Του Γιωργου Λιαλιου
Από τον αγώνα ενάντια στην παγκόσμια κλιματική αλλαγή, «στην προώθηση πολιτικών και ιδεών που θα είναι χρήσιμες για τον τόπο». Λίγες ημέρες μετά τη λήξη της θητείας του ως επιτρόπου Περιβάλλοντος, ο κ. Σταύρος Δήμας, μιλώντας στην «Κ», διευκρινίζει ότι επιθυμεί να παραμείνει στην ενεργό πολιτική, συνεισφέροντας στην κρίσιμη αυτή περίοδο για τη χώρα, ωστόσο αποφεύγει να ανοίξει τα χαρτιά του για τις επόμενες πολιτικές του κινήσεις. Πιο έντονη στιγμή της πενταετούς θητείας του χαρακτηρίζει τη σύγκρουση με την πολωνική κυβέρνηση για την κατασκευή ενός αυτοκινητοδρόμου σε έναν βιότοπο. Και εκμυστηρεύεται ότι δεν έλειψαν οι στιγμές που ήρθε σε δύσκολη θέση, εξαιτίας των κακών επιδόσεων της Ελλάδας σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος...
- Τι πιστεύετε ότι αφήνετε πίσω σας; Τι θα θέλατε να θυμούνται από τη θητεία σας;
- Πιστεύω ότι ο τελικός απολογισμός είναι θετικός. Ο πρόεδρος Μπαρόζο, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, χαρακτήρισε το σημαντικότερο επίτευγμα της Επιτροπής κατά την προηγούμενη πενταετία την πολιτική και τη δέσμη μέτρων για την κλιματική αλλαγή. Ο Σουηδός προεδρεύων στο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος τον περασμένο Δεκέμβριο είπε ότι οι μελετητές της ευρωπαϊκής ιστορίας στο μέλλον θα σταθούν ιδιαίτερα στο έργο της Επιτροπής για το Περιβάλλον την περίοδο 2004 - 09. Ακόμη και ο δύσκολος αρχηγός των Πρασίνων Κον-Μπεντίτ πριν από λίγες μέρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήταν ιδιαίτερα επαινετικός. Πάντως, η υπερβολή που χρησιμοποίησε ο Ντέιβιντ Κάμερον μετά τη συνάντηση που είχαμε στις Βρυξέλλες ότι πλέον θα μιλάμε για «Ευρωπαϊκή Περιβαλλοντική Ενωση αντί απλώς για Ευρωπαϊκή Ενωση» είναι ίσως η μεγαλύτερη αναγνώριση. Πράγματι η Ευρωπαϊκή Ενωση πρωτοστατεί στη θέσπιση κανόνων και μέτρων για την αντιμετώπιση των οικολογικών απειλών και είναι πρωτοπόρος της περιβαλλοντικής πολιτικής παγκοσμίως.
- Ποια ήταν η πιο έντονη στιγμή στα χρόνια της θητείας σας, αυτή που θα σας χαραχθεί ανεξίτηλα;
- Εντονες στιγμές υπήρξαν πολλές. Οι συγκρούσεις και οι αντιπαραθέσεις με συγκεκριμένες κυβερνήσεις, συμφέροντα και οργανωμένες ομάδες για την υιοθέτηση και εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας οδήγησαν σε επιτυχίες και στιγμές έντονης ευφορίας αλλά και σε απογοητεύσεις. Π.χ. η σύγκρουση με την τότε πολωνική κυβέρνηση για την αποτροπή της καταστροφής της μοναδικής περιοχής Ροσπούντα εξαιτίας της προγραμματιζόμενης κατασκευής οδικής αρτηρίας. Τελικά, η περιοχή σώθηκε και κατασκευάστηκε εναλλακτική διαδρομή. Ή ο αγώνας να σταματήσει το απάνθρωπο κυνήγι της φώκιας ή το παράνομο κυνήγι άγριων σπανίων πτηνών ή η επιβολή κανόνων για την ασφαλή χρήση χημικών ουσιών ή ορίων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου στα αυτοκίνητα. Ή, τέλος, η αδυναμία συμφωνίας για την υιοθέτηση νομοθεσίας για την προστασία του εδάφους υπήρξε μία από τις απογοητεύσεις.
Ελλειμμα ενημέρωσης
- Υπήρξαν στιγμές που ντραπήκατε εξαιτίας των περιβαλλοντικών επιδόσεων της Ελλάδας;
- Υπήρχαν πράγματι στιγμές αμηχανίας όταν π.χ. η Ελλάδα, μόνη από τις 27 χώρες δεν είχε σύστημα μέτρησης αερίων του θερμοκηπίου σύμφωνα με τις προδιαγραφές των Ηνωμένων Εθνών. Η προστασία του φυσικού τοπίου, του εδάφους, του αέρα, της θάλασσας, του περιβάλλοντος της πατρίδας μας είναι εκδήλωση πατριωτισμού. Οι Ελληνες θέλουν την προστασία του περιβάλλοντος αλλά χρειάζεται σωστή ενημέρωση και τα μέσα για να μπορούν να συμβάλουν στην προστασία αυτή π.χ. κάδοι ανακύκλωσης και ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων.
- Σε ποιο ελληνικό περιβαλλοντικό ζήτημα πιστεύετε ότι ο χειρισμός είναι προς τη λάθος κατεύθυνση;
- Είναι ακόμα νωρίς για άσκηση κριτικής στον τομέα του περιβάλλοντος σε μια κυβέρνηση και μια υπουργό που πρόσφατα ανέλαβαν τα καθήκοντά τους. Πάντως, η κ. Μπιρμπίλη διαθέτει τις γνώσεις, τα προσόντα και έχει θέσει στόχους για σωστή περιβαλλοντική πολιτική. Χρειάζεται χρόνος και πολιτική στήριξη για την υλοποίηση αυτών των στόχων.
Η επόμενη μέρα
- Ποια θα είναι η επόμενη ημέρα στην πολιτική σας σταδιοδρομία;
- Είμαι πολιτικός και φυσικά μ' ενδιαφέρει η πολιτική. Το επόμενο διάστημα θα εργασθώ για την προώθηση πολιτικών και ιδεών που θα είναι χρήσιμες για τον τόπο, ιδιαίτερα σ' αυτή την κρίσιμη περίοδο για τη χώρα μας.
Συγκρούστηκε με τα ισχυρά συμφέροντα
Οταν τον Νοέμβριο του 2004 ο Σταύρος Δήμας τοποθετήθηκε στη θέση του Επιτρόπου Περιβάλλοντος, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και οι ευρωβουλευτές τον αντιμετώπισαν -αν μη τι άλλο- με καχυποψία. Πολλοί μάλιστα είδαν «δάκτυλο» Μπαρόζο, εκτιμώντας ότι με την τοποθέτηση στη συγκεκριμένη θέση ενός πολιτικού σχετικά μεγάλου σε ηλικία, συντηρητικού και Ελληνα... αφόπλιζε την προσπάθεια για μια ισχυρή ευρωπαϊκή περιβαλλοντική πολιτική! Ο κ. Δήμας αποδείχθηκε όμως αρκετά έμπειρος ώστε να τους διαψεύσει. Τα διεθνή ΜΜΕ έγραψαν ύμνους για τον «τολμηρό Ελληνα Επίτροπο», οι περιβαλλοντικές οργανώσεις πίνουν νερό στο όνομά του, ενώ ο ίδιος αναδείχθηκε στον πιο προβεβλημένο διεθνώς Ελληνα πολιτικό, με τη φήμη του να ξεπερνά τα όρια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πέρα απ' όλα αυτά, που αφορούν το πρόσωπο του Επιτρόπου, η ουσία βρίσκεται στις πολιτικές: ο κ. Δήμας έδωσε σάρκα και οστά στην ευρωπαϊκή περιβαλλοντική πολιτική -που μέχρι τότε περιοριζόταν σε γενικόλογες αρχές και θεματικές- και ανέβασε τον πήχυ, μη διστάζοντας να συγκρουστεί με την αυτοκινητοβιομηχανία και την πανίσχυρη βιομηχανία των μεταλλαγμένων προϊόντων. Η αλήθεια είναι ότι ο κ. Δήμας επέλεξε συχνά να κινηθεί εκτός των «συμβατικών γραμμών» ενός Επιτρόπου. Για παράδειγμα, το 2006 δεν δίστασε να μπει στο πλοίο της Greenpeace το οποίο εμπόδιζε ένα πλοίο με τοξικά απόβλητα στο Ταλίν της Εσθονίας. Τελικά, με την παρέμβασή του πέτυχε την κινητοποίηση των εσθονικών αρχών για τη σύλληψη του πληρώματος του πλοίου και λίγο αργότερα τη θέσπιση αυστηρής νομοθεσίας για τον περιορισμό της «εξαγωγής» αποβλήτων από την Ε.Ε. σε φτωχές χώρες του Τρίτου Κόσμου. Επιθετική ήταν και η παρέμβασή του στην περίπτωση της κατασκευής αυτοκινητοδρόμου μέσα σε βιότοπο στην Πολωνία: ο κ. Δήμας πέτυχε να καταδικαστεί με κατεπείγουσες διαδικασίες από το Ευρωδικαστήριο η Πολωνία και να εξαναγκαστεί σε αλλαγή σχεδίων. Επί των ημερών του θεσπίστηκαν, μεταξύ άλλων, αυστηρά νομοθετικά πλαίσια για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα στις πόλεις, τα επικίνδυνα απόβλητα και το νερό, ενώ η σήμα κατατεθέν της θητείας του ήταν η μάχη που έδωσε για μια παγκόσμια δέσμευση ενάντια στην κλιματική αλλαγή, φέροντας την Ε.Ε. στην πρωτοπορία της παγκόσμιας σταυροφορίας.
kathimerini.
No comments:
Post a Comment