Η εθνική μνήμη μέσα από χούντες, κατοχή και μνημόνια
Γράφει η Σοφία Βούλτεψη
Ημέρα αποκατάστασης της Δημοκρατίας η σημερινή.
Ημέρα χαράς, αλλά και λύπης συγχρόνως, καθώς η μεν Ελλάδα απελευθερώθηκε από τις χούντες των συνταγματαρχών και του Ιωαννίδη, η δε Κύπρος δέχθηκε δύο φορές την επίθεση του Τούρκου εισβολέα (και μία των εξ Αθηνών πραξικοπηματιών, τρεις) και βρέθηκε με ένα τμήμα της υπό κατοχή, αγωνιζόμενη μάταια εδώ και σαράντα χρόνια για την επανένωσή της.
Η σημερινή ημέρα (όπως και η 15η Ιουλίου, επέτειος του πραξικοπήματος στην Κύπρο, όπως και οι επέτειοι του Αττίλα 1 και του Αττίλα 2, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο) θα έπρεπε να αποτελούν σημεία αναφοράς για την εθνική μνήμη.
Δεν συνέβη ποτέ, όλα αυτά τα σαράντα χρόνια.
Για όσο διάστημα ευημερούσαμε με τα δανεικά, η 24η Ιουλίου και οι άλλες επέτειοι στην Ελλάδα περνούσαν με τυπικές ανακοινώσεις και με μια δεξίωση στο προεδρικό μέγαρο και έξω από την πόρτα και στην Κύπρο επίσης με ανακοινώσεις και αντικατοχικές εκδηλώσεις και (ξανά) έξω από την πόρτα.
Αυτή η βιαστική, σχεδόν γραφειοκρατική αντιμετώπιση των μεγάλων εθνικών μας θυμάτων, μοιραία οδήγησε σε μια φονική για την εθνική μνήμη λήθη.
Έτσι ανέμελα και... ξεχασιάρικα φθάσαμε στη χρεοκοπία.
Οπότε (με δεδομένη την εθνική λήθη) ο καθένας άρχισε να ταυτίζει τη χούντα και την κατοχή από ξένα στρατεύματα με τα μνημόνια.
Μεγάλο τμήμα του λαού, κυρίως οι νεότεροι, που δεν γνώρισαν ποτέ (και μακάρι ποτέ να μην γνωρίσουν, αλλά πρέπει να διδάσκονται το εφιαλτικό παρελθόν) στο πετσί τους τι θα πει χούντα, εισβολή, πόλεμος, αποδέχθηκε αυτήν την επικίνδυνη ταύτιση.
Και πίστεψαν πως χούντα είναι να σου κόβουν τον μισθό και τη σύνταξη.
Και εισβολή και πόλεμος είναι να σου κουρεύουν τις καταθέσεις.
Προφανώς και δεν είναι έτσι.
Χούντα σημαίνει κατάλυση των ελευθεριών, λογοκρισία, απαγόρευση συναθροίσεων, στέρηση της ελευθερίας του λόγου, φυλακίσεις, βασανιστήρια, ΕΑΤ-ΕΣΑ, ξερονήσια, κατάργηση του κοινοβουλίου και ό,τι άλλο βάζει ο νους.
Εισβολή και κατοχή σημαίνει όλα τα παραπάνω για το κατεχόμενο τμήμα και ό,τι συνεπάγεται ένας πόλεμος για όλη τη χώρα: Μάχες, νεκροί, αγνοούμενοι, εγκλωβισμένοι, καταστροφή πλουτοπαραγωγικών πηγών και πολιτιστικών αγαθών.
Ακόμη και όταν υπάρχει οικονομική ευημερία, αυτά ούτε ξεχνιούνται, ούτε εξαφανίζονται.
Αυτήν την περίοδο η Κύπρος περνά μια από τις δυσκολότερες στιγμές της σύγχρονης Ιστορίας της.
Την περασμένη Κυριακή, ανήμερα της επετείου της εισβολής, ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος Γκιουλ βρέθηκε στα Κατεχόμενα και μαζί με τον Τουρκοκύπριο Έρογλου παρακολούθησαν στρατιωτική παρέλαση στο κατεχόμενο τμήμα της Λευκωσίας, «γιορτάζοντας» έτσι τα σαράντα χρόνια από την εισβολή.
Μάλιστα, Γκιουλ και Έρογλου συζήτησαν για το Κυπριακό και ο Τούρκος πρόεδρος δεν δίστασε να επαναλάβει ότι για την Τουρκία το Κυπριακό είναι «εθνική υπόθεση», επιμένοντας στη δημιουργία ενός «νέου συνεταιρικού κράτους» στην Κύπρο, που θα διασφαλίζει το στάτους ισότητας της «τουρκικής Κύπρου» που είναι «συνιδιοκτήτης» του νησιού!
Είπε επίσης ότι η Τουρκία ως «εγγυήτρια χώρα και μητέρα πατρίδα δεν θα αφήσει ποτέ τους Τουρκοκύπριους να είναι μειοψηφία σε ένα ελληνοκυπριακό κράτος».
Αναφέρθηκε και στο γεγονός ότι υπάρχει ταύτιση απόψεων μεταξύ Έρογλου και Τουρκίας και κατηγόρησε την Ελλάδα ότι δεν είναι έτοιμη να αποδεχθεί τον Τουρκοκύπριο διαπραγματευτή.
Πήγε δε ακόμη παραπέρα, λέγοντας πως, αν υπάρξει ειρήνη στην Μέση Ανατολή και λύση στην Κύπρο, τα ενεργειακά αποθέματα στην Ανατολική Μεσόγειο θα είναι εφικτό να διοχετεύονται μέσω Τουρκίας.
Από την πλευρά του, ο Ντερβίς Έρογλου είπε ότι η Κύπρος κατέχει στρατηγική θέση στη Μέση Ανατολή, που ενισχύεται με τους υδρογονάνθρακες σε Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο και κάνει την Τουρκία σταυροδρόμι των γραμμών ενέργειας, γεγονός που, όπως υποστήριξε, «δημιουργεί ευκαιρίες και απειλές».
Και βέβαια, επανέλαβε τον ισχυρισμό ότι «η επιχείρηση της 20ής Ιουλίου 1974 σταμάτησε το αίμα στην Κύπρο και άνοιξε τις πύλες στον δρόμο της ειρήνης»!
Όλα αυτά, την ώρα που στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου ηχούσαν ξανά οι σειρήνες της μνήμης.
Και την ώρα που σήμερα ακριβώς, Αναστασιάδης και Έρογλου συναντώνται ξανά, στο πλαίσιο της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν τον περασμένο Φεβρουάριο.
Και την ώρα που η κυπριακή κυβέρνηση διαπιστώνει ότι οι διαπραγματεύσεις δεν σημειώνουν πρόοδο, αφού η τουρκοκυπριακή ηγεσία εξακολουθεί να κινείται εκτός των συμφωνηθέντων στις 11 Ιανουαρίου για το πλαίσιο αναζήτησης λύσης του Κυπριακού.
Μάλιστα, οι εισβολείς και οι εκπρόσωποί τους στα Κατεχόμενα, χρησιμοποιούν τώρα την κρίση στη γύρω περιοχή ως… φόβητρο για τους ίδιους τους Τουρκοκυπρίους!
Στις 18 Ιουλίου, ο αναπληρωτής «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους, Σερντάρ Ντενκτάς, δεν δίστασε να πει ότι «οι επιθέσεις στη Γάζα θα πρέπει να αποτελέσουν παράδειγμα για τους Τουρκοκύπριους σε ό,τι αφορά τη δική τους κατάσταση» και «να πάρουν μαθήματα».
Την ίδια μέρα, ο Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης κατέθεσε πρόταση κινούμενη εντός του πλαισίου που καθορίζει το ευρωπαϊκό κεκτημένο για το θέμα των εποίκων.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, η πρόταση προνοεί παραμονή, μετά τη λύση του Κυπριακού, όσων Τούρκων εποίκων έχουν παντρευτεί με Τουρκοκύπριους όπως και των παιδιών τους. Όλοι οι υπόλοιποι έποικοι θα πρέπει να αποχωρήσουν από το νησί μετά τη λύση.
Η πρόταση απορρίφθηκε αμέσως από την άλλη πλευρά, με τον Τουρκοκύπριο διαπραγματευτή Κουντρέτ Οζερσάι να δηλώνει πως «δεν μπορούν να γίνουν διακρίσεις ανάμεσα στους πολίτες» της λεγομένης «Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου», στους οποίους ως γνωστόν συμπεριλαμβάνει και τους έποικους.
Και βέβαια, η τουρκική πλευρά διαφωνεί και στο θέμα των εγγυήσεων.
Η ελληνοκυπριακή πλευρά έκανε πρόταση σύμφωνα με την οποία μετά τη λύση στο νησί θα διατηρηθεί ένα μικρό στρατιωτικό σχήμα και τις εγγυήσεις θα τις αναλάβουν η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο ΟΗΕ.
Η Άγκυρα και το ψευδοκράτος, δια του διαπραγματευτή τους, απορρίπτουν αυτήν την προοπτική και καθιστούν σαφές ότι δεν θα δεχθούν αποχώρηση του κατοχικού στρατού, επικαλούμενοι όσα συμβαίνουν στη Συρία, στην Ουκρανία, στην Παλαιστίνη και παλαιότερα στη Γεωργία.
Κατόπιν όλων αυτών, η μόνη παρήγορη είδηση ήταν ότι το βράδυ της 20ής Ιουλίου, στη Λευκωσία, στο προεδρικό μέγαρο, η καθιερωμένη εκδήλωση οργανώθηκε για πρώτη φορά από κοινού από την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα…elzoni.gr
Ημέρα χαράς, αλλά και λύπης συγχρόνως, καθώς η μεν Ελλάδα απελευθερώθηκε από τις χούντες των συνταγματαρχών και του Ιωαννίδη, η δε Κύπρος δέχθηκε δύο φορές την επίθεση του Τούρκου εισβολέα (και μία των εξ Αθηνών πραξικοπηματιών, τρεις) και βρέθηκε με ένα τμήμα της υπό κατοχή, αγωνιζόμενη μάταια εδώ και σαράντα χρόνια για την επανένωσή της.
Η σημερινή ημέρα (όπως και η 15η Ιουλίου, επέτειος του πραξικοπήματος στην Κύπρο, όπως και οι επέτειοι του Αττίλα 1 και του Αττίλα 2, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο) θα έπρεπε να αποτελούν σημεία αναφοράς για την εθνική μνήμη.
Δεν συνέβη ποτέ, όλα αυτά τα σαράντα χρόνια.
Για όσο διάστημα ευημερούσαμε με τα δανεικά, η 24η Ιουλίου και οι άλλες επέτειοι στην Ελλάδα περνούσαν με τυπικές ανακοινώσεις και με μια δεξίωση στο προεδρικό μέγαρο και έξω από την πόρτα και στην Κύπρο επίσης με ανακοινώσεις και αντικατοχικές εκδηλώσεις και (ξανά) έξω από την πόρτα.
Αυτή η βιαστική, σχεδόν γραφειοκρατική αντιμετώπιση των μεγάλων εθνικών μας θυμάτων, μοιραία οδήγησε σε μια φονική για την εθνική μνήμη λήθη.
Έτσι ανέμελα και... ξεχασιάρικα φθάσαμε στη χρεοκοπία.
Οπότε (με δεδομένη την εθνική λήθη) ο καθένας άρχισε να ταυτίζει τη χούντα και την κατοχή από ξένα στρατεύματα με τα μνημόνια.
Μεγάλο τμήμα του λαού, κυρίως οι νεότεροι, που δεν γνώρισαν ποτέ (και μακάρι ποτέ να μην γνωρίσουν, αλλά πρέπει να διδάσκονται το εφιαλτικό παρελθόν) στο πετσί τους τι θα πει χούντα, εισβολή, πόλεμος, αποδέχθηκε αυτήν την επικίνδυνη ταύτιση.
Και πίστεψαν πως χούντα είναι να σου κόβουν τον μισθό και τη σύνταξη.
Και εισβολή και πόλεμος είναι να σου κουρεύουν τις καταθέσεις.
Προφανώς και δεν είναι έτσι.
Χούντα σημαίνει κατάλυση των ελευθεριών, λογοκρισία, απαγόρευση συναθροίσεων, στέρηση της ελευθερίας του λόγου, φυλακίσεις, βασανιστήρια, ΕΑΤ-ΕΣΑ, ξερονήσια, κατάργηση του κοινοβουλίου και ό,τι άλλο βάζει ο νους.
Εισβολή και κατοχή σημαίνει όλα τα παραπάνω για το κατεχόμενο τμήμα και ό,τι συνεπάγεται ένας πόλεμος για όλη τη χώρα: Μάχες, νεκροί, αγνοούμενοι, εγκλωβισμένοι, καταστροφή πλουτοπαραγωγικών πηγών και πολιτιστικών αγαθών.
Ακόμη και όταν υπάρχει οικονομική ευημερία, αυτά ούτε ξεχνιούνται, ούτε εξαφανίζονται.
Αυτήν την περίοδο η Κύπρος περνά μια από τις δυσκολότερες στιγμές της σύγχρονης Ιστορίας της.
Την περασμένη Κυριακή, ανήμερα της επετείου της εισβολής, ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος Γκιουλ βρέθηκε στα Κατεχόμενα και μαζί με τον Τουρκοκύπριο Έρογλου παρακολούθησαν στρατιωτική παρέλαση στο κατεχόμενο τμήμα της Λευκωσίας, «γιορτάζοντας» έτσι τα σαράντα χρόνια από την εισβολή.
Μάλιστα, Γκιουλ και Έρογλου συζήτησαν για το Κυπριακό και ο Τούρκος πρόεδρος δεν δίστασε να επαναλάβει ότι για την Τουρκία το Κυπριακό είναι «εθνική υπόθεση», επιμένοντας στη δημιουργία ενός «νέου συνεταιρικού κράτους» στην Κύπρο, που θα διασφαλίζει το στάτους ισότητας της «τουρκικής Κύπρου» που είναι «συνιδιοκτήτης» του νησιού!
Είπε επίσης ότι η Τουρκία ως «εγγυήτρια χώρα και μητέρα πατρίδα δεν θα αφήσει ποτέ τους Τουρκοκύπριους να είναι μειοψηφία σε ένα ελληνοκυπριακό κράτος».
Αναφέρθηκε και στο γεγονός ότι υπάρχει ταύτιση απόψεων μεταξύ Έρογλου και Τουρκίας και κατηγόρησε την Ελλάδα ότι δεν είναι έτοιμη να αποδεχθεί τον Τουρκοκύπριο διαπραγματευτή.
Πήγε δε ακόμη παραπέρα, λέγοντας πως, αν υπάρξει ειρήνη στην Μέση Ανατολή και λύση στην Κύπρο, τα ενεργειακά αποθέματα στην Ανατολική Μεσόγειο θα είναι εφικτό να διοχετεύονται μέσω Τουρκίας.
Από την πλευρά του, ο Ντερβίς Έρογλου είπε ότι η Κύπρος κατέχει στρατηγική θέση στη Μέση Ανατολή, που ενισχύεται με τους υδρογονάνθρακες σε Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο και κάνει την Τουρκία σταυροδρόμι των γραμμών ενέργειας, γεγονός που, όπως υποστήριξε, «δημιουργεί ευκαιρίες και απειλές».
Και βέβαια, επανέλαβε τον ισχυρισμό ότι «η επιχείρηση της 20ής Ιουλίου 1974 σταμάτησε το αίμα στην Κύπρο και άνοιξε τις πύλες στον δρόμο της ειρήνης»!
Όλα αυτά, την ώρα που στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου ηχούσαν ξανά οι σειρήνες της μνήμης.
Και την ώρα που σήμερα ακριβώς, Αναστασιάδης και Έρογλου συναντώνται ξανά, στο πλαίσιο της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν τον περασμένο Φεβρουάριο.
Και την ώρα που η κυπριακή κυβέρνηση διαπιστώνει ότι οι διαπραγματεύσεις δεν σημειώνουν πρόοδο, αφού η τουρκοκυπριακή ηγεσία εξακολουθεί να κινείται εκτός των συμφωνηθέντων στις 11 Ιανουαρίου για το πλαίσιο αναζήτησης λύσης του Κυπριακού.
Μάλιστα, οι εισβολείς και οι εκπρόσωποί τους στα Κατεχόμενα, χρησιμοποιούν τώρα την κρίση στη γύρω περιοχή ως… φόβητρο για τους ίδιους τους Τουρκοκυπρίους!
Στις 18 Ιουλίου, ο αναπληρωτής «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους, Σερντάρ Ντενκτάς, δεν δίστασε να πει ότι «οι επιθέσεις στη Γάζα θα πρέπει να αποτελέσουν παράδειγμα για τους Τουρκοκύπριους σε ό,τι αφορά τη δική τους κατάσταση» και «να πάρουν μαθήματα».
Την ίδια μέρα, ο Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης κατέθεσε πρόταση κινούμενη εντός του πλαισίου που καθορίζει το ευρωπαϊκό κεκτημένο για το θέμα των εποίκων.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, η πρόταση προνοεί παραμονή, μετά τη λύση του Κυπριακού, όσων Τούρκων εποίκων έχουν παντρευτεί με Τουρκοκύπριους όπως και των παιδιών τους. Όλοι οι υπόλοιποι έποικοι θα πρέπει να αποχωρήσουν από το νησί μετά τη λύση.
Η πρόταση απορρίφθηκε αμέσως από την άλλη πλευρά, με τον Τουρκοκύπριο διαπραγματευτή Κουντρέτ Οζερσάι να δηλώνει πως «δεν μπορούν να γίνουν διακρίσεις ανάμεσα στους πολίτες» της λεγομένης «Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου», στους οποίους ως γνωστόν συμπεριλαμβάνει και τους έποικους.
Και βέβαια, η τουρκική πλευρά διαφωνεί και στο θέμα των εγγυήσεων.
Η ελληνοκυπριακή πλευρά έκανε πρόταση σύμφωνα με την οποία μετά τη λύση στο νησί θα διατηρηθεί ένα μικρό στρατιωτικό σχήμα και τις εγγυήσεις θα τις αναλάβουν η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο ΟΗΕ.
Η Άγκυρα και το ψευδοκράτος, δια του διαπραγματευτή τους, απορρίπτουν αυτήν την προοπτική και καθιστούν σαφές ότι δεν θα δεχθούν αποχώρηση του κατοχικού στρατού, επικαλούμενοι όσα συμβαίνουν στη Συρία, στην Ουκρανία, στην Παλαιστίνη και παλαιότερα στη Γεωργία.
Κατόπιν όλων αυτών, η μόνη παρήγορη είδηση ήταν ότι το βράδυ της 20ής Ιουλίου, στη Λευκωσία, στο προεδρικό μέγαρο, η καθιερωμένη εκδήλωση οργανώθηκε για πρώτη φορά από κοινού από την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα…elzoni.gr
No comments:
Post a Comment