ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΘΡΙΛΕΡ ΣΥΓΚΛΟΝΙΖΕΙ ΤΑ ΣΚΟΠΙΑ

Μπούμερανγκ για τον Γκρούεφσκι ο πόλεμος στην... τρομοκρατία

Σε μπούμερανγκ εξελίσσεται για τον Νίκολα Γκρούεφσκι η αιματοβαμμένη επιχείρηση των δυνάμεων ασφαλείας κατά της ένοπλης ομάδας των αλβανόφωνων στο Κουμάνοβο το περασμένο Σαββατοκύριακο, κατά την οποία βρήκαν τον θάνατο 9 αστυνομικοί και 14 πολίτες.

Για εννιά συνεχή χρόνια και μέχρι την περασμένη Τετάρτη η Γκιορντάνα Γιανκούλοφσκα ήταν το «δεξί χέρι» του Ν. Γκρούεφσκι. Είχε μάλιστα εμπλακεί σε όλα τα μεγάλα σκάνδαλα που συνοδεύουν τη διακυβέρνησή του τα τελευταία χρόνια, με κυριότερο αυτό των υποκλοπών.

Ο δυτικός παράγων εμφανίστηκε εξαρχής επιφυλακτικός -μέχρι καχύποπτος- και φάνηκε να μην αποδέχεται άκριτα τους ισχυρισμούς του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ.

Οχι μόνο δεν υιοθέτησε το κινδυνολογικό σκηνικό του -πολλοί είδαν πίσω από αυτό μια κίνηση ώστε να αλλάξει την ατζέντα και να ξεφύγει από την πολιτική κρίση που δημιούργησαν οι συγκλονιστικές αποκαλύψεις από το περιεχόμενο των τηλεφωνικών συνομιλιών που πραγματοποιούσαν οι μυστικές του υπηρεσίες- αλλά ασκώντας έντονη πίεση τον υποχρέωσε να απομακρύνει δύο υπουργούς του καθώς και τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών και... εξάδελφό του!

Ο Ν. Γκρούεφσκι είχε σπεύσει από την πρώτη στιγμή να μιλήσει για «την πιο επικίνδυνη τρομοκρατική ομάδα των Βαλκανίων», χωρίς όμως να την κατονομάσει! Την ίδια ώρα η «σιδηρά κυρία» του υπουργείου Εσωτερικών και «δεξί χέρι» του Γκρούεφσκι, η Γκιορντάνα Γιανκούλοφσκα, που είχε την ευθύνη της επιχείρησης, διοχέτευε στα ΜΜΕ ότι η ομάδα ετοιμαζόταν να ανατινάξει την πέτρινη γέφυρα-σύμβολο του Βάρνταρ (Αξιός) στο κέντρο της πόλης των Σκοπίων και να επιτεθεί σε μια σειρά αστυνομικά τμήματα στις αλβανόφωνες περιοχές. Ο εκπρόσωπος της υπουργού δήλωνε ακόμη ότι οι επιθέσεις αυτές θα γίνονταν στις 17 Μαΐου και ενώ θα πραγματοποιούνταν στα Σκόπια η συγκέντρωση του SDSM.

Δυτικοί παράγοντες από τις Βρυξέλλες, όπως ο επίτροπος διεύρυνσης της ΕΕ Γιοχάνες Χαν και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γιενς Στόλτενμπεργκ αλλά και ο γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν, ζήτησαν από την πρώτη στιγμή να διεξαχθεί μια ανεξάρτητη, διαφανής και αντικειμενική έρευνα για το τι πραγματικά συνέβη στο Κουμάνοβο.

Στρατιώτες του UCK
Χαρακτηριστικό είναι ότι, ενώ η Δύση είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε τέτοια θέματα, τα περί «τρομοκρατών» που έχουν σχέση και με τζιχαντιστές, τα περί μισθοφόρων που πάνε στη Συρία, το Αφγανιστάν κ.α. τα οποία υποστηρίχτηκαν από τα Σκόπια, δεν υιοθετήθηκαν ούτε από τους πολιτικούς παράγοντες, ούτε από τα ΜΜΕ στις δυτικές χώρες. Αντίθετα διατυπώθηκαν επιφυλάξεις σχετικά με την αξιοπιστία τους.

Εκείνο πάντως που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι αρκετοί από τους αλβανόφωνους που είτε σκοτώθηκαν -14 συνολικά- από τις ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας, είτε συνελήφθησαν -28 άτομα, από τα οποία οι 14 είναι Κοσοβάροι-, έδρασαν στο παρελθόν (2001) μέσα από τις τάξεις του UCK, ο οποίος έχει διαλυθεί σήμερα και έκτοτε έχουν μάλλον περιθωριοποιηθεί. Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσαν οι αποκαλύψεις του αρχηγού του συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος DUI, Αλί Αχμέτι, ότι είχε ο ίδιος επαφές με τους ενόπλους και διαπραγματεύτηκε μαζί τους. Οπως είπε σε συνέντευξή του, του ζήτησαν μεσολάβηση για να διαφύγουν, αλλά ο ίδιος τους κάλεσε να παραδοθούν.

Και στα ίδια τα Σκόπια όμως, υπήρξαν αποκαλύψεις που δημιουργούν πολλά ερωτηματικά. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Ζόραν Ζάεφ και πρόεδρος του SDSM αποκάλυψε ότι οι μυστικές υπηρεσίες που υπάγονται στο υπουργείο Εσωτερικών, παρακολουθούσαν μέλη της ένοπλης ομάδας εδώ και οκτώ μήνες, γεγονός που θέτει πολλά -και σοβαρά- ερωτηματικά γιατί επιλέχθηκε να γίνει τώρα η επιχείρηση, που ο Ν. Γκρούεφσκι είχε περιέλθει στην πιο δύσκολη θέση πολιτικά, με τον κόσμο να κατεβαίνει καθημερινά στους δρόμους, αποκαλώντας τον δικτάτορα και ζητώντας την παραίτησή του. Η αποκάλυψη του Ζ. Ζάεφ δεν διαψεύστηκε.

Το γραφείο του προέδρου της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ έσπευσε μόνο να τον αποδοκιμάσει, γιατί δημοσιοποίησε μια πληροφορία η οποία προήλθε από το Εθνικό Συμβούλιο, που συνεδρίασε για τα γεγονότα του Κουμάνοβο και το περιεχόμενο των συνεδριάσεων είναι απόρρητο. Εκείνο όμως που αποκαλύφθηκε ήταν ότι ο πρόεδρος της χώρας δεν είχε καν ενημερωθεί από τον πρωθυπουργό για την επιχείρηση στο Κουμάνοβο, αν και το Σύνταγμα φέρει τον ανώτατο άρχοντα να προΐσταται των ενόπλων δυνάμεων και των αρχών ασφαλείας.

Ανεύθυνος
Πιο επικριτικός για τον Γκρούεφσκι και αρκετά αποκαλυπτικός για τα τελευταία γεγονότα εμφανίστηκε ο αντίπαλος του Ιβάνοφ για την προεδρία στις εκλογές του Απριλίου του 2014, Στέβο Πενταρόφσκι, που είχε συγκεντρώσει το 41,14% των ψήφων στην επαναληπτική εκλογή. Ο μετριοπαθής πολιτικός επιστήμονας δήλωσε ότι «τα γεγονότα στο Κουμάνοβο κατασκευάσθηκαν από την κυβέρνηση και ειδικότερα από το κόμμα του πρωθυπουργού, το VMRO-DPMNE».

Οπως είπε, η επικρατούσα άποψη στους εμπειρογνώμονες και αναλυτές στην ΠΓΔΜ είναι ότι το αιματηρό περιστατικό σκηνοθετήθηκε από την κυβέρνηση για να αποτρέψει και το μεγάλο συλλαλητήριο της αντιπολίτευσης που είχε ανακοινωθεί για τις 17 Μαΐου. «Δυστυχώς, η χώρα είναι ακόμα πολύ μακριά από το τέλος της κρίσης. Ο Γκρούεφσκι με οποιαδήποτε παραλλαγή δεν θα παραιτηθεί, γιατί δεν έχει το αίσθημα της ευθύνης» είπε ο Στ. Πενταρόφσκι.

Εντονες διεργασίες

H συνάντηση των αρχηγών των τεσσάρων μεγαλύτερων κομμάτων της ΠΓΔΜ, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη με πρωτοβουλία του δυτικού παράγοντα, παρουσία του πρέσβη των ΗΠΑ Τζες Μπέιλι και του επικεφαλής της αποστολής της ΕΕ Αϊβο Οράβ, σε μία προσπάθεια να δρομολογηθεί το ξεπέρασμα της πολιτικής λύσης, δεν έφερε αποτέλεσμα. Ο Ν. Γκρούεφσκι πρότεινε να δημιουργηθεί μια ομάδα εργασίας, με τον Ζ. Ζάεφ να την απορρίπτει και να εμμένει στην παραίτηση του πρωθυπουργού και τον σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης που θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές. Παράλληλα το κυβερνητικό VMRO-DPMNE σε μια κίνηση αντιπερισπασμού για τη σημερινή μεγάλη συγκέντρωση που οργανώνει η αντιπολίτευση, ζητώντας την παραίτηση Γκρούεφσκι, ανακοίνωσε για αύριο μια δική του συγκέντρωση για τη στήριξη στον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ.

Γκιορντάνα Γιανκούλοφσκα
Η «σιδηρά κυρία» έγινε αποδιοπομπαίος τράγος

Πρωταγωνίστρια της «επιχείρησης Κουμάνοβο» ήταν η πανίσχυρη υπουργός Εσωτερικών Γκιορντάνα Γιανκούλοφσκα, η «σιδηρά κυρία», που μέχρι την περασμένη Τρίτη και για 9 συνεχή χρόνια, από την ηλικία των 31 χρόνων, ήταν το «δεξί χέρι» του Γκρούεφσκι, ελέγχοντας την αστυνομία, τις ειδικές δυνάμεις, τις μυστικές υπηρεσίες ασφαλείας και μεγάλο μέρος του κρατικού μηχανισμού. Σε εκείνη επίσης είχε ανατεθεί η ευθύνη για την πραγματοποίηση των εκλογών.

Η ίδια είχε εμπλακεί σε όλα τα μεγάλα σκάνδαλα που συνοδεύουν τη διακυβέρνηση του Ν. Γκρούεφσκι τα τελευταία χρόνια, με κυριότερο αυτό των υποκλοπών. Πληροφορίες, που διαρρέουν στα Σκόπια και έχουν φτάσει στις ξένες πρεσβείες, κάνουν λόγο για προηγούμενες επαφές των μυστικών υπηρεσιών της χώρας -συγκεκριμένα του Ε' τμήματος του υπουργείου Εσωτερικών για το οποίο είχε ευθύνη η Γιανκούλοφσκα- με τους ένοπλους αλβανόφωνους του Κουμάνοβο.

Αν και οι τελευταίες πληροφορίες δεν είναι δυνατό προς το παρόν να επιβεβαιωθούν, η Γιανκούλοφσκα από τους διθυράμβους της περασμένης Κυριακής και της Δευτέρας «για τη μεγάλη επιτυχία των ειδικών δυνάμεων και της αστυνομίας στο Κουμάνοβο», είδε να γίνεται υπό την πίεση έξι πρέσβεων, των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και δυτικών χωρών, ο «αποδιοπομπαίος τράγος».

Για τη δική του σωτηρίαΟ Γκρούεφσκι, σε μια κίνηση που αποβλέπει στο να διασωθεί ο ίδιος, την απομάκρυνε από την κυβέρνηση, όπως έκανε και με τον υπουργό Επικοινωνιών και Μεταφορών, Μίλε Γιανακίεσκι, καθώς και τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών και πρώτο ξάδερφο του πρωθυπουργού, Σάσο Μιγιάλκοφ.

Εντονες αντιδράσεις όμως υπήρξαν και για το πρόσωπο που αντικατέστησε τη Γιανκούλοφσκα. Ο νέος υπουργός Εσωτερικών Μίτκο Τσάρκοβ ήταν μέχρι τώρα διευθυντής της κρατικής ασφάλειας της ΠΓΔΜ και η τοποθέτηση αυτή καταγγέλθηκε ως αντισυνταγματική. Σύμφωνα με το σύνταγμα, ένας υπάλληλος του κρατικού μηχανισμού δεν μπορεί να τοποθετηθεί σε κυβερνητική θέση, εάν δεν παρέλθουν τρία χρόνια από το τέλος της θητείας του.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΕΛΙΔΗΣ