικού Τορπιλλοβόλου της συνοδείας των πλοίων της νηοπομπής.

Αι διατυπωθείσαι απόψεις αναφορικώς προς την αποφασιστικήν αυτήν επίθεσιν του Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» και τα πιθανά αίτια της αμέσως μετ’ αυτήν απωλείας του συμφωνούν εις την εκδοχήν ότι ο Κυβερνήτης του Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» κατά την εκδήλωσιν της επιθέσεως και εν τη επιθυμία του να επιφέρη σοβαρά πλήγματα κατά της μεγάλης αυτής Ιταλικής Νηοπομπής, που μετέφερεν Ιταλικήν Μεραρχίαν εις την Αλβανίαν, ενήργησεν ταύτην εκ μικράς αποστάσεως, παρέμεινε δε εις περισκοπικόν βάθος δια να δυνηθή να συνεχίση την επίθεσίν του. Φαίνεται όμως ότι έχασε προς στιγμήν το βάθος του, πιαθνώς εκ βλάβης των πηδαλίων του, και ενεφανίσθη τμήμα της πρώρας του εις την επιφάνειαν και υπέστη τον εμβολισμόν και τας βόμβας βυθού του Ιταλικού Τορπιλλοβόλου της συνοδείας της νηοπομπής.

Έτσι το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» χάνεται αμέσως μετά την λαμπράν επιτυχίαν του κατά του μεγάλου Μεταγωγικού της Ιταλικής νηοπομπής και μαζί του ο Κυβερνήτης, οι Αξιωματικοί και οι άνδρες του, ως ούτοι αναφέρονται ονομαστικώς εις την παράγραφον 4 της παρούσης αφηγήσεως.

Ο Κυβερνήτης, οι Άξιωματικοί και οι άνδρες του Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» έπεσαν ενδόξως ως γενναίοι υπερασπισταί των Ελληνικών θαλασσών και εν συνεχείαν ως καταδρομείς εις την Αδριατικήν, εις το τόσον σημαντικόν αυτό σημείον του διεξαγωμένου αγώνος, υπακούοντες εις την φωνήν της Ελληνικής Πατρίδος η τιμή και ακεραιότης της οποίας υπαγορεύει τας θυσίας των τέκνων της.

Η απώλεια του Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» ενεποίησεν βαθεία συγκίνησιν διότι το Πολεμικόν Ναυτικόν απεστερείτο μιας εκ των καλλιτέρων αξιομάχων Μονάδων του που είχε διακεκριμένον και γενναίον Κυβερνήτην και εκλεκτόν Επιτελείον και πλήρωμα.

Η τόσον αποφασιστική και επιτυχής επίθεσις του Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» κατά της Ιταλικής Νηοπομπής και η αμέσως μετ’ αυτήν υπερτάτη θυσία του επισύρει τον ανεπιφύλακτον θαυμασμόν και ανανεώνει την λαμπράν Ναυτικήν και πολεμικήν παράδοσιν της Χώρας μας.

http://perialos.blogspot.gr/2012/12/blog-post_27.html



Από τα αρχεία της ΕΘΕ (Ελληνική Θαλάσσια Ένωση). Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Ναυτική Ελλάς», τ. 516, Οκτώβριος 1976, εκδ. ΕΘΕ/ΓΕΝ.