Η Ελλάδα βάζει τα γυαλιά στη Γερμανία

Τα τελευταία χρόνια εκφράζονται συχνά αμφιβολίες για τον «μεταρρυθμιστικό ζήλο» των Ελλήνων. Νέα γερμανική έρευνα καταλήγει ωστόσο στο συμπέρασμα ότι ουραγός στις μεταρρυθμίσεις δεν είναι η Ελλάδα αλλά η Γερμανία.

Όπως αναφέρει εκτενές ρεπορτάζ που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του περιοδικού Spiegel, πριν από την κρίση το ταξί ήταν στην Ελλάδα ένα από τα λεγόμενα «κλειστά επαγγέλματα», με τις σχετικές άδειες να πωλούνται έναντι ακόμη και εξαψήφιου ποσού. Όλα αυτά όμως αποτελούν πλέον παρελθόν καθώς στο μεταξύ έχουν ανοίξει τα τρία τέταρτα των επαγγελμάτων αυτών προς όφελος του ανταγωνισμού.

Τα ταξί είναι ένα από τα παραδείγματα που επικαλείται το Ινστιτούτο της Γερμανικής Οικονομίας (IW) στη νέα του έρευνα με αντικείμενο τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στη νότια Ευρώπη. Το αποτέλεσμα το οποίο δημοσίευσε σήμερα το περιοδικό Wirtschaftsdienst και αναπαράγει το Spiegel, μάλλον προκαλεί έκπληξη: Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και Πορτογαλία προχώρησαν τα τελευταία χρόνια σε μεγαλύτερη απορρύθμιση των αγορών εργασίας και της παραγωγής τους «από ό,τι οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης», αναφέρει ο συντάκτης της έρευνας Γιούργκεν Μάτες.

Χαλάρωση περικοπών έναντι μεταρρυθμίσεων

H απελευθέρωση του επαγγέλματος των ταξί θα μπορούσε να οδηγήσει κάποια στιγμή στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην Ελλάδα

Η πολιτική των σκληρών περικοπών ωστόσο, ειδικά στην Ελλάδα, είχε άμεσο αντίκτυπο στην ανάπτυξη, και αυτό σε μια χώρα με ιδιαίτερα λεπτό δίχτυ κοινωνικής προστασίας, όπως σημειώνει το Spiegel. «Στην αρχή όλοι εστίασαν περισσότερο στις περικοπές και λιγότερο στις μεταρρυθμίσεις», λέει και ο Γ. Μάτες. «Θα μπορούσε να συμφωνηθεί μια χαλάρωση των περικοπών ως αντάλλαγμα για τη συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων».

Υπό τον όρο μεταρρυθμίσεις, το IW αντιλαμβάνεται μεγαλύτερες ελευθερίες για επιχειρήσεις. Σε όλες τις χώρες που μπήκαν στο μικροσκόπιο της έρευνας για παράδειγμα, διαπιστώνεται ότι στο μεταξύ προτιμώνται οι επιχειρησιακές αντί των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Επίσης, σε όλες τις χώρες της κρίσης έχει χαλαρώσει το πλαίσιο προστασίας από απολύσεις. Σύμφωνα και με τον ΟΟΣΑ, οι αγορές εργασίας πολλών χωρών της κρίσης είναι σήμερα πιο ευέλικτες από ό,τι στη Γερμανία.

Όπως σημειώνει το Spiegel, η χρονική συγκυρία της δημοσιοποίησης της έκθεσης δεν είναι τυχαία. Στην Ελλάδα η νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θέτει εν αμφιβόλω πολλές συμπεφωνημένες μεταρρυθμίσεις και πολλοί αριστεροί σε άλλες χώρες ελπίζουν να σταλεί έτσι ένα μήνυμα σε όλη την Ευρώπη. Σε αυτά τα συμφραζόμενα ινστιτούτα που πρόσκεινται στους εργοδότες, όπως το IW, προσπαθούν να αναδείξουν τώρα τις επιτυχίες «φιλικών προς τις επιχειρήσεις μεταρρυθμίσεων».

Σύμφωνα με τον Γ. Μάτες, μπορεί στην πράξη να μην είναι χρήσιμη κάθε μεμονωμένη μεταρρύθμιση που γίνεται, σε γενικές γραμμές όμως οι διαρθρωτικές αλλαγές έχουν άμεσο θετικό αντίκτυπο στην οικονομία. Μεταξύ άλλων ο οικονομολόγος παραπέμπει στον αυξημένο αριθμό ίδρυσης επιχειρήσεων. Σύμφωνα με την κατάταξη Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας, όλες οι χώρες της κρίσης παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση. Η Ελλάδα μάλιστα αναρριχήθηκε από την 109 θέση το 2009, στην 61η το 2014.

Η Ελλάδα στα χνάρια Πορτογαλίας και Ισπανίας

Ο Γιούργκεν Μάτες, από το Ινστιτούτο της Γερμανικής Οικονομίας (IW) στην Κολωνία

Ο ειδικός υπενθυμίζει επίσης ότι την περασμένη χρονιά οι χώρες της κρίσης παρουσίασαν μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης από τον μέσο όρο των χωρών της ευρωζώνης ενώ πτωτικές τάσεις εμφάνισαν και οι δείκτες της ανεργίας. «Τις θετικές εξελίξεις τις οποίες βλέπουμε στην παρούσα φάση σε Πορτογαλία και Ισπανία, θα μπορούσαμε να τις δούμε σύντομα -και σε περίπτωση συνέχισης των μεταρρυθμίσεων- και στην Ελλάδα», λέει ο Μάτες.

Οι υποσχέσεις αυτές όμως, όπως παρατηρεί το Spiegel, δεν συγκινούν και δεν πείθουν πια τους Έλληνες. Και πώς να ενθουσιάσει άλλωστε η χαλάρωση των κανόνων της προστασίας από απολύσεις τους έλληνες πολίτες, όταν πολλοί από αυτούς δεν έχουν καν δουλειά ή αναγκάστηκαν να δεχθούν τις μεγαλύτερες μειώσεις μισθών από όλες τις χώρες της κρίσης;

Ο Γιούργκεν Μάτες αντιλαμβάνεται το πρόβλημα, όπως λέει. «Τέτοιου είδους μεταρρυθμίσεις αποδίδουν κατά κανόνα κατά την επόμενη ανάκαμψη», όπως λέει. Εν προκειμένω, η απελευθέρωση του επαγγέλματος των ταξί θα μπορούσε να οδηγήσει κάποια στιγμή στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην Ελλάδα, μόνον όμως όταν οι τράπεζες αρχίσουν να διαθέτουν και πάλι περισσότερα δάνεια και οι πολίτες έχουν περισσότερα στη τσέπη τους για να μετακινούνται με ταξί…

Spiegel / Κώστας Συμεωνίδης   dw de