αναζητώντας εξοδο κινδύνου από την κρίση- καθημερινη

Συνεντεύξεις στον Πετρο Παπακωνσταντινου

Απρόβλεπτη σαν την φθινοπωρινή ατμόσφαιρα διαγράφεται η παγκόσμια οικονομία. Το ενδεχόμενο ενός «παγκοσμίου νομισματικού πολέμου» όλων εναντίον όλων πιθανολογείται πλέον και από τα εγκυρότερα διεθνή έντυπα, όπου αρκετοί αναλυτές βρίσκουν αναλογίες με το προηγούμενο της δεκαετίας του '30. Αβέβαιη διαγράφεται η κατάσταση και στην Ευρωζώνη, όπου η ανάκαμψη της Γερμανίας συγκρούεται μετωπικά με την εύθραυστη εικόνα των περιφερειακών χωρών, όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία. Οσο για την Ελλάδα, οι έπαινοι του Ντομινίκ Στρος Καν δεν στάθηκαν ικανοί να σβήσουν τις φωτιές που άναψε ο Ζαν - Κλοντ Γιουνκέρ, ενώ πολλοί αναρωτιούνται αν δεν διανύουμε τις τελευταίες στιγμές μιας κοινωνικής σιωπής πριν από τη θύελλα.

Σ' αυτή τη συγκυρία, απευθυνθήκαμε σε δύο ριζοσπάστες οικονομολόγους, οι οποίοι δεν διστάζουν να διατυπώσουν ετερόδοξες, πλην επιστημονικά τεκμηριωμένες θέσεις. Ο Σαμίρ Αμίν, μια από τις σημαντικότερες μορφές στον χώρο της σύγχρονης πολιτικής οικονομίας, υπήρξε ένας από τους διανοητές που επηρέασαν καθοριστικά τη σκέψη του Ανδρέα Παπανδρέου και από τους πρώτους στους οποίους τηλεφώνησε ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ τη νύχτα του εκλογικού του θριάμβου, την 18η Οκτωβρίου του 1981. Μάλιστα, ο Ελληνας πολιτικός είχε μεταφράσει ή προλογίσει στα ελληνικά σημαντικά βιβλία του Αιγύπτιου θεωρητικού.

Ο δεύτερος εκ των συνομιλητών μας είναι ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, Κώστας Λαπαβίτσας. Συγγραφέας σημαντικών έργων για το χρήμα και το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ο Ελληνας οικονομολόγος και οι συνεργάτες του στο ινστιτούτο RMF προκάλεσαν αίσθηση με δύο πρόσφατες μελέτες, οι οποίες έριξαν φως στις εντεινόμενες ανισότητες που απειλούν να διαρρήξουν την Ευρωζώνη και στις γερμανικές ευθύνες γι' αυτές. Οι μελέτες αυτές, μαζί με τις προτάσεις του Κώστα Λαπαβίτσα για δομική αναμόρφωση της Ευρωζώνης ή και έξοδο της Ελλάδας από αυτήν φιλοξενήθηκαν από έγκυρες ευρωπαϊκές εφημερίδες, όπως ο Guardiaκαι η El Pais, ενώ απασχόλησαν πρόσφατη διάσκεψη των Financial Times στο Αμστερνταμ.

Την εβδομάδα που πέρασε, οι Σαμίρ Αμίν και Κώστας Λαπαβίτσας βρέθηκαν στην Αθήνα, όπου έλαβαν μέρος στη διεθνή διάσκεψη που οργάνωσαν το Αριστερό Βήμα και η Πρωτοβουλία Καλλιτεχνών γύρω από το Μνημόνιο και την αναζήτηση εναλλακτικής λύσης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Στις συνεντεύξεις που μας παραχώρησαν, διατυπώνουν συγκλίνουσες προτάσεις για αναδιαπραγμάτευση του χρέους και απαγκίστρωση από την ΟΝΕ, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες που θα υπάρξουν, αν η Ελλάδα ακολουθήσει έναν τέτοιο δρόμο, αλλά και επιμένοντας ότι η σημερινή «θεραπεία» είναι χειρότερη και από την ίδια την ασθένεια.

Ιnfo