Ο Φιλ Αγγελίδης, ο Ελληνας που ανακρίνει την Goldman Sachs, αποκαλύπτει στην «Κ» τις μεθοδεύσεις σε βάρος της Eλλάδας

Συνέντευξη στον Αθανασιο Eλλις

Πριν από δύο χρόνια ήταν ο δημοκρατικός υποψήφιος για κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, αλλά έχασε από τον Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ. Σήμερα, ο Φιλ Αγγελίδης διερευνά τις πιθανές ευθύνες της Goldman Sachs και των άλλων χρηματοπιστωτικών κολοσσών.

Ο Ελληνοαμερικανός πρώην υπουργός Οικονομικών της Καλιφόρνιας (1999-2007), της μεγαλύτερης πολιτείας της Αμερικής και όγδοης οικονομίας του κόσμου, διορίσθηκε από τις ηγεσίες της Γερουσίας και της Βουλής πρόεδρος της διακομματικής Επιτροπής Διερεύνησης της Οικονομικής Κρίσης.

«Ελπίζω να μάθουμε την αλήθεια, και όλοι εδώ στην Αμερική, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, να κατανοήσουν το πώς φθάσαμε στο χείλος του γκρεμού, και να διδαχθούμε από τα λάθη που έγιναν για να μην τα επαναλάβουμε» δηλώνει ο κ. Αγγελίδης, ο οποίος υπήρξε ιδιαίτερα αυστηρός με τους προέδρους της Goldman Sachs, της Bank of America, της Morgan Stanley και της JPMorgan Chase, τους οποίους κάλεσε πρόσφατα να καταθέσουν ενώπιον της Επιτροπής.

– Ποιες ήταν οι αιτίες που προκάλεσαν την κρίση;

– Εξετάζουμε τόσο τις ριψοκίνδυνες πρακτικές, που ακολούθησαν κάποιοι στη Γουόλ Στριτ, όσο και την αποτυχία των ελεγκτικών μηχανισμών.

– Τι ρόλο διαδραμάτισαν τράπεζες όπως η Goldman Sachs;

– Επαιρναν ρίσκα και ακολουθούσαν πρακτικές που προκάλεσαν σοβαρά προβλήματα στην οικονομία μας. Η αμερικανική κυβέρνηση αναγκάσθηκε να διασώσει τη Γουόλ Στριτ, όχι μόνο με τα 700 δισεκατομμύρια δολάρια που δόθηκαν αρχικά, αλλά και με εγγυήσεις και ενισχύσεις με χαμηλά επιτόκια. Το κράτος στήριξε τη Γουόλ Στριτ με τρισεκατομμύρια δολάρια.

– Ο πρόεδρος της Goldman Sachs, Λόιντ Μπλάνκφαϊν, παρομοίασε την κρίση με τέσσερις τυφώνες που χτυπούν ταυτόχρονα.

– Νομίζω ότι είναι σαφές πως ήταν πρωτίστως πράξη ανθρώπων, και όχι του Θεού. Ρώτησα ευθέως τον κ. Μπλάνκφαϊν για τις πρακτικές της Goldman Sachs, που πωλούσε την ασφάλιση στεγαστικών δανείων αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων σε επενδυτές σε όλο τον κόσμο, και εν συνεχεία στοιχημάτιζε εναντίον των προϊόντων που η ίδια είχε δημιουργήσει. Φαίνεται από τις πληροφορίες των τελευταίων ημερών ότι το ίδιο συνέβη και με την Ελλάδα. Βοηθούσαν την Ελλάδα να δανειστεί, την βοηθούσαν να κρύψει το χρέος της, και εν συνεχεία στοιχημάτιζαν εναντίον της.

– Οι ενέργειες της Goldman Sachs ήταν απλά ριψοκίνδυνες ή μήπως και παράνομες;

– Η κρίση που προκλήθηκε είναι βαθιά. Στην Αμερική εκατομμύρια άνθρωποι είναι άνεργοι. Εκατομμύρια οικογένειες έχασαν τα σπίτια τους, διότι αδυνατούσαν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους. Η οικονομία των ΗΠΑ, όπως και αυτή του υπόλοιπου κόσμου, έχουν πληγεί σοβαρά και σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις ίσως δεν ανακάμψουν πλήρως πριν από την πάροδο μιας δεκαετίας. Αυτό που συνέβη απαιτεί λεπτομερή διερεύνηση ώστε να διδαχθούμε για το τι συνέβη και να προσπαθήσουμε να αποτρέψουμε την επανάληψη ανάλογων καταχρήσεων στο μέλλον. Το Κογκρέσο μάς έχει εξουσιοδοτήσει να παραπέμψουμε στη δικαιοσύνη τις περιπτώσεις όπου θεωρούμε ότι σημειώθηκαν παρανομίες.

– Οι όποιες μεταρρυθμίσεις προτείνετε, θα εφαρμοσθούν μόνο στις ΗΠΑ;

– Σε αυτό το στάδιο είμαστε ο γιατρός που καλείται να κάνει τη διάγνωση. Εμείς θα διερευνήσουμε τι συνέβη, ώστε να είναι δυνατή η εξαγωγή των σωστών συμπερασμάτων, και εναπόκειται στο Κογκρέσο να θεσπίσει τα απαραίτητα μέτρα. Η παγκόσμια αγορά είναι αλληλοεξαρτώμενη. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να μεταρρυθμίσουν το οικονομικό τους σύστημα αποτελεσματικά εάν αυτό δεν συμβεί σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο. Αλλωστε, τράπεζες της Γουόλ Στριτ συμπεριφέρονταν σαν να είχαν πάει στα μαγαζιά για να αγοράσουν από βιτρίνα σε βιτρίνα, μόνο που σε αυτή την περίπτωση έψαχναν από χώρα σε χώρα τον πιο εύκολο ή ήπιο ελεγκτικό μηχανισμό. Η μοίρα όλων των χωρών είναι αλληλένδετη και οι όποιες μεταρρυθμίσεις στην Αμερική θα πρέπει να συνοδευτούν από μεταρρυθμίσες και σε άλλες χώρες.

Ερευνα και για τα παιχνίδια με το χρέος

– Σας ανησυχεί το τι συνέβη με την Ελλάδα;

– Φαίνεται, σύμφωνα με όσα αποκαλύπτονται από τις εφημερίδες, ότι αυτή η πρακτική της αγοράς ομολόγων, όπως με το χρέος της Ελλάδας, και εν συνεχεία του στοιχήματος κατά των ομολόγων αυτών, υπήρξε κοινή πρακτική για την Goldman Sachs και άλλα ιδρύματα. Το όλο ζήτημα αφορά την ουσία της διαφάνειας και αυτές οι πρακτικές θα διερευνηθούν σε βάθος.

– Θα υπάρξουν μηνύσεις κατά της Goldman Sachs από επενδυτές στις ΗΠΑ στους οποίους η εταιρεία πωλούσε ομόλογα χωρών, όπως η Ελλάδα και την ίδια ώρα έκρυβε το χρέος της χώρας;

– Οπως είπα στον κ. Μπλάνκφαϊν, η Goldman Sachs δημιούργησε και πούλησε σε επενδυτές σε όλο τον κόσμο προϊόντα αξίας τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Διασφάλιζαν την αξιολόγησή τους στην υψηλότερη κατηγορία ΑΑΑ, και το έκαναν την ίδια ώρα που είχαν αποφασίσει εσωτερικά ότι η αγορά στεγαστικών δανείων κατέρρεε. Ετσι, άρχισαν να πωλούν τα δικά τους στεγαστικά δάνεια, και μάλιστα στοιχημάτιζαν ενάντια σε αυτά τα οποία πωλούσαν σε άλλους, και του είπα ότι αυτό είναι σαν να πουλάς σε κάποιον ένα αυτοκίνητο, γνωρίζοντας ότι έχει προβληματικά φρένα, και εν συνεχεία να αγοράζεις την ασφάλεια ζωής του οδηγού.