ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΣΚΟΤΙΑ, ΛΟΝΔΙΝΟ, ΕΕ

Πού οδηγεί το «ναι», τι σημαίνει το «όχι»

Οι Σκοτσέζοι αποφασίζουν σήμερα για το μέλλον τους, όμως ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της κάλπης, η Μεγάλη Βρετανία θα είναι εντελώς διαφορετική την επόμενη ημέρα: είτε θα βρεθεί «ακρωτηριασμένη» με βαρύτατες συνέπειες τόσο για την ίδια όσο και για την ΕΕ, είτε θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε μια υποχρεωτική αποκέντρωση εξουσιών, που θα τη μετατρέψει σιωπηρά σε μια συνομοσπονδία. Κάτι που, όπως εκτιμούν οι αναλυτές, επίσης θα έχει επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή πολιτική.

Ηγέτες από όλο τον κόσμο τάσσονται υπέρ του «όχι», τονίζοντας τις απρόβλεπτες συνέπειες που θα πυροδοτήσει παγκοσμίως η αποδυνάμωση της Μ. Βρετανίας και η ενίσχυση των αποσχιστικών κινημάτων. Στη φωτογραφία, ο Σκοτσέζος Γκόρντον Μπράουν σε ομιλία του κατά της ανεξαρτητοποίησης

Τόσο ο Ντέιβιντ Κάμερον όσο και οι Νικ Κλεγκ και Εντ Μίλιμπαντ έχουν δεσμευτεί ότι η Σκοτία θα αποκτήσει διευρυμένες διοικητικές εξουσίες, εφόσον αποφασίσει να παραμείνει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Παρά τις «γκρίνιες» στους κόλπους των Τόρις, πολλοί εκ των οποίων θεωρούν ότι, με το να προσφέρει κανείς γη και ύδωρ χωρίς να εκτιμήσει σωστά τι ακριβώς συνεπάγεται η προσφορά αυτή, η βρετανική κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να υλοποιήσει τις υποσχέσεις της εάν επικρατήσει το «όχι».

Σε αυτή την περίπτωση, «καραδοκούν» η Ουαλία και η Βόρεια Ιρλανδία, οι οποίες δεν πρόκειται να μείνουν έξω από τον χορό των παραχωρήσεων από πλευράς Λονδίνου. Οπότε η συνταγματική μεταρρύθμιση είναι αναπόφευκτη. Μια νίκη των ενωτικών θα διατηρήσει μεν το στάτους κβο, και θα κάνει αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να αναπνεύσουν με ανακούφιση, ελπίζοντας ότι θα καταλαγιάσουν τα δικά τους αποσχιστικά κινήματα που είχαν αναθαρρήσει, ωστόσο το «δεδικασμένο» της διεξαγωγής δημοψηφίσματος θα είναι γεγονός.

Εξάλλου, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, φαίνεται ότι θα υπάρξει μια ενίσχυση των εθνικιστικών κινημάτων και κομμάτων -τα οποία ήδη κέρδισαν έδαφος και στις ευρωεκλογές- τόσο στη Βρετανία, όσο και σε άλλες χώρες όπως η Γαλλία, η Ισπανία και το Βέλγιο.

Γεωπολιτική αναταραχή

Το ενδεχόμενο επικράτησης του «ναι» έχει ακόμη πιο ξεκάθαρα και απτά αποτελέσματα, που θα είναι ορατά ήδη από την πρώτη στιγμή. Οπως γράφει η «Monde»: «η ανεξαρτησία θα ξεκινήσει με οργανωμένο τρόπο και θα λάβει ισχύ το 2016. Η γεωπολιτική αναταραχή, όμως, θα είναι σημαντική. Ολόκληρη η πολιτική και οικονομική Ευρώπη μπορεί να σχεδιαστεί από την αρχή: το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να βγει από την ΕΕ, οι αποσχιστικές τάσεις μπορεί να φουντώσουν στην Ισπανία κλπ. Θα είναι ένα ηλεκτροσόκ, που μπορεί να αποδειχθεί τόσο σωτήριο όσο και επικίνδυνο για μια ήπειρο αβέβαιη για το μέλλον της». Μια απόσχιση της Σκοτίας μπορεί να φέρει πιο κοντά την αποχώρηση της ίδιας της Βρετανίας από την ΕΕ, κάτι που θα προκαλούσε σοβαρούς κλυδωνισμούς στην Ευρώπη. Ο Ντέιβιντ Κάμερον έχει δεσμευτεί ότι εάν επανεκλεγεί το 2016, την αμέσως επόμενη χρονιά θα προχωρήσει στη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της χώρας στην ΕΕ και μάλιστα το έχει ήδη χρησιμοποιήσει ως μοχλό πίεσης στις Βρυξέλλες.

Τα ζητήματα, δε, που θα προκύψουν εάν κερδίσει το «ναι» θα είναι σημαντικά. Κεντρικό θέμα θα είναι το νόμισμα που θα υιοθετήσει το νεοσύστατο κράτος και ποιος θα είναι ο ύστατος δανειστής του.

Η ένταξη της ανεξάρτητης Σκοτίας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ επίσης δεν πρόκειται να γίνει χωρίς κραδασμούς, ενώ μείζον θέμα θα είναι και το πόσα είναι τελικά τα αποθέματα πετρελαίου που διαθέτει η χώρα, πάνω στα οποία έχει γίνει ολόκληρος ο σχεδιασμός της απόσχισης.

Οι ενωτικοί υποστηρίζουν ότι τα αποθέματα θα μπορέσουν να στηρίξουν την οικονομία μόνο για τα επόμενα 40 χρόνια, ενώ οι αυτονομιστές ισχυρίζονται ότι με τις νέες τεχνικές μπορεί να αντληθεί πετρέλαιο από άλλα κοιτάσματα που θα τροφοδοτούν την οικονομία της Σκοτίας για πολλές δεκαετίες ακόμη.

ΜΑΡΙΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ

Η Ισπανία... κλείνει την πόρτα της επανένταξης στην ΕΕ για τη Σκοτία
Κατά της ανεξαρτησίας ηγέτες από όλο τον κόσμο

Ως άλλον έναν (εν δυνάμει μεγάλο και εξαιρετικά επικίνδυνο) πονοκέφαλο, έτσι αντιμετωπίζουν οι ηγέτες της υφηλίου το ενδεχόμενο ανεξαρτητοποίησης της Σκοτίας. Το Ηνωμένο Βασίλειο ξεχωρίζει ως μια από τις ισχυρότερες χώρες της υφηλίου.

Εάν ένα κομμάτι του αποσχιστεί, τότε οι «δονήσεις» θα γίνουν αναπόφευκτα αισθητές σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ παράλληλα θα δημιουργηθεί και ένα «προηγούμενο» (απόσχισης μέσω δημοψηφίσματος) που φοβούνται πολλές εθνικές κυβερνήσεις.

Η ανησυχία έχει χτυπήσει κόκκινο ιδιαίτερα στη Μαδρίτη, η οποία έχει άλλωστε να αντιμετωπίσει ανάλογα αποσχιστικά κινήματα στη Βαρκελώνη (όπου αναμένεται και μη δεσμευτικό δημοψήφισμα ανεξαρτησίας στις 9 Νοεμβρίου) και στη Χώρα των Βάσκων.

Υπό αυτό το πρίσμα, αποκτά νόημα και η στάση του Ισπανού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος βγήκε χθες ανοιχτά και τάχθηκε κατά της ανεξαρτησίας της Σκοτίας. «Αυτές οι διαδικασίες είναι εξαιρετικά αρνητικές ... δημιουργούν μεγάλα προβλήματα ... και γεννούν υφέσεις και φτώχεια», δήλωσε ο Ραχόι από το βήμα του ισπανικού Κοινοβουλίου, τονίζοντας μάλιστα πως μιλάει εξ ονόματος «ολόκληρης της Ευρώπης».

Ραχόι
Ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός της Ισπανίας προειδοποίησε πως η ανεξαρτητοποίηση της Σκοτίας θα αποτελέσει «τορπίλη» στα θεμέλια της Ενωμένης Ευρώπης και άφησε να εννοηθεί πως η Μαδρίτη δεν πρόκειται να δώσει το πράσινο φως για την (επαν)ένταξη της Σκοτίας στην ΕΕ.

Σημειώνεται πως σε περίπτωση που πει το «ναι» στην ανεξαρτησία, η Σκοτία το πιθανότερο είναι πως θα βρεθεί αυτομάτως εκτός ΕΕ και θα χρειαστεί να ξαναμπεί σε διαδικασία ένταξης. Για να προχωρήσει ωστόσο η ένταξη, «απαιτείται ομόφωνη συμφωνία των 28 μελών της ΕΕ» και η Μαδρίτη ήδη... διαφωνεί.

Ο Ραχόι ωστόσο δεν είναι ο μόνος ηγέτης που έσπευσε τις τελευταίες ημέρες να πάρει ανοιχτά θέση εναντίον της ανεξαρτησίας της Σκοτίας. Το ίδιο έκανε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον καθώς και ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα.

Ο Κλίντον υποστήριξε πως η ανεξαρτησία θα γεννούσε σημαντικούς κινδύνους και πολλές αβεβαιότητες για το μέλλον της Σκοτίας, ενώ ο Λέτα προειδοποίησε ακόμη και για το ενδεχόμενο ενός... νέου παγκοσμίου πολέμου.

Υπέρ της παραμονής της Σκοτίας στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν μιλήσει το τελευταίο διάστημα και: ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Κεκιάνγκ, ο Αυστραλός πρωθυπουργός Τόνι Αμποτ, ο Καναδός πρωθυπουργός Σ. Χάρπερ, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ο πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας Καρλ Μπιλντ καθώς και ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα.

«Προφανώς έχουμε συμφέρον να διασφαλίσουμε πως ένας από τους πιο στενούς συμμάχους μας, το Ηνωμένο Βασίλειο, θα συνεχίσει να είναι ισχυρός, ενωμένος και αποτελεσματικός ως σύμμαχος», είχε σημειώσει χαρακτηριστικά ο Ομπάμα.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ   ethnos